Sjweitberg (onder ps. G. Rapaille)

't Memmegetske in Sjweitberg dankt ziene naam aan d'r tied dat de maedjes van d'r bekker 's aoves vergoote de gerdiene toe te doën. De sjnaake van Sjweitberg krege dao dan aopelóch-les lichaamsbiologie en in de velder van Innighaove prebeerde ze dan de puntjes op de i te zette. ‘Enthans es v'r de kans kreege’, meint Feel. ‘En de karaasj d'r vuer hawwe.’

D'r oudste van enne van de naeve wis dat die van d'r bekker meistal d'r agenda vol hawwe. Dus koste baeter prebere biej de wiefkes van Sint Anna Maria - de liërlingverzörgsters - aan d'r bak te komme. Hae meinde dat hae dao waal gesjikt vuer waor, pis dae kiër dat hae te flot vingerflot woërt en op 'n liëg plek enne hèlle tik kreeg dae 'm e tiedje nao aom deeg sjnakke en e waeksjke get hoëger leet zinge. Dat haw dat wiefke neet in 't Memmegetske, mè op de opleiding geliërd. Enthans volges Feel, dae mot kuume es hae draan dinkt.

[p. 83]

Opa

- Hae zit op 'n bank in 't Sjweitbergerpark en 't is koud genog om dich get op ge lief te haole. Hae zit op 'n bank in 't park mit e paar van die gezellige ouwerwetse sjloebe aan en good in 't pak, mè waal get dun. Hae zit dao in 't park op 'n bank mit zie colbaer aope hange en enne ploezige bordeau-roë pullover. Hae mompelt dat hae 't kepot sjtampe neet waert is. Hae zaet dat 'm toch genne begriep. Hae vingt dat mansluj noe einmaol mië ‘de wets waal höbbe’ en dat dat nog ummer neet begrëpe wuert. Hae mompelt dat ze 'm dan mer baeter kepot kinne sjtampe.

‘Wat is sjpiet?’ vreug he. Wat is dat vuer enne, vraog ich mich aaf. Wae is dat? Wat zit dae dao? Om dich get op ge lief te haole! Op 'n bank in 't park - zoëmerpak en ploezige pullover - es 't al ruum zat winters waer is. Mit miene dieke jas aan zit ich nog te raazele terwiel dae dao zit. Zoë zit. Dat is toch neet om aan te ziën. Ich doën miene jas oet, wil 'm dem gaeve.

‘Biste gek!’ griëmelt hae, en dat ich mer baeter kin gaon. Ich mot dat dink aanhoute, zaet hae.

‘Maak daste voert kumps! Laot mich gewaere!’ En dan vreug hae wat sjpiet is.

‘Ich bin ziëve kiër opa’, zaet hae en dat ze 'm motte... Hae mompelt taege mich dat hae 't kepot sjtampe neet waert is. ‘Ich höb mit häör gesjpiëld, man! Verkiërd gesjpiëld, man! Vetzakkeriej, man! Dan leet ich 'm, dan moos 't mich, dan vroog ich 'm. Doch opa wat oma neet mië wilt. Doch opa wat oma in de bah-tuut hat gedao. Mich mooste ze in brand sjtaeke, man. De heng aaf hawwe, man. Ich höb 'r laote... Ich...’

Hae zit in 't park op 'n bank en 't is koud genog om dich get op ge lief te haole. Hae zit mit de erm ueverei op 't gevreer te wachte. Zien blauw vikinge-ouge sjtond wagewied aope en sjtaare zonger te kieke. Aan enne wimper hingt e träöntje esof 't al bevraore is. 't Vèl op zien gesjpierde heng sjteit sjtrak gesjpanne. De aore op zien oud gezich sjtont geteikend wie reveerkes op 'n landkaart. Hae zaet taege mich dat hae 't kepot sjtampe neet waert is. En dat ze toch neet begriepe dat enne man mië... En dan vreug hae nog ins wat sjpiet is. Ich bekiek 'm mich. Ziëve kiër opa is dae, zoë gries wie 'n doef. Dae mot diek in de ziëvetig ziën. Hae zaet dat ze 'm mer motte... Es 't kleint heim waor, zaet

[p. 84]

he, dan brook 't 'm oet. Of bie 'm heim, es häör ouw luj weg mooste of es 't op vekans kaom, zaet hae.

‘Es ich 'm good bang gemak haw’, zaet he. Es hae häör zag dat familie familie is en mot blieve en dat familie wèt wat sjwiege is en angesj aevegood de moel waal wèt te houte, want hae hat d'r vanzelaeve al zat durggelaote en hunne eige sjreij laote huere, dus die zint allemaol allang bliej dat ze de moel houte. Hae sjteit op en geit achter de bank sjtaon wie enne dae vuer 't gerich sjteit en dan reup hae: ‘Mè ich höb noëts gezag dat ich later kiendjes mit 'm wol gaon make! Noëts gezag!’ Dat reup hae, sjrieëwt hae esof 't ganse park 't mot huere: ‘Noëts gezag!’ En dan ziën ich inins dat dat vikingegezich luug. Blauw ouge of neet. Dae luug. Dat eine luug zuuste este wets woëste op lette mos.

‘Noëts gezag! Noëts!’ Este zoë dèk ‘noëts’ mos roope mot get akelig waor ziën! Dao zit enne ouwe noorman, al ziëve kiër opa. Hae zit mit de erm ueverein op 't gevreer te wachte. In 't Sjweitberger sjtadspark. Woë in d'r zoëmer ouw lujkes mit de kleinkinger aendjes voore, en zich same kaod make es de wil mennekes-aende achter ein en 't zelfde vruikes-aendje aanzitte. Same de aendjes voore en die wil mennekes-aende voertjage es ze ein en 't zelfde vruikes-aendje bienao kepot gepikt höbbe. In zoë park. Dao zit dae. Noe zie vèl kouwer wuert zuuste e gezich vol braatsje wie litteikes. Esof hae sjuus oet enne krieg weggeloupe is. Ziene opa waor ach-en-dartig kiër opa, zaet hae. En dat zien mam d'r auch get van kos en da vreugt hae alwir enne kiër wat sjpiet is. En dat 'm toch geine begriepe kint en hae zaet auch dat 't jaomer is dat Sjweitberg neet in Amaerika liegkt want dat ze in Amaerika flot mit 'm vaerdig zouwe gewae ziën. Mit electriesj, mit e sjpuitje of geweun aan enne boum. Hae zaet dat d'r waal nieks angesj op zal zitte es dat hae 't dan mer zelf zal motte. Dat enne man mië ‘de wets waal’ en dat dat geine begriep. Hae zaet dat 't hiej in 't Sjweitberger sjtadspark d'r letse kiër waor. En dat hét doe joenkde. Wie e jonk deer. Sjuus wie vreuger bie hun heim de maedjes auch joenkde, omdat ze dan auch mooste. ‘Die heele ech van mich’, zaet hae en ich ziën wir aan die sjoën ouw blauw ouge dat hae luug. En hae zuut dat ich dat ziën, en zaet dan, dat ze auch e bietje greene omdat ze bang waore vuer de pien en dat hae

[p. 85]

zelf vrueger auch dek bang waor. En este dan zuus daste angere bang kries, daste dan zelf neet mië zoë bang bis vuer de pien, en inins kinste 't dan neet mië laote om angere bang te make en pien te doën, en dat angere dat toch neet begriepe.

En dat 't kleint aevegood zie vrundinneke waor. Dat vong de ganse familie, de ganse sjtraot. Dat zagte ze allemaol, allenèj. 't Kaom toch auch eedesj kiër. 't Vong toch auch...

Hae zit op 'n bank in 't Sjweitberger sjtadspark en 't is koud genog om dich get op ge lief te haole. Hae zit mit erm ueverein op 't gevreer te wachte. Zien vikingeouge sjtont sjuurpaorte-wagewied aope. ‘Wat is sjpiet?’ vreug hae wir. ‘Es sjpiet beteikent dat ich 't biej 't verkiërde ing gehad höb, dan höb ich ziëker sjpiet’, zaet hae. Zaet hae nog ins en dat 'm toch genne begriep. Dan trèkt enne akelig pienlikke griëmel uever zien gezich. Hae paesjt de luppe opein esof hae op get hèls biet. Hae sjpuujt get oet en ich sjrik mich te basjte. Ich ren weg om urges te belle. Ich kom teruk en hae is waeg. Voert, versjwoende. Biej d'r rand van d'r viever liegkt allein nog e paar gezellig ouwerwetse sjloebe.

En de pelisse wet besjeit, zegke ze, d'r dokter auch. En ich kin mer baeter gaon, zegke ze. Ze weite wae dae man is, zegke ze. Ze weite dat 't enne kiër zouw gebuere, zegke ze. Nae, woë dat kleint noe woënt weite ze neet.

‘De kins baeter neet alles weite’, zaet d'r dokter biej d'r viever. Wórom deit eigelik geine get? Ich kin mer baeter gaon, zegke ze. Ich sjnap neet dat geine get deit. Ich mot gaon, zegke ze.

'n Kröl in d'r kop moste oetruffele.