| |
| |
| |
Tante Geertruid.
Het is, als woei er u, bij de eerste schrede,
Die ge in heur huisken, op 't Beggijnhof doet,
Een lucht uit vroeger eeuwe te gemoet,
Doorgeurd van eenvoud, liefde en zielenvrede;
En, treedt ge in 't kamerken, alwaer zij zit,
Als onvrijwillig gaet gij op de teenen,
Zoo helder, zoo kersrood zijn daer de steenen,
En 't zand, dat ze bebloemt, zoo hagelwit.
Niets, dat er pracht getuigt, dan op de schouwe,
Een Christus, meesterwerk van 't fijnst ivoor,
Waeronder, rijk-gedoscht in gouden moor,
Met zilvren staf en kroon, een Lieve Vrouwe.
| |
| |
En geen geruisch, dan van de poes die spint,
Vast-ingesluimerd bij het zonneschijntje,
Ginds, achter 't blank en fijngeplooid gordijntje,
Naest Tantes naeikorf, op de vensterplint.
En Tante zelve, - zie! van heure haren
Kijkt enkel nog een bles op 't voorhoofd uit
't Gepijpte mutsken, waer 't gelaet in sluit;
En zilverwit is die, - puer sneeuw der jaren.
Maer toch, niet waer? als gij het lang beziet,
Dan is 't, alsof om dit gerimpeld wezen,
Allengs een krans van frischheid kwam verrezen,
Iets dat getuigt: ‘Ze is toch zoo oud nog niet!’
En, als zij over haren bril die oogen,
Steeds vochtig van de volheid des gemoeds,
Van 't naeiwerk opslaet, - door iets naemloos zoets
En liefdrijks voelt ge u als tot haer getogen.
Of, lacht ze tegen, met dien glimlach, waer
De vredeglans den trek van vroeger smerte
Zoo zacht in overschittert, - in uw herte
Denkt ge aen uw moeder, wijl ge staert op haer.
| |
| |
Thans kan uw oog, uit die verslenste trekken,
Uit dien nog kloeken, maer geknakten leest,
Niet wel meer gissen wat ze eens is geweest,
En vast geen schoonheid meer der jeugd ontdekken;
Maer, breng haer eens op haren ‘jongen tijd,’
En, onder 't praten, komt ge al ras te weten,
Dat ze eens de ‘schoone Geertrui’ werd geheeten,
Die van de halve stad schier werd gevrijd.
Want beeldschoon was ze; en op haer schreden krielde
Het van aenbidders; ja! zelfs was er een,
Tot wien ze niet als tot al de andren ‘neen’
Gezeid had, toen hij smeekend voor haer knielde;
Een, dien zij in heur herte al gansch een jaer
Verkoren had, voor dat hij zich verklaerde;
En toch - hoe vreemd een lot soms keert op aerde! -
Heur jonger zuster trouwde nog voor haer!
Een bloedstorm had heur vader, zeekren morgen,
Op 't bed gestrekt, verlamd in al zijn leên;
En, hulploos als een kind, wou hij alleen
Van haer zich laten dienen en verzorgen.
| |
| |
En zij, niet vragend zelfs, voor hoe veel tijd
Zal ik den schoonsten droom van mijn jong leven
Voor deze kinderpligt op moeten geven,
Had zich den armen kranke gansch gewijd.
Daer kropen jaren om. - Des wachtens moede,
Bad hij, wien ze eens heur trouwe had verpand,
Een laetste mael vergeefs om heure hand,
En huwde toen eene andre. - 't Herte bloedde
Haer doodlijk bij dien slag; - maer uit heur mond
Vernam nooit stervling iets van wat haer griefde;
Den kranke alleen was 't of hij in heur liefde
En heur geduld sinds iets van de englen vond.
Een enklen keer: - de bloeijende eerstgeboren
Van hare zuster, lag de bloote borst
Blij-spartlend toe te kraeijen, die zijn dorst
Zoo volop had verzadigd pas te voren.
De moeder, stralend, smeltend van genot,
Verslond den malschen blozerd met heur kussen,
En weende, en lachte, en stamelde ondertusschen
In vuerge wartael heuren dank tot God.
| |
| |
Zij zag dit aen: en, duizlig, opgetogen,
Liet ze eene wijl heur ziel omdwalen in
Het glansrijk paradijs der moedermin,
Dat als een droom opdaegde voor hare oogen;
Maer, op den zelfden oogenblik was 't haer
Als lispte een stemme grijnzend haer in de ooren:
‘Dit paradijs zal nimmer u behooren!’
En luide snikkend vlugtte zij van daer.
Doch nauwlijks was ze in 't doodstil huis gezeten,
Bij 's kranken bed, op haer gewoonen stoel,
Of reeds woog die opwelling van gevoel
Haer als een gruwel op het teêr geweten,
En, heel den nacht, in tranen van berouw
Wegsmiltend, knielde en bad ze aen vaders sponde,
Opdat de Heere toch om deze zonde
Des dierbren leven niet verkorten zou.
Dan eindlijk, - laet, en toch te vroeg erbarmen
Voor 't liefdrijk kinderhert! - daer lei de dood
Voor goed de hand op d'armen oude, en sloot
Ten laetsten slaep hem de oogen in heure armen.
| |
| |
Lang treurde ze over hem in stille smert;
Want nu bevroedde ze eerst, hoe met diens leven
Het hare als was vergroeid; nu scheen 't, of neven
Dien doode in 't graf een deel lag van heur hert.
Zij was niet jong meer; - en nogtans, de dagen
Des rouwens waren pas voorbij, of daer
Kwam meer dan een aenbidder, die met haer
De huwlijksreis nog wel had willen wagen.
Maer, gold het haer nog, of alleen heur goud,
Dit liefdrijk blaken? - 't Scheen haer om het even;
Slechts éenen had ze zich nog willen geven:
Hem, die niet wachtte... dies, bleef ze ongetrouwd.
De weereld deed haer zeer: hoe dwazer 't woelde
Van driften en vermaken om haer heen,
Hoe meer zij, in haer treurnis, zich alleen,
En als van elke vreugd vervreemd gevoelde.
Zelfs in die ouderlijke wooning, daer
Voorheen de blijde erinneringen schenen
Uit ieder meubel en uit alle steenen
Haer toe te lachen, vond zij 't thans zoo naer.
| |
| |
Zij kwam naer hier gevlugt; en, als het water
Van 't beekje, dat te diep zich in zijn boord
Verscholen houdt om ooit te zijn gestoord,
Waer 't heenrolt met nauw hoorbaer golfgeklater:
Zoo, ongenaekbaer voor het driftgebruisch
Der weereld, zijn voor haer sinds toen de jaren,
't Een steeds gelijk aen 't ander, heengevaren,
In deze zindelijke vredekluis.
Meest allen, die in hare jeugd haer kenden,
Vergaten haer, of rusten in den dood.
Maer spreek van haer eens aen al wie in nood
Ooit troost behoefde of bijstand in ellenden;
En in heel 't stadje vindt ge er licht niet een,
Of hij verhaelt u, met een traen in de ooge,
Hoe deze vrouw, die engel uit den hooge,
Hem, juist wen 't noodigst was, met hulp verscheen.
En zie, wanneer ze eens uitgaet, hoe de kleenen
Van gansch de buert, met lachende gelaet,
Heur handjes komen geven, en de straet
Van blij gesnap doen galmen om heur henen!
| |
| |
Want Tante houdt, zoo 't schijnt, van hun geraes;
En 't gaet den kleenen nimmer uit 't geheugen
Dat al die braef zijn, steeds bij Tante meugen
Hun schoentje zetten gaen op Sint Niklaes.
En zoo spreidt deze bloem heur balsemgeuren,
Hoe needrig ook verdoken onder 't kruid,
In liefdewalm gestadig rond zich uit:
Vreugd voor wie schuldloos zijn, troost voor wie treuren.
Zoo bloeit zij voort, tot de Engel nederstrijkt,
Die, zacht heur laetsten wortel uit onze aerde
Losmakend, haer verplant in 's hemels gaerde.
Gezegend wie haer hier beneên gelijkt!
|
|