|
| |
Het derde bedryf.
Carbijn. Theodoor.
ACh Theodoor! mijn hert, hoe zoet is 't zoet bywezen,
Nu uw en mijne min is tot dees hoogt' gerezen?
Wanneer ik by u ben is my de nacht een dagh,
Uw oogen mogen meer als 't Zonnen schijnzel magh.
Wanneer ik van u ben, zoo schijnt het dat de stralen
Des Zons, rontzom, maer niet op deze oogen daelen.
Het midden van den dagh is 't midden van de nacht,
Ten waer uw oog een strael had op mijn oog gebraght:
Dan zie ik eens rontzom, en zie drie Zonnen schijnen,
Maer d' Hemelsch, lijkt het, moet voor uwe twee verdwijnen.
En als ik by u ben ist noch al niet te deegh,
Mits datter noch een wolk my staegh is in de weegh.
Behonight is uw praet, bezuikert zijn uw reden,
Is 't vreemt dat 't byzijn dan is vol van vrolijkheden?
Mijn eenig een, ik zweert als ik u maer aenschou,
Dan ben ik blijder, of het hemelsch hoogh gebou
Aen my gegeven wierd; uw af zijn is mijn treuren,
't Welk duert tot dat my weer uw byzijn magh gebeuren:
Mijn treuren heeft geen eind' wanneer ik van u ben,
Mijn blijdtschap heeft geen eind als ik u spreeken ken.
Al woud my d' Opper-Godt zijn staf en Huis-vrou geven,
't Zou my bewegen niet, ik wil veel liever leven
By u mijn Theodoor: voor Nectar en Ambroos
| |
| |
Ik den violen geur van uwen aessem koos,
Ha Goddelijke geur! 'k verzweert en kent niet looven,
Of gy zoudt zelfs de geur van Flora gants verdooven.
Yvoren voorhoofts vel! yvoren tandt gebit!
Yvore wangen waer op elk een roosje zit!
Ha lippen! lippen? neen, maer enkele koralen.
Ha mondt! wiens mondts gelijk Apelles niet zou malen,
Ha opgetoide pruik! daer zelfs den dageraet,
Vol spijt en heel beschaemt, haer pruik voor leggen laet.
Ha net besneden kin, en wel gemaekte handen!
Ha naugeschoeide voet, en nette oogen-randen!
Wien trekt gy niet tot u? uw leden zijn van stal,
Uw benen, borst, en voort, kortom, het past u al:
En doet daer dan noch by uw hoflijk hooft ontdekken.
Uw lieflijk zoet omarm, uw lonklijk oogen trekken
De noordt zon ons gemoet, 'k wed niemant vinden zou
Een Dochter, die niet wenscht te mogen zijn uw Vrou.
't Is my meer als genoegh zoo 't Theodoor wil wezen.
Zy wil en zal het zijn, wat hebt gy dan te vreezen?
Hy omhelst haer.
Ach die zoo sterven mocht! wat was dat een geneught?
Die eeuwigh leefden zoo, was dat niet grooter vreught?
Maer ach ik schrik, ik beef dat ik u daer hoor praten
Van 't droevigh sterven (laes!) en 't jamm'rig leven laten.
Mijn Engelin, mijn vreught, waerom deê u dat wee?
Mits my dat in den zin veel droefheidt komen deê.
(Ha Hemel hoed Carbijn!) als ik 't begin te denken,
Zoo schijn ik in 't getraent te smoren en te drenken.
't Is noch niet lang geleên dat Mentors knecht sprak aen
Mijn meit, die heeft na lang gepraet van hem verstaen
Hoe dat zijn meester, had een dieren eedt gezworen,
Geen rust te houden, voor uw leven was verloren.
En nu gy daer of zeght schiet my wat in 't gedacht.
Niet langer noch geleên als dees voorleden nacht
Wanneer ik van u gingh, zoo quam ik juist t' ontmoeten
| |
| |
Een reekel, die my liep op 't lijf in plaets van groeten.
Ik vraeghden hem hoe dat? hy strak zijn mesjen uit,
En zei, verweerje flux of dat gaet in uw huit.
'k Vermaenden hem tot rust, hy wou daer niet na vragen,
Dies nam ik hem by 't hooft en gaf hem 't lijf vol slagen.
Hy was te mael in 't geel gekleet.
Zoo ben ik 'k weet niet wat, zoo ik niet wel en weet,
Dat dit de knecht zal zijn. Foei schelmen, looze fielen,
Hoe wil te deegh de straf eens volgen op de hielen?
Gebruikt voorzichtigheidt wanneer gy van my gaet,
En ziet ter degen toe wie datter is op straet.
Ach Hemel! dat ik u zoo eens quam te verliezen,
Wat zoudt ik anders als de doot voor my verkiezen?
Dat ik uw zoo verloor, met my was 't ook gedaen:
Waer gy voor henen ginght zoud ik ook moeten gaen.
'k Zal dragen goede zorgh, laet maer uw droefheidt varen.
Hoe haest zijt gy bedroeft daer wy zoo vrolijk waren?
't Is reden dat ik vrees.
Als 't komt is 't vroegh genoeg.
Te laet is 't doet het noot.
Waer doch zoo haestigh henen?
Ik blijf indien gy maekt een einde van uw wenen.
Wischt dan mijn tranen of.
Daer toe wil ik my spoen,
En wil het nergens meê als met deez' lippen doen.
Zoo, dat verquikt mijn hert, nu lust my weer te leven.
Hebt dank (o Goden!) dat dit onweer is verdreven.
Flus zeit gy van een wolk, wat wordt daer door verstaen?
Hoe klaer mijn zonne schijnt z' is altijdt overlaên
Godin het zijn uw kleeren.
Die voor mijn gretrigh oogh die lieve leden weren,
Waer in natuer haer konst zoo vlytigh heeft getoont,
Dat daer niet anders als de hooghste schoonheidt woont.
Vervloekt en nydigh kleet wat heb ik u bedreven,
Dat gy my dus belet het vreughdighst van mijn leven?
Wat woudt gy dan dat wy al gingen zonder kleên?
| |
| |
Neen holla, gy maer naekt, en dat by my alleen.
Mijn lief gy praet te luid; wat weetmen wie 't moght hooren.
'k Zal voort, het geen ik zeg, wel luist'ren in uw ooren.
Zy blijven staen praten binnen 's monts. Mentor en Goossen uit.
Wat, wat ist anders niet?
wel baes ik deed' mijn best.
Dat doen de kinders ook en kakken in haer nest.
Ja dat loof ik wel, de lui die quamen ons scheien,
En wy lagen eerst zoo lang en wroeten met ons beien,
Dat het niet te zeggen is, hy met een rapier, ik met een mes,
En dat meer is, ik gaf hem noch wel een wondt vijf zes.
Uw oogen zijn zoo blau, hoe is doch dat gekomen?
De scheiers hadden 't zoo elementigh op my voorgenomen,
Dan keef dees, dan sloegh die, en ik kreegh vast trekken uit den hoop,
En t' wijl ik slagen kreeg trok oomkool op ter loop.
Wel wilt gy noch eens gaen zien of g' hem kent deursteekẽ?
'k Heb liever dat hy loopt tot hem de beenen breeken,
Schijt, schijt, ik kenme al te goet dat ik zou aengaen
Tegens zulken een, die niet durf blijven staen.
Evenwel baes, daer ik zoo getrou waeghde mijn eigen leven,
Hoor jy my al een moy stikje van 't beloofde gelt te geven.
Wy zullen zien daer na, weest stil en gaet nu voort,
Op dat ons hier ontrent den reekel niet en hoort.
Op razerny kom op, fluks uit uw hol beneden,
Hy ziet Carbijn met Theod. staen praten.
Laet aerd en Zee van angst nu 't zidd'ren voor uw treden.
Maekt dat der sterren sleep, en dat de zilv're Maen
Verschrikken van uw oogh en van haer plaetzen gaen:
Dat al de Werelt ysch, door 't hels en duivels zingen
Van uwe hairen, die om uwe kop zich wringen:
Uw Solfren aessem die verlep al 't groen geboomt,
Verpest al 't water dat door 't gantsche water stroomt.
Als gy dan hebt gedaen, en niet meer werk kent vinnen,
En noch niet rusten wilt zoo komt aen my beginnen,
Proeft dan uw zwepen en uw toortzen hier aen my,
| |
| |
En helpt my in een dul verwoede razerny.
Ik lijden dezen trots? ik deze zmaet gedoogen?
Moet ik dit zien? dit zien? en dat met eigen oogen?
't Is wonder ik hem niet met deze tanden pluk,
En trek hem 't lijf van een, en scheur 't van stuk tot stuk;
En laet de looze hoer haer lieve lief verzellen,
En werp my dan daer by en dael met haer ter hellen.
Wat raest gy dulle tong dat gy mijn liefste schelt?
Zoo gy haer vorder schelt ik zweer dat hy 't ongelt.
Carb. kust.
Ziet daer, ist mogelijk? den bloet gaet haer noch kussen,
Waerom sta ik en kijk en loope daer niet tusschen?
Bezadight u mijn geest: zoo g' nu een weinig lijt,
Zoo zult gy zijn eerlang op 't hoogste weer verblijdt.
Treet voeten, treet te rug, laet haer voor 't lest wat praten.
Hoe goetkoop zoud het broot worden dat de gekken niet en aten?
Niet Meester, my quam daer in 't gedacht
Dat spreukwoort, dat men altemet wel zeit by nacht
Als men na den Hemel ziet: zo zeit de een wat zijnder al starren,
Ia zeit de ander daer strak weer op, wat zijnder al narren.
Nu denk ik in mijn zelfs, alsser zo veel starren als narren zijn,
En alsse aten noch dronken, hoe goet koop was dan 't bier, 't broodt, en de Wijn?
Maer dat overgeslagen, wat meenje hem nu al te leeren?
En hebje geen denken dat hy hem ook zal verweeren?
Hy zich verweren? neen, gy zegt hy loopt staegh wegh.
Holla baes, gy verstaet niet wat ik zeg,
Ik meen als hy 't gewonnen heeft.
'k Zal my op u vertrouwen.
En ik zel mijn hoop op eẽ harde rug en een paer rassche voetẽ bouwẽ.
Wy zijn hem veel te kloek, zijn wy maer met ons tweën,
Neen baes, 't is best dat ik daer niet by ben, om dat mijn gele mouwen
En gele kouzen en mantel ons verraden zouwen.
Ik zel een weinigje van een mijl of twee achter of staen,
Hebje 't te quaet dan zel ik trarare gaen,
| |
| |
Ik zegh qualijk, ik meen dan koom ik ook aen.
Zwijgh, 't schijnt aen zijn gelaet of hy van haer wil gaen.
Zoo vind' ik 't wel bequaemst, gelijk het is besloten;
Maer gy most niet te stijf aen d' achterpoorte stooten,
Of 't yemant wierd gewaer.
Mijn troost, mijn ziel, mijn hert.
Lief spoeit u nu naer huis eer dat het later wert.
Mijn Engelin gy zult dan op het uur wel passen?
Heel wel, maer ziet gy toe, dat niemant u verrassche.
Want Mentor past op u, den Hemel hoed uw gangh.
Ik bid u Theodoor, en zijt voor my niet bangh;
Maer stelt uw hert gerust: doch ik en zal niet rusten,
Voor dat bestemde tijdt my gun mijn lieve lusten.
Vaert wel mijn eigen geest.
Vaert wel mijn levens vreught.
Dat my mijn geest verheught.
Theod. binnen. Carb. wort in 't gaen van Ment. in de rugge gesteeken, dat hy als doot, neder valt. Goossen loopt wegh.
Carbijn daer is uw loon van Theodoor te vryen;
Haer Vryers altemael die moeten zoo bedyen.
Waer 's Goossen? is hy wegh! is dit de stoute knecht,
Die (zoo hy zelver zeit) zoo wonder gaern vecht!
binnen.
Carbijn daer hy leit.
Ach Theodora! ach! vergeefs zult gy verbeiden.
Maer noch veel grooter ach! dat ik van u moet scheiden.
Geeft Goden geeft my wraek, en straft hier Mentor voor.
Mijn aessem die beswijkt. Vaert wel mijn Theodoor.
Hy valt van zich zelfs en blijft in zwijm. Rufino uit.
Godin (die met uw zoon de alderkloekste herten
Maer met een vlam, en pijl durft zonder vreezen terten,
Niet tarten ook alleen, maer brengen in 't gebiedt,
Die zelfs den Opper-Godt Jupijn niet eens ontziet:)
Ik buig voor u, om u een dankbaer hert te toonen,
Waer van ik niet en ken het kleinste klein beloonen.
Godin geeft dat het duert, en houdt Melissa in
't Voornemen, dat zy heeft en in de zelve zin.
| |
| |
Hoe zin? 't is nu gedaen, zy heeft my uitgekoren
Tot haren echten man, en heeft een eedt gezworen:
Dat eer het Hemelsch ront, de Sterren, Son en Maen
Vervallen zullen, dan haer liefde zal vergaen.
Is dat noch niet genoegh? wat wensch ik meerder teeken,
Als dat ik mijn Godin hoor zulke woorden spreeken?
Melissa 'k sweer u ook: dat eer mijns levens draet
Zal afgeloopen zijn, eer dat ik u verlaet.
Ha Hemel hooge Goôn! wilt gy lui ons maer geven,
Dat wy een lange wijl te zamen mogen leven:
En als gekomen is een van ons beiden tijdt,
Dat ons het leven dan op eene tijdt ontglijt.
Wel hei! hoe dus? dat 's vreemt: wel wat of dit wil zeggen?
En is 't geen mensch die ik een weinigh voort zie leggen?
Dat moet ik nochtans zien. Een mensch! wie magh het zijn?
Ik ken hem (Hemel ach!) my dunkt het is Carbijn,
Carbijn gy doot! Carbijn gy doot en zoo doorsteken!
'k Zweert zo ik ken of magh ik zal uw doot wel wreeken.
Hy trekt van leer.
Met dit geweer ik zweert. Hebt gy noch leven in!
Hebt gy noch wat gevoels, hebt gy noch geest of zin?
Zoo slaet uw oogen op, en ziet my aen voor 't laetste.
Ik voel zijn aessem noch, daerom moet ik my haesten,
Dat ik hier iemant wek en breng' hem in een huis.
De wacht komt hem tegen en vat hem.
Wat 's hier! in 't naer des nachts te maeken zulk gedruis?
Waer toe is dit geloop, en met een blooten degen?
't Za gasten vat hem aen het is hier niet te degen.
Ziet dat gy niet en doet dat u hier namaels rou.
Neemt hem zijn degen af en bint hem, daer 's een tou.
Bint schelmen dieven bint, als uws gelijk, verrader.
Hoe dat gy meerder roept 't is voor u zelven quader.
Ik koom daer ginder gaen, en vind' een doode Man.
Een Man, hoe komt die daer?
Ha schelm dat 's uw bedrijf. Was dat het haestigh loopen?
| |
| |
Recht quam ik wel te pas, maer hoe zult gy 't bekoopen?
Brengt gy de man in huis, maekt dat men hem verbin,
Want hy en is niet doot; daer is noch leven in.
Wel wat weet gy daer van?
En zoud de guit niet weten,
Daer hy met zijn geweer de wondt zelfs heeft gemeten.
Nu, nu het kost een Mensch, komt haest u, maekt het kort,
En draeght hem elders in dat hy verbonden wort.
Zy dragen hem binnen, en komen daer na met Rufino weder uit, die zyna het gat leiden.
Ik zweert u guiten, 'k zweert ik zal 't u wel vergellen,
Dat gy my met dit tou de armen zoo komt knellen.
Wat heb ik oit misdaen? waer in heb ik misbeurt,
Dat gy my al gelijk dus gints en weder scheurt?
En mijn geweer beneemt, en met een tou gaet binden,
Daer niemant meer Carbijn als ik Carbijn beminde.
Hy is mijn trouste vriendt geweest in alle noot,
Ik zal zijn trouste vriendt ook blijven tot mijn doodt.
Ik wast van jonghs op aen, wat zoud my dan verrukken
Dat ik hem zoo een doodt zoudt in de rugge drukken?
Den Hemel zy getuig hoe dat ik was gemoet,
Als ik hem leggen zagh verzmoort haest in zijn bloet,
Hoe mijn gemoet verschrikt', en hoe mijn hairen rezen,
Geen Mensch ken meer ontstelt, geen Mensch ken vreemder wezen,
Als ik was door het zien, ik trok mijn degen uit,
Ik hijgde na de wraek, ik wenschte na de guit,
Ik wenscht' ik weten mocht wie dat hem zoo verradigh,
Zoo schelms, zoo overwreet van acht'ren zoo moordadigh
Hadt in het lijf geperst zoo diep en wijde wont.
Nu koom ik, en ik hou mijn lippen aen zijn mont,
En voel zijn aessem noch, doe liep ik en wou maken
Dat hy in 't eene huis of 't ander mochte raeken.
Doch quamen deze guits en doen my overlast,
En binden daer noch by bei deze armen vast.
| |
| |
En had ik 't om Carbijnent wille niet gelaten,
Ik had haer wel geleert op 's Heeren vrye straten
Te vatten iemant aen, die niemant niet en moeit;
En nu ik gaeren zou, nu ben ik laes geboeit,
Mijn armen zijn zoo vast, 't geweer is my benomen.
Dit ken ik altemael noch lichtelijk ontkomen,
Bleef maer Carbijn by 't lijf; flus alsmen hem verbondt
Roerd' hy niet anders als een weinighjen zijn mondt.
Ach Theodoor! hoe zal u deze tydingh' smaeken?
Melissa hoe zult gy 't als gy dit hoort ook maeken?
Carbijn zoo goet als doodt, en dat door mijne schult:
Ach kost gy alle beid nu hebben wat gedult!
De groot en goede Godt zal 't alles zoo verzachten,
Dat gy eerlang een eind' zult hebben van uw klachten.
Men zeit veel daer 't gewelt
Komt is het goede recht heel aen een zy gestelt.
|
|
Auteursrechtvrij