De Zaak Van Der Laak
Mijn naam is Cor van der Laak en wel hierom dat ik de minister van Volksgezondheid hedenmorgen per aangetekende brief voor de laatste paar maal heb gewaarschuwd: er dient nu zo snel mogelijk een huis aan huis te verspreiden vouwblad te worden gedrukt (de concept-tekst heb ik reeds gereed) met regels voor de bestrijding van Déjà-Vu, want mede door zienderogen stijgend alchohol - en druggebruik komt de Déjà-Vu steeds vaker voor!
De gevaren van het verschijnsel Déjà-Vu (vaak, ten onrechte, Fausse Réconnaissance genoemd) zijn vooral van medies-psychologiese zijde altijd schromelijk onderschat: tegen andere onvoorziene lichamelijke gebeurtenissen, ik noem u het Boertje, de Nies, de Wind en de Hik, weet zelfs de volksmond tientallen huismiddeltjes te noemen, maar gevraagd naar een snelwerkend en doeltreffend middel tegen Déjà-Vu staan ook de knapste koppen met de mond vol valse tanden. Figuurlijk natuurlijk, want in de praktijk neemt men van gene zijde niet eens de moeite mij terug te schrijven! Daarom hier eerst maar weer eens uitgelegd wat Déjà-Vu eigenlijk is.
Het fenomeen Déjà-Vu is, voor wie het overkomt, het verrassende verschijnsel dat het plotseling lijkt alsof de hele situatie waarin men zich bevindt tot in alle détails op precies dezelfde wijze reeds een keer eerder werd gezien en doorleefd. Van die dingen ja, duidelijk? Het Déjà-Vu is al heel oud, wat moge blijken uit Boek Dertien van de Odyssee (alleen nog maar de Boeken 17 tot en met 24, dan heb ik de Vlaamse vertaling rond) waar Homerus zijn held Odysseus tegen Pallas Athene laat zeggen:
Nu bid ik u in de naam van de vader,
want ik kàn niet geloven dat ik in het verweg-zichtbare Ithaka ben,
maar ik moet weer ronddolen in een verkeerd land!
Gij klapt dit alles maar, denk ik, plagenderwijs,
om mijn geest om te leiden.
O spreek mij de juiste tong toe:
kom ik hier mijzelf weerom tegen in mijn dierbare vaderland weder terug, ik?
Het zal u uit mijn metries volmaakte vertaling duidelijk zijn: met deze gevederde woorden beschrijft Homerus een Déjà-Vu zoals dit de ‘Maertens-snelle Odysseus’ overkomt: onze boogbekwame held heeft het gevoel ‘dit al eens eerder beleefd te hebben’ en dat is precies waar het bij het Déjà-Vu om draait!
Wonderlijk overigens dat uitgerekend de blinde Homerus voor het eerst literair verslag doet van het Reeds Gezien-verschijnsel (Alhoewel: ik ben nu halverwege mijn onderzoek maar ik kan reeds aannemen dat de Grote Griek zich meestentijds blind hield, teneinde onverdachte, intieme blikken op de badende atheense jongelingen te kunnen werpen wanneer hij zogenaamd te dichten zat, maar dit terzijde). Om kort te gaan: u zit, staat, ligt of loopt ergens en u heeft plotseling het gevoel dat u dit al eens eerder heeft beleefd. Dit gevoel kan wisselend van duur zijn; van een fractie van een seconde tot minuten. Voor de oorzaak zijn er vanuit de psychologiese hoek tientallen verklaringen aangedragen, die geen van allen deugen, omdat ik dit bewijzen kan. Ook de neurofysiologen zijn er nog niet in geslaagd mij een bevredigende analyse van het Déjà-Vu te geven. Het Déjà-Vu zou optreden bij grote vermoeidheid en in situaties die een opvallende verwachtingsangst oproepen, jaja. Zo weet ik er ook nog wel tien, heren! Nee, zegt weer een andere School Zieleknijpers: u moet iets doen of ondergaan en heimelijk bent u daar bang voor zodat het Déjà-Vu als een psychiese defensie tegen een te sterke verwachtingsangst opereert...De meest populaire verklaring luidt dat het Déjà-Vu u door angstige momenten heenhelpt door u onbewust een gedachtengang te laten hanteren die ongeveer als volgt kan worden geformuleerd: ‘ik heb dit al eens meegemaakt en toen is het, ondanks mijn angst, blijkbaar allemaal goed gegaan, want anders zou ik het nu niet opnieuw kunnen beleven!’ Deze uitleg is echter zèlf gebaseerd op Angst! Angst voor de uiteindelijke Waarheid die niemand onder ogen durft te zien: wij leven niet echt, doch wij worden, met onze wereld en al, slechts gedroomd door een Opperwezen. Wij zijn allen tesamen niets meer dan Gods nachtmerrie (lees mijn Brochure Sterven is Wakker Worden, waarom C. van der Laak niet
bang voor de Dood is) en gelukkig zijn slechts enkelen per generatie zich dit bewust, waaronder getekende.
‘Maar als dat waar is’, vroeg mij gisteravond nog een dame in de hal van het Metro-station waar ik deze week een serie hagepreken over het leven na de dood en het schandaal van de koffieprijzenhou, ‘als dat wáár is, meneer van der Laak, dat wij dit alles allemaal alleen maar dromen; waarom zou ik dan mijn gasrekening nog betalen? Waar maken wij ons dan eigenlijk nog druk voor?’
‘Wij maken ons druk mevrouw’, heb ik haar geantwoord, ‘omdat wij kunststelselmatig in de waan worden gelaten dat wij onze droom zouden kunnen bijsturen, dat wij richting aan ons leven zouden kunnen geven! Maar het is voor de oligarchie der Rijken van het financieelste belang dat wij dag in dag uit arbeid tegen geld blijven inruilen, televisie blijken kijken, vakantieplannen maken, boodschappen doen en blijven roken; omdat wij coûte que coûte het systeem moeten blijven bevestigen! Het is mondiaal economies ontoelaatbaar dat groepen mensen echt wakker gaan schrikken, binnen de grote droom!
‘Ja maar wat is dat Déjà-Vu dan, professor van der Laak’, vroeg ze. Buitengewoon charmante vrouw was het. En niet dom. In elk geval intelligenter dan Cock, want die kan nog niet eens goed luisteren naar mijn Déjà-Vu theorie.
‘Het Déjà-Vu mevrouw’, antwoordde ik haar, ‘het Déjà-Vu is het moment waarop u, binnen deze droom, even wakker bent!’
‘Oh op die manier’, zei ze en aan de manier waarop zij wegliep kon ik zien dat ze een grote opluchting had ervaren. Helaas heb ik haar mijn Déjà-Vus bestrijdingsmethode niet kunnen demonstreren maar ik spreek op dat station nog de hele week en zij komt zeker nog eens langs.
Het Déjà-Vu is het moment waarop u, binnen de totale droom die het leven is, even wakker bent! Ik kwam tot dit inzicht tijdens een Déjà-Vu dat ik zelf had opgeroepen. Ik kan mijn Déjà-Vu zo lang laten duren als voor de formulering van een filosofiese stelling noodzakelijk is en in dit Déjà-Vu had ik een Déjà-Vu van een Déjà-Vu. (Vergelijk met vier hikjes achter elkaar, maar dan inwendig en verticaal het denkend deel van uw hersenen binnen). Het déjà-Vu is zeker niet ongevaarlijk, maar gelukkig komt het kosmies intelligentiequotiënt, dat nodig is om de brug van déjà-vu naar déjà-vecu naar Leven is Boze Droom