Sjweitberg (onder ps. G. Rapaille)

[p. 60]

‘Blief neet drinke oet 't zelfde töbke’, zaet Feel. En dan kint hae kieke of hae d'r insigste, echte gans Sjweitberger medicienman is. Dao druimde hae vreuger van, hat hae ins verteld. Wie hae Arendsoog en Witte Veder vroot, wie witte wèk mit chocolate pasta en hae baede dat Winnetou ziéne ingelbewaarder moch waere. Jaa, vreuger, wie in SjweitbergNoord nog mer 'n hampfel hoezer looge en d'r res fruitweije en sjtél.

En 't hinnehok van d'r Zef Braektich. Dat loog laeg, dus jooge de jonge d'r zelf hinne in. Mit röksjkes aan. Die ze opluchde vuer vief dubbelzout of enne negerzoen. Woë ze hampelentaere haarwillig woërte van 't tapere en voorwerke. En de zon al zakde es ze drachter kaome dat mit zoë potluedje zonger punt nog nieks te teikene veel. Da joge ze de röksjkespölle weg en ginge Winnetou en Arendsoog sjpiële en de sjaermoes moos dan Witte Veder ziën en woërt aan enne boum vasgebonge. En onger 't aete dachte ze pas draan, dat ze 'm hawwe vergaete los te make. Dat waor pas enne tied vong Feel. Doe hat hae vuer de mam van Lotte - die zoot doe twië klasse hoëger es häöm - nog ins d'r held oetgehange en in e sjwaegeldueske gepist. Dat ze toch neet kalle. Vreuger waor alles sjieker. Enthans, volges Feel, dat waal.

[p. 61]

Leefde

- D'r zint nog altied luj die meine dat in Sjweitberg nieks te belaeve is. Puh, dat mer geine dinkt dat in Sjweitberg nieks los is. Auch al sjtont de gezètte vol uever anger groëte plaatsje. Dat mer geine dinkt dat in Sjweitberg gein groëte dinger gebuere kinne. Wae d'r waal ins kump, kint dat weite. Wae d'r woënt mót 't weite. En dae kint auch de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg. Die zich e tiedje koesj gehoute hat. Ze heel zich ueveral boete, wol zich neet mit de dinger bemujje, heel van vréj in de femilie. Mè noe hat de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg toch wir van zich doën huere. En wie? Ze is in 't gewaer gekomme. Ze hat mit de kaetele gerammeld! En dat höbbe ze dao geweite. Man! De oppermen en deenders van de kirk van de luj van Sjweitberg op de iësjte plaatsj! De tant hat mit de kaetele gerammeld! Ja.

Ze höbbe zich kepot gesjrokke in 't Gael Hoes! Ze höbbe 't lang sjtil prebere te houte, d'r hat nieks uever in de gezètte gesjtange, nieks d'r van is op radio of tv gewae. Allein d'r Sjweitberger Koereer hat 't d'r oetgebreid uever gehat. Groëte kop en enne jäöp van 'n kleurefoto. En dat lètste is zoëwie zoë apaart, want in d'r Sjweitberger Koereer kumpste kaolik kleurefoto's taege, hoëgoet dae inkele kiër op e jaor dat de Maas blauw is. 't Is auch nog 'n sjieke foto, mot ich zegke. Taege enne blauw-gries bewolkte hiëmel zuuste 't Gael Hoes. 't Gael Hoes woë de oppermen en de deenders van de kirk van de luj van Sjweitberg hoeze. Vuer wae't neet wèt te liegke: 't Gael Hoes liegkt, este op 't Campus Sjplendorplein sjteis, mit d'r rök nao d'r ouwe kiosk, de iësjte sjtraot rechs in d'r hook. De Korte Vleisjsjtraot, sjteit op de bördjes. Mè 't wuert auch waal Paradiesgats geneumd. Op de foto kinste good ziën wat de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg hat sjpits gekriëge. Duere en vinstere sjtont aope en de foto is gemak precies op 't moment dat oet alle vinstere witte posdoeve nao boete vleege, mit allemaol e boodsjepke om d'r haus hange. Dat mak uberhaupt al nujsjiërig. Woë gont die aankomme? D'r Sjweitberger Koereer sjrief oetveurig uever ein en anger. D'r kop baove de foto is duudelik zat: de liefde mag weer! Ongertitel: ‘Dienaren van het Gele Huis preken weer de liefde’. Nou este mich urges mit kins rake dan is 't mit dit gegaeve. De leefde wuert wir gepraekt in Sjweitberg. Man! Naodat me

[p. 62]

zich dao jaorelank de luppe kepot gebiëte hat van grieze grèl en greune grauwel, de gezichter ummer zoerder woërte en oetzooge wie 'n driedehands laere tesj, naodat d'r jaorelank in en om de kirk van de luj van Sjweitberg sjtiekem woërt gesjtampt en gesjtäökt, wuert vanaaf 't begin van de herfs de leefde gepraekt. Is dat neet sjoën?

In 't Gael Hoes wiste ze bès waal degelik dat väöl Sjweitbergenaere allang de gezet hawwe aafbesjteld en alle kabele hawwe durggeknipt en daorom höbbe ze dus d'r vuer gekaoze om doezende posdoeve oet te laote vleege. Mit leefdesboodsjepkes om d'r haus. Sjiek is dat. Woë zouwe die aankomme? Leefdesboodsjepkes! Kinste mer ins ziën wat de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg sjpits kriet, durg e paar kiër flink mit de kaetele te rammele! Dat geuf op 'n plezeerige meneer, aan 't begin van de herfs, e lentegeveul. En wae wilt neet mit e lentegeveul d'r winter pareere? Ja.

Duere en vinstere van 't Gael Hoes sjtont aope en d'r sjtoep is nog noëts zoë zuuver gewae. Blietseblank. De leefde wuert wir gepraekt en dat is 'n wermmakende gedachte. Noe waer neet sjeloes, este neet van Sjweitberg bis. Vergaet neet wat ze dao jaore en jaore höbbe motte misse. En noe maoge ze da wir van ein houte. De zonnebrille kinne aaf, eederein maogt de sjterkes in zien ouge wir laote ziën... Is dat neet sjiek? Goonsdig bin ich aeve gaon kieke. De cacaobottersjtifte vleege uever de toënbanke. Eederein wrief zich de luppe in, want d'r maog auch wir gepuend waere! Sjmak! Ich pietsj aeve e träöntje weg, sorry. 't Griep mich aan. Wie lang ister dao neet sjtoer langsei geloupe? Welke geiskrach moos dao neet versjtop waere en maog noe wir oet de flesj? Wie lang sjtonk 't dao neet nao sjlech gevalle dröpkes en aafgeknauwelde sigare? Welke reputaties woërte dao neet kepot gemak en maoge noe wir oet de kräökels komme? Wie lang haw dao de chrisant e sjtraepke vuer op de roës?

Mè noe maogt de leefde wir in Sjweitberg, 't kint wir. 't Maogt wir en ze valle zich midde op g'n sjtraot om d'r haus. Prachtig! Sjoën is dat vueral vuer die volhoutesj die in d'r sjlechte tied bleeve zeuke en drie kiër per jaor op baedevaart ginge nao lnnighaove. Die lache noe wir. Eederein lacht. Wat lache? D'r wuert zelfs gezonge boéte de rippetiesie-

[p. 63]

lokale! De litteikes maoge zich lègke of in 't nuuj zunneke langzaam wegsjmilte. Mishandelde iër blujt wir op. Plaetjes van geheim verdreet kinne nao 't plekbook in. 't Wuert allemaol wir heil. Wit sjäöpke, sjwart sjäöpke. De deenders oet 't Gael Hoes zulle nimme kniepe. Wit sjäöpke, sjwart sjäöpke. Mit fris gepoetsde teng en aom blaoze ze. Kiek dao geit de pien! Wit sjäöpke, sjwart sjäöpke, bis mer neet mië bang.

En baove op häör wolk bekiek de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg zich de dinger en is terech gruetsj op zichzelf. Dat ze mit de kaetele gerammeld hat. En dae zuuvere sjtoep van 't Gael Hoes, dae vilt ech op. Wat motte die deenders gevaegd en gesjroebt höbbe! Man! Of zou 't van d'r raege ziën? Dat kint de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg nieks interessere. Die dinkt bie häör eige: De leefde maog wir en zuuver is zuuver!

E blind paerd kint de wesj doën.