Kollumerland en Nieuw Kruisland, voorafgegaan door Overzicht van de bouwkunst in Noordelijk Oostergo

[p. XLIX]

Lijst van afkortingen in de literatuuropgaven gebruikt

Van der Aa	A.J. van der Aa, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 13 dln. in 14 banden, Gorinchem 1839-1851
Andreae '81	De Lauwerszee nagespoord in wording, omvang en bedijkingen. Leeuwarden 1881
Andreae '83	Kollumerland en Nieuw Kruisland geschiedkundig beschreven met oudheidkundige plaatsbeschrijving door mr. A.J. Andreae, Kollum 1883 Herdruk als Kollumerland beschreven door mr. A.J. Andreae, Leeuwarden 1975
Andreae '85	Oudheidkundige plaatsbeschrijving van de gemeente Kollumerland en Nieuw Kruisland met aanteekeningen en Bijlagen door mr. A.J. Andreae, Kollum 1885 Herdruk als Kollumerland beschreven door mr. A.J. Andreae, Leeuwarden 1975
Atlas vestingwerken	Atlas van historische vestingwerken in Nederland; uitgave van de stichting Menno van Coehoorn, dl. 1, 's-Gravenhage 1956
Benef.	Beneficiaalboeken van Friesland opgemaakt te Brussel 25 augustus 1542...; uitgave Prov. Bestuur van Friesland, 1850, met inleiding door J. van Leeuwen.
Bervoets Inventaris	J.J.A. Bervoets, Inventaris van het archief van het ministerie van Binnenlandse Zaken afdeling Kunsten en Wetenschappen 1875-1918, Den Haag 1985
Bosgraaf, Ansichten	R. Bosgraaf, Kollum in oude ansichten, Zaltbommel, 1972 id. deel 2, ib. 1984
Bulletin k.n.o.b.	Bulletin uitgegeven door de (Kon.) Nederl. Oudheidkundige Bond, Amsterdam 1899 -; vierde serie getiteld Oudheidkundig Jaarboek 1932-1946; zesde serie met Nieuwsbulletin 1948 -
Van Buijtenen, Achtkarspelen	M.P. van Buijtenen, Achtkarspelen tussen Munster en Utrecht. Nevenaspiraties bij enkele kloosterfundaties. Utrecht 1967. Ook in archief Gesch. Kath. Kerk in Nederland ix, 1967.
Van der Bij en Veenstra	H. van der Bij en H. Veenstra, Pingo's, Puollen en Planten in Kollumerland. Leeuwarden Fryske Akademy 1975
Bunskoeke	D.M. Bunskoeke en P. Timmermans, Molens in Friesland in oude ansichten. Deel 1, Zaltbommel 1981; deel 2 (met aanv. en verbeteringen op dl. 1) Zaltbommel 1982
Catal. Roodbaard	L.P. Roodbaard, architect van buitengoederen

[p. L]

	[Catalogus tentoonstelling Fries Museum] door Rita Mulder-Radetzky, Rita Overbeek en Peter Karstkarel, Leeuwarden Fries Museum 1979
Charterb(oek)	G.F. Schwartzenberg thoe Hohenlansberg, Groot Placaat- en Charterboek van Vriesland, 6 dln. Leeuwarden 1768-1795
Douma, Verleden en heden	Y. Douma, Uit het verleden en heden van Kollum, Kollum 1932
Fries Molenhoek	Fries Molenhoek, samengesteld met medewerking van de Fryske Mole, Gild Fryske Mouners, De Hollandse Molen, de Fryske Akademy. Leeuwarden z. jr. (1980)
f.v.a.	Friesche Volksalmanak, Leeuwarden 1836-1899
Halbertsma, Terpen	H. Halbertsma, Terpen tussen Vlie en Eems, een geografisch-historische benadering, uitgegeven in opdracht van de Vereniging voor terpenonderzoek, Groningen 1963
Jubileumboek Witteveen	J. Bosgraaf, Kollumerland rond 1900, Kollum 1982
Karstkarel 1984	Peter Karstkarel, Bouwkunst in Kollumerland. Stichting Oud Kollumerland 1984
Keune, Korenmolens	W.T. Keune, Van Koren- en pelmolens in Noordoost Friesland [Dokkum 1970]
Kiesow, Ostfriesische Kunst	G. Kiesow, Ostfriesland im Schutze des Deiches, Bd. iv, Pewsum 1969
Martin	Vroeg-middeleeuwse zandstenen sarcophagen in Friesland en elders in Nederland. Drachten 1957
Moerman	H.J. Moerman, Nederlandse plaatsnamen. Brussel 1956
Mol, Grootgrondbezit	J. Mol, Grootgrondbezit van Friese kloosters in de Middeleeuwen, doct. scriptie m.e. geschiedenis v.u. Amsterdam 1979
Van der Molen, Gemaal	S.J. van der Molen, Het gemaal in Friesland. De Vrije Fries 1955, 93-106
Van der Molen, Turf	S.J. van der Molen, Turf uit de wouden. Bijdrage tot de geschiedenis van de hoogveengraverij in Oostelijk Friesland tot 1900. Leeuwarden 1978
Molens in Friesland	Samengesteld in opdracht van Gedep. Staten van Friesland in samenwerking met de Fryske Akademy in Leeuwarden en de Vereniging de Hollandse Molen te Amsterdam, Leeuwarden 1971
Mon. Bat.	M. Schoengen, Monasticon Batavum, 3 dln. en Supplement. Amsterdam 1941-'42
Muller Reg. en Rek.	S. Muller Fzn. De registers en rekeningen van het bisdom Utrecht 1325-1336. 's-Gravenhage 1889-1891. Werken Historisch Genootschap N. Serie 53-54
Munnekezijl 500 jaar	R. Bosgraaf, W.T. Keune en drs. L. Prinsen, Munnekezijl 500 jaar, Munnekezijl 1976
n.g.n.	Nomina Geographica Neerlandica, Tijdschr. voor toponymie en taalgeografie. dln. i-xiv.
Nieuwsbulletin k.n.o.b.	Zie Bulletin k.n.o.b.
n.n.o.f.	Nieuwsblad Noord Oost Friesland. Dokkum
Oudh. Jrbk.	zie Bulletin k.n.o.b.
Pax Groningana	Pax Groningana, 204 oarkonden út it Grinzer archyf oer de forhâlding Grins-Fryslân yn de fyftjinde ieu útjown troch M.G. Oosterhout, P. Gerbenzon, B. Sjölin, Th.S.H. Bos, A.L. Hempenius, J. van der Kooi, A. Pietersma, O. Vries. Frysk Ynstitut oan de Ryksuniversiteit to Grins, 1975
Potter, Wandelingen	H. Potter, Wandelingen en kleine reizen door sommige gedeelten van het Vaderland. Amsterdam 1808-1809

[p. LI]

Publ. Band a.f.t.	Stichting Alde Fryske Tsjerken, Publicatiebanden i-iv 1970 -
r.v.a.	(I. Telting,) Register van den Aanbreng van 1511 en eerdere stukken tot de floreenbelasting betrekkelijk uitgegeven door het Friesch Genootschap ter beoefening van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde. Leeuwarden z.j. (1879)
r.v.g.o.	J. Reitsma, Register van Geestelijke Opkomsten van Oostergo, uitgegeven door het Friesch Genootschap ten beoefening van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde. Leeuwarden 1888
Rienks en Walther	K.A. Rienks en G.L. Walther, Binnendiken en slieperdiken yn Fryslan. Bolswert 1954
Schönfeld	M. Schönfeld, Nederlandse waternamen. Brussel 1955
Schotanus(-Halma)	B. Schotanus a Sterringa, Uitbeelding der heerlijkheit Frieslands enz. 1718. (Facsimile-uitgave A'dam-Leeuwarden 1970)
Schotanus, Beschrijvinge	Chr. Schotanus a Sterringa, Beschrijvinge van de heerlyckheydt van Frieslandt. Leeuwarden 1664 (herdruk Leeuwarden 1978)
Sikkema	K. Sikkema sr. en K. Sikkema jr., Zwaagwesteinde, het ventersdorp op de friese heide. Franeker 1954
Sipma	P. Sipma, Oudfriesche oorkonden. 4 dln. 's-Gravenhage 1927-1977
R. Smit Gedenkschr.	Gedenkschrift van het Driehonderdjarig Bestaan van het Nederlandsch Hervormd Kerkgenootschap te Burum en Munnekezijl 1880. Herdruk Buitenpost 1978
Spionnagerapport	N.E. Algra, Een spionnagerapport van omstreeks 1468. Fryske Akademy, Leeuwarden 1967
Tegenw. Staat	Tegenwoordige Staat der Vereenigde Nederlanden, deel i,ii en iii, Amsterdam 1785-1788
Voet	E. Voet, Merken van Friesche goud- en zilversmeden, 2e herziene en verm. druk door A. Wassenbergh en E.J. Penning, m.m.v. C. Boschma. 's-Gravenhage 1974
Van der Wal	H. van der Wal, De brug annex keersluis te Munnekezijl (uitg. van de Stichting Moderne Architectuur Friesland, no. 18), Leeuwarden 1983
Wigersma	S. Wigersma Hz., Muntvondst te Oudwoude, De Vrije Fries, xxe dl. 1906, 65-81
Wijnja	G.D. Wijnja, Langs oude Friese windmolens. Oosterend 1977
Wumkes	G.A. Wumkes, Stads- en dorpskroniek van Friesland, deel i 1700-1800, deel ii 1800-1900. Leeuwarden 1930-1934.
^+ Schoolmeestersboekjes	Antwoorden op vragen naar monumenten en opschriften gesteld aan de onderwijzers van de diverse dorpen door het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde in 1857. De antwoorden moesten gezonden worden aan de heer W. Eekhoff te Leeuwarden. h.s. 1150 van de Provinciale Bibliotheek te Leeuwarden.
Stemkohier	Registers van huizen (en hun eigenaren) waarop belasting en stemrecht rustte, in 1640 opgemaakt door de Staten en in 1698 herzien en in zes delen gedrukt; daarna om de tien jaar herzien. r.a. Leeuwarden.
^+ a.r.a.	Algemeen Rijksarchief, 's-Gravenhage.
b.a.i.	Biologisch Archeologisch Instituut der Rijksuniver-

+ Bronnen

+ Overige afkortingen

[p. LII]

	siteit Groningen.
o.a.t.	Oorspronkelijke Aanwijzende Tafels (van het Kadaster)
p.b.	Provinciale Bibliotheek, Leeuwarden.
r.a.	Rijksarchief in de provincie Friesland, Leeuwarden.
r.d.m.z.	Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.
r.o.b.	Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, Amersfoort.
s.h.b.o.	Stichting Historisch Boerderij Onderzoek, Arnhem.
c.	caput = hoofdstuk
f.	folio = bladzijde
v.^o	verso = achterzijde
^+ Beitelingen	Vlechtingen ter afwerking van een schuine kant aan muurwerk.
Floreenkohieren	Sedert 1700 op last van de Staten opgemaakte registers van floreenrenten, d.w.z. een grondbelasting in 1511 door de Saksische hertogen ingevoerd. r.a. Leeuwarden.
Hornleger	Huisstede, waarop een stemdragende plaats staat of stond.
Plaats	Boerderij.
Pondemaat (pd. of pdm.)	Landmaat van 240 vierkante roeden, in 1813 vastgesteld en omstreeks 36,7 are beslaand.
Sate	Oorspronkelijk de benaming voor het land waarop men woont. Later gebruikelijk voor boerderijnamen.
State	Oorspronkelijke benaming voor het huis waarin men woont. Later de herenhuizing ten plattelande en tenslotte gebruikt voor boerderijnamen, soms ter aanduiding dat hier een state gestaan heeft, in de betekenis van herenhuizing.

Voor de namen van onderdelen van molens zij verwezen naar A. Sipman, Molenbouw, Zutphen 1975; voor bouwkundige termen naar E.J. Haslinghuis, Bouwkundige termen, Utrecht 1953 en 1970.

+ Enige in Friesland gebruikelijke begrippen