Het dagboek van de student Nicolaas Beets, 1833-1836

Beek, donderdag 20 augustus 1835

Beek . Donderdag 20 Aug.

Intrek voor eenige dagen in de boerenwoning waar mijn neef K.⁷⁴³ kapitein der Artillerie, met vrouw en kind kamers heeft. Geblesseerd op de Citadel van Ant-

743 Johannes Frederik Klercq (1794-1860), in 1833 gehuwd met Cornelia Margaretha Scholl van Egmond, geboren in 1803, een oudere zuster van Abraham Scholl van Egmond (hun moeder was een zuster van Beets' moeder). Het kind was Willem Klercq, geboren op 3 september 1834; later predikant te Engwierum 1869, Hijkersmilde 1874, Koudekerk 1880.

[p. 184]

werpen,⁷⁴⁴ en sedert sukkelende, met het vooruitzicht van amputatie van een zijner beenen, was hij wat ouder, hij kon voor Uncle Toby zitten.⁷⁴⁵ Na den eten met zijn vrouw en haar zuigeling naar het hooger gelegen dal gewandeld waar de kleine beek ontspringt, waarvan 't dorp zijn naam heeft; enge vallei tusschen twee begroeide heuvels. Het water vliet er gestadig en met groote snelheid. Nu eens verschuilt zich het sprankje onder overhangende struiken en bloeiend onkruid, dan weer ziet men het met geweld en geschuim de hoogte dartel afdalen. Een lief tooneel, en de kleine Willem kreeg er de borst, die voor hem van zoeter beekje vloeide. En dit gaf aan 't bevallig plekje een aandoenlijker schoonheid. O Daar met eigen vrouw, eigen kind neer te zitten!

's Avonds een genotrijke wandeling in stille eenzaamheid. Onder het beklimmen der heuvelen bemerk ik dat de zon nog niet onder is. Ik zie nog een klein deel van haar schijf boven den hoogten uitkomen. A crest upon his brow.⁷⁴⁶ Ik bestijg het hoogste punt dat ik bereiken kan. 't Is bij een molen die op een hoogen heuvel op een soort van walletje staat. Ik leun mij aan het molenrad, en hang mijn hoed op een der spaken. De koelte van den avond zuist verfrisschend door mijn haar en door de bladeren der heesters aan mijn voet. Vóór mij, rechts en links, bruine heuvelen met heide en sparren bezet, waarover zich de smalle voetpaden als zoovele beekjes kronkelen; of in wier helling akkers met boekweit, klaver, of andere oogsten hangen; dalen met lage eiken en ander boomgewas gevuld, die een zee van loof vertoonen. Ginds gaat de ploeg alweêr door de stoppels, daar trekt een landman zijn egge over het veld; wat verder gaat een sikkel door het met korenbloemen doorzaaide graan. Alles gaat stil en rustig toe. Van de weinige landbouwers die ik hier en daar op de heuvels en in de dalen zich zie bewegen hoor ik er niet een. De molen staat onbewegelijk. Op eenigen afstand het dorp, en daarachter het torentje van Persingen omringd van zijn duizend bunders wei- en bouwland. Rondom een blauwe zoom van bergen in 't verschiet. De lucht is helder en stil, met hier en daar een wit schuimig wolkjen, als een vlok wol, als een glinsterend ineen gevallen spinrag. In het Oosten blauw als lazuursteen, in het Westen oranje als goud. De zonneschijf bloedrood. Zooals zij daar nog halverwege boven den horizont uitkomt komt zij mij voor als een gloeiende robijn in dien ontzaglijken blauwen ring. Dieper zinkt zij en dieper; straks nog maar een streepje gouds temidden van een bed van rozen, een gouden kroon half verzonken in een kussen van rood fluweel. Een oogenblik

744 De Citadel van Antwerpen, onder bevel van generaal Chassé (1765-1849), werd van 29 november tot 23 december 1832 belegerd door de Fransen onder generaal Gérard. Na de overgave bleek de Citadel grotendeels verwoest; de Fransen hadden 64.000 schoten afgevuurd. Onder de 145 officieren en 4400 onderofficieren en manschappen die de bezetting vormden, vielen 122 doden en 369 gewonden. In J. Bosscha, Neêrlands heldendaden te land, deel III, 2e stuk, Leeuwarden 1856, p. 768, wordt J.F. Klerck [sic] genoemd als een der verdedigers van de Citadel van Antwerpen.

745 Uncle Toby, een personage uit Tristram Shandy van Sterne, heeft een been verloren bij de bestorming van de Citadel van Namen; zie Vol. I, ch. 21 en 25. De Citadel van Namen werd in 1695 na een belegering van 30 dagen door Willem III van Oranje op de Fransen veroverd.

746 A crest upon his brow: een kruin op zijn kruin. Citaat niet gevonden.

[p. 185]

47. Gezicht op Beek, met in de verte het torentje van Persingen.

[p. 186]

nog... en zij is verdwenen. En nu het Oosten grijs, het Westen nog rijk in den nagloed der ondergedokene zon; nagloed die hooger en hooger stijgt maar flauwer en flauwer wordt. De kleine witte wolkjes worden er zachtrood van, en gelijken sluiertjes van rozerood gaas. Vol van dit verrukkend schouwspel, verlaat ik mijn standplaats en daal in de schemering af. Een jongen die een boerenpaard berijdt en een ander aan de hand houdt, fluit een deuntje; 't is al wat ik hoor; schoon weinig melodieus, streelt mij zijn kunstelooze Kunst.