Woord vooraf
[Evert van den Berg en Bart Besamusca]
Dit boek wil een nadere kennismaking bieden met de verhalen die tot het genre van de Middelnederlandse Karelromans worden gerekend. Het beeld van dit genre wordt nog altijd bepaald door de enige tekst die sinds jaar en dag algemene bekendheid geniet: Karel ende Elegast. Maar er is meer onder de zon van de Karelepiek uit de Lage Landen dan dit prachtige werk, zo zal duidelijk worden in hetgeen volgt.
Deze bundel studies is thematisch opgezet: aan de hand van de belangrijkste thema's in de Karelepiek worden de afzonderlijke teksten aan de orde gesteld. Deze opzet is vrij ongebruikelijk in de neerlandistiek, waar slechts weinig werk een thematisch uitgangspunt heeft. Wij menen evenwel dat deze aanpak, waarbij de Middelnederlandse Karelromans in telkens wisselend perspectief worden bezien, de prettigste en meest inzichtelijke kennismaking met de teksten oplevert.
Uiteraard kan de gekozen opzet herhaling van gegevens in de hand werken. Wij hebben dit echter zoveel mogelijk vermeden, onder meer door per hoofdstuk alleen aan die teksten aandacht te besteden waarin het besproken thema van bijzonder belang is. De thematische hoofdstukken worden voorafgegaan door een inleidend hoofdstuk over het genre als geheel en gevolgd door een afsluitend hoofdstuk over de band met de historiciteit, die in het geval van de Karelromans zeer belangrijk is.
Het thematische uitgangspunt brengt met zich mee dat de afzonderlijke Karelromans, de diverse personages en de beschreven gebeurtenissen in verschillende bijdragen ter sprake kunnen komen. Wij hebben ervoor gekozen in deze gevallen geen kruisverwijzingen aan te brengen. De lezer die alle gegevens over één tekst, één personage of één gebeurtenis bijeen wil zien, kan daarvoor gebruik maken van het register waarmee dit boek wordt afgesloten.
Om voor de lezer zo min mogelijk belemmeringen op te werpen hebben wij afgezien van het gebruik van noten; een literatuuropgave aan het slot van ieder hoofdstuk wijst - in combinatie met de bibliografie aan het einde van het boek - de weg aan hen die zich verder in het onderwerp willen verdiepen. Daarnaast zijn de uitgebreide tekstcitaten, die de Middelnederlandse Karelromans dichter bij de lezer moeten brengen, waar nodig voorzien van woordverklaringen.
Dit boek is geschreven door enkele leden van de Werkgroep Karelepiek, een wetenschappelijk werkverband dat het onderzoek naar de
Auteursrechtelijk beschermd