Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 1

[Steven Adriaan Buddingh]

BUDDINGH (Steven Adriaan) zoon van den voorafgaande, geboren te Kaag (Kage) bij Leiden, den 26^sten Maart 1811, werd reeds op 15-jarigen leeftijd als student in de godgeleerdheid ingeschreven (cf. Alb. Stud. Acad. Lugd. Bat. kol. 1267) en wel den 6^den Juli 1825. Bevorderd tot proponent, den 4^den Oct. 1832, door het prov. kerkbestuur van Z.-Holland, beantwoordde hij een prijsvraag van het Stolpiaansch legaat en den 21^sten Sept. 1833 werd hij bevorderd tot doctor in de godgeleerdheid na verdediging van een acad. proefschrift: Annotatio brevis in loca quaedam diff. Cap. VIII Euang. Joannis. Lugd. Bat. 1833.

Terwijl hij nog student was, ging hij ook mee naar België, alwaar hij deelnam aan den tiendaagschen veldtocht.

Enkele dagen na zijn promotie, immers reeds den 9^den Oct., vertrok hij als huisonderwijzer der kinderen van ‘den resident v. S. naar Indië.’ Te Batavia aangekomen den 11^den Febr. 1834, verliet hij al spoedig, zeer teleurgesteld in zijn verwachtingen, de betrekking van docent en nu werd hij aangesteld als hulpprediker voor Batavia en Buitenzorg, den 25^sten Juni 1834. Weldra volgde zijn benoeming tot predikant te Batavia, als hoedanig hij bevestigd en geordend werd met oplegging der handen in de Buitenkerk aldaar door Ds. N. Pluim Mentz. Buddingh deed zijn intree in dezelfde kerk den 19^den Juni 1836, naar aanleiding van 1 Kor. XI:2.

[p. 698]

Sedert het jaar 1836 predikte hij ook in het Maleisch. Wegens aphonie (gebrek aan stem), werd hem in 1850 een tweejarig verlof verleend naar Nederland, van waaruit hij, na hersteld te zijn, een buitenlandsche reis deed door België, Frankrijk, Duitschland en Engeland. Teruggekeerd in Indië, deed hij eene algemeene inspectie over de Protestantsche kerken en het schoolwezen in Nederl.-Indië, van den 17^den Mei 1852, tot den 4^den Juni 1857, eene reis zóó uitgestrekt, door geheel Nederl.-Indië, als sedert Xaverius, niemand deed. De Aroë-eilanden schoten er bij in. Daarvoor kon hij geen schip vinden. Buddingh had overal toegang tot de plaatselijke archieven. Op die generale inspectiereis, 1852-1857, doopte Ds. B. herhaaldelijk groote getallen inlanders, zooals te Tarvena (Talaus-eilanden) 254, in de negorij Manganitoe (Sangir-eilanden) 340, en te Odong en te Oudong (een der laatstgenoemde eilanden) 394 op eenmaal.

In 1857 vroeg en verkreeg Buddingh, na het volbrengen zijner reis, eervol ontslag en pensioen. In ons land teruggekeerd, woonde hij eerst te Delft, toen te Velp en later te Arnhem. Hij overleed te Katwijk den 29^sten Juli 1869.

Op Java was Buddingh achtereenvolgens secretaris, vice-president (1847) en president (1849) van het Javaansch medewerkend Zendeling- en van het O.-I. Bijbelgenootschap, waarvoor hij een nieuwe uitgaaf bezorgde van het N.T. in de laag Maleische taal. In 1841 werd hij lid der commissie voor de vereeniging der Hervormde en Evangelisch Luthersche gemeente in Nederl.-Indië en bewerkte in deze betrekking twee nieuwe formulieren, voor doop en avondmaal. Vooral was hij zeer werkzaam als lid en secretaris (1844) van het collegie van bestuur over de Protest. kerk in Nederl.-Indië. Ook was hij schoolopziener en lid der hoofdcommissie van onderwijs in Ned.-Indië. Niet minder werkzaam was hij als mede-directuur van het Parapattan-Orphan-Asylum en lid van verdiensten van het genootschap ter zedelijke verbetering der gevangenen. Nog was hij een zeer actief lid van het Bataviaanschgenootschap van K. en W.

Ridder in verschillende orden, was hij ook lid van talrijke binnen- en buitenlandsche geleerde genootschappen.

Hij schreef:

Rijmelarij. Leid. 1833.

Lijkrede enz. op den dood van Alex. Hamilton door E. Nolt. A.M. Amst. 1836.

Leerrede over de vertroosting der weezen. Belaire 1839.

Cantate en gezangen bij de inwijding der Willemskerk te Batavia 1839.

Allerlei, verzameling van onderscheiden in het Tijdschrift van Ned.-Indië geplaatste stukken. Bat. 1^ste dl. 1840. 2^de dl. 1842, bevattende Proza en Poësie.

Dagboek mijner over land-mail-reis van Batavia naar Nederland via Triest in 1857. Arnh. 1857.

Over land-mail-reis van Rotterdam naar Java via Southampton. Batavia 1852.

Projet d'un plan d'association, pour fonder une société paternelle en faveur des condamnés à mort. Kamp. 1851. (Dit is een vertaling van: De doodstraf getoetst aan de gezonde Rede- en Mensch-kunde, enz. Batavia 1846).

Geschiedkundig overzigt van het Bataviaansch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen. Batavia 1846.

Kultuur of fabrikatie der suiker op Java. Batavia 1842.

Over Psalm XXVII:10. Leerrede bij den doop van 23 weeskinderen. Batavia 1838.

[p. 699]

Proeve eener chronologisch-historische schets van de lotgevallen der Protestantsche kerk in Nederl. Oost-Indië van 1615-1857. Arnh. 1857.

Naamlijst der predikanten in Nederl. Oost-Indie van 1615-1857, bevevens van die te Ceylon, te Choromandel, te Malakka, te Formosa, en aan de Kaap de Goede Hoop. Zoomede van de Zendeling-leeraars in Ned.-Indië van 1814-1857. Batavia 1857.

Proeve eener beknopte geschiedenis en beoordeeling van het Pantheïsme of Afgodendom. Bat. 1839. In 1848 verscheen hiervan een herziene uitgave onder den titel: Geschiedenis en beoordeeling van het Pantheïsme en Afgodendom. Batavia 1848.

De Redàctie van het Tijdschrift van Ned.-Indië aan de nagedachtenis van..... J.D. de Eerens, Gouverneur-Generaal (1836-1840) enz. Batavia 1840.

Leerrede enz. bij gelegenheid der schaalkolekte voor de heeren van het Parapattan-Orphan-asylum. Batavia 1842.

Kerk-toespraak aan de Hervormde en Luthersche gememeente te Batavia. Batavia 1840.

Kerkrede bij de plechtige inwijding van de kerk te Buitenzorg. Batavia 1845.

Hoe oud zijt gij? Godsdienstige overdenking naar Genesis XXVII:86. Bat. 1846.

Handleiding ten gebruike bij onze catechisatiën, te zamen met D.J.G.G. Bierhaus. Batavia 1847, 1857.

Onderzoek naar de reden, waarom Jezus verboden heeft hem als den Christus openbaar te maken. Batavia 1847.

Twaalftal kerkelijke redenen. Batavia 1847.

Nederl. Oost-Indë. Reizen over Java, Madura en Makassar. Rott. 1859-1861. 3 dln.

Kerkelijke toespraak bij de inwijding van het orgel in de Willemskerk te Batavia. Batavia 1843.

Voyage en Danemarck, en Norvège en Suède. Arh. 1869.

Indische Archief. 4 dln. Batavia 1849-1855.

Behalve deze werken heeft hij nog vele verhandelingen zoowel in Nederlandsche als in Indische tijdschriften gegeven. Ook verzen, die in verschillende jaarboekjes zijn verspreid of rusten in albums of portefeuille.

Litteratuur: v.d. Aa, ll. dl. XXI, (supplement), blz. 175-177. - Biogr. Woordenboek van N.- en Z.-Nederl. Letterkunde, blz. 132 en 133. - Biogr. Woordenboek van O.-Indische predikanten, door C.A.L. van Tr. de Bruyn, blz. 72 en 73. - Vooral Levensber. der afgestorven medeleden van de Maatsch. der Nederl. Letterkunde. 1870, blz. 280 enz.

Voor zijn geschriften:

Buddingh, Nederl. O.-Indië. Reizen over Java ..... dl. II, blz. 326, 330, 336. - Tijdschrift van Nederl.-Indië. 1858, dl. I, blz. 261. - Kerkel. Nieuwsbl. 14 Mei 1857. - Tijdschr. ter bevordering van christel. zin in N.-Indië, dl. III, blz. 138. - v.d. Chys, Bibl. blz. 66. - Sepp, Bibl. van Nederl. kerkgeschiedschrijvers i.v.