| |
Virginitas
Est ars quâ sublevamur ad Caelum & omnem vim Amoris.
Het maeghdelijck Ciraet is een besonder kunst,
Die ons verheffen can veel meer als jemants gunst
Die geen betrouwen heeft: maer wilt myn zyn verheven
Door deught der suyverheyt, soo dient-men wel te leven.
Indignè de Charitate loquitur qui non amat. Bern.
Onweerdich is hy die van suyver liefde spreckt
Als hy die niet en mint, en syne ziel bevleckt
Met een onkuys gemoet, gepeysen oft gedachten,
Gaen voor het spreken en het doen, weert te verachten.
Luy gekreten, haest vergeten.
Noyt menschen tongh heeft oyt vast, oft te recht geseyt,
Op wat manier dat eene ziel uyt 't lichaem scheyt,
Maer wel hoe 't lichaem die, naer 't sterven moet verlaten,
Soo als-men dag'lijckx siet: dat geene hooge Staten
| |
| |
(Van die den mensch besit) en worden aengesien:
De doodt doet ieder een voor haere schichten vliên:
De doodt, de bitter doodt, schoon sy is hoogh geseten
En sterck in haere kracht, niet eer en is vergeten
By die syn vrindt daer door verliest, 't zy Man oft Vrouw,
Voor dat die doodt is, en dan draeght men corten rouw
Door de vergetentheyt, want al dat maer can sterven,
Te haest vergeten is, schoon dat-mense moet derven
Daer men profyt van had, door 'twinnen van den cost,
Maer zynde doodt, en van de huys-sorgen verlost,
Hoe lief dat-men, die hadt en hiel in groote waerde,
Men denckt daer niet meer op soo haest sy zyn in d'aerde
Begraven, en niet meer als beenderen daer van
Gesien, naer t'openen van t' graf, van Vrouw oft Man.
T'scheynt wonder voor die t' sien, oft wel uyt hooren leggen,
Maer geene ziel die leeft, de sekerheyt comt seggen
Waer sy gebleven is, in Hemel oft in hel,
't Geloof dat leert, die quaet schouwt, en doet wel
Soo langh hy leven mach, en comt alsoo te sterven
Op Hop' van salicheyt, sal 't eeuwich Leven erven,
Daer m'op betrouwen can; want Godts Bermherticheyt
Aen de Rechtveerdige syn Ryck heeft toe-geseyt,
En aen de sondaers t' vuur en duysterheyt der hellen:
Wie sou dan in die sekerheyt sich niet ontstellen
Om dat de waerheyt is, den Armen niet alleen,
Maer oock den Rycken is van een vleesch, vel, en been,
Soo als de Arme zyn, t'en can niet anders wesen,
Dus dient den Rycken als den Armen meer te vresen
Om redenen dat hy te graegh genegen is
Tot ryckdom, gelt en goet, vol van becommernis
Om meer te hebben als hy heeft, soo dat de sinnen
Zyn altyt ongerust, en hoe hy meer van winnen,
De sorgh hem meer beswaert, versuymende daerom
Eenige Deught te doen, om dat den eygendom
Van t' wereldts goet (waer op de rycke menschen setten
Hun herten al te seer, te licht connen beletten
| |
| |
De welvaert van hun ziel, t'gen d'Arme niet en doen,
Want sy en hebben niet, het staet hun altyt groen,
Om datse geene sorgh voor t'goet en moeten draegen,
Maer connen sonder sorgh te beter Godt behaegen
Door de verduldicheyt in hunnen armen staet,
Seer deughsaem levende, en schouwende het quaet.
Voce suâ quisque cantare solet.
Elck-een singht na den sin' gelijck als hy gebeckt is
Oft goet oft quaet gesint naer dat de bors gespeckt is;
Het is altyt moy weer in't zeylen voor den wind':
En vol van welde als-men in de bors wat vind'
Daer men by leven can: maer als dat comt t'ontbreken,
Dan is 't van suren bier, verboden veel te spreken,
Schoon die het minste weet wilt hebben 't meest geklap,
En daer by wyser zyn in alle Coopmanschap,
Die sonder goet verstandt niet en mach zyn geplogen,
Want die het selve soo wilt doen, valt licht bedrogen:
Dus is het beter vry te zyn en sonder goedt,
Als onbevrydt te zyn van eenen hoogen moedt,
Daer veel laetdunckenaers genoech zyn med' beseten,
En gelijck sotten, die al veel meer willen weten
Als die ervaren is, taal-ryck, en hoogh-geleert,
'tIs moeyelijck voor die met sulcken volck verkeert.
Waer van men niet en hoort als clappen sonder reden,
Soo als de hamers op het aenbedt 't yser smeden,
Als koeckoeck eenen sanck gelijck den bottaerts aert,
T'is beter dat-men voor dat volck syn tongh bewaert,
Soo schouwt-men groot krackeel en twist in't tegen-spreken,
Om te verbeteren 't gehoor van hun gebreken,
Als-men syn hooren stopt, en niet en hoort naer 't quaedt
'T geen iemandts eere raeckt, dat is den besten raedt.
| |
| |
Die putten graeft, en netten set,
Eerst daer in valt, oft loopt in't net.
T'is beter met verduldicheyt veel te verliesen
Als een door haestigheyt van meerder te verkiesen,
Soo dient geen moeyt gespaert, om eens te crygen jet
Als dat-men door gebreck van arbeyd' weynigh siet.
Genoech is dan veel meer als overvloet te achten,
Om dat te veel verkropt: dus wilt u daer van wachten,
Soo schout-men groote sorgh die het gemoet beswaert,
Om dat het goet sou zyn voor het verlies bewaert
Dat onrust mede brenght: het spaeren can noyt schaden,
Want t' maeckt een daeghse rent als-men sich can versaden
Met weynich, niet te veel, maer als de giricheyt
Het weynich niet en acht, en de genegentheyt
Tot meerder altyt treckt, en laet het cleyn passeren,
Dan cryght-men dickwils niet, om dat het meer begeren
De giericheyt bedrieght, en daerom niet en heeft!
Geluckig dan die sonder schult en sorge leeft,
Vreêdsaem en heel gerust, een goede doodt sal sterven
Leeft hy naer Godts gebodt, om t'Hemelryck te erven;
T'wel leven noodich is, dat's deughtsaem, goet, en wel,
Maer een quaet leven wyst de bane naer de hel.
Den overdaat die is in alle saken quaet,
En maeckt een leven ongeregelt, dat mis-staet.
Gelooft; dat noodigh nut is t'alderbeste goedt
T' gen' aen ons dienen can, om t' lichaem t'onderhouwen,
Geen wonder, want desselfs cracht wort daer door gevoedt,
Soo dient daerom altydt den over-daet te schouwen:
Om dat den over-daet het lichaem en den geest
| |
| |
(Als oorsprongh van veel quaet) gewoon is te beswaren,
Het noodich nut verlicht en voed' het aldermeest,
Soo moet-men t' nut voor syn gesontheyt dan bewaren,
Dat is de soberheyt, en geenen overdaet
Beminnen, want hy can t' langh leven licht beletten
Dat nochtans soet is, en den overdaet seer quaet,
Jae erger als die t'ongelyck voor t' recht wilt setten;
|
|