De steek van een schorpioen

[p. 161]

27

De oude vrouw neuriet een liedje terwijl ze haar koffer pakt, dat versleten, gekerfde, gedeukte, geschaafde leer met stempels van internationale toevluchtsoorden in de huid, een droevig liedje is het eigenlijk, al zou je dat niet zeggen omdat het zo pittig en opgewekt klinkt, ein Tag ohne dich ist ein Tag ohne Glück, geen wijsje om een vrolijk gezicht bij te zetten als je het ernstig meent, en dát ze het ernstig meent, daar is geen twijfel aan. Ze vouwt een katoenen jurk op, ze slaat haar eigen lichaam op deze manier heel gemakkelijk dubbel en drapeert het bovenop al die onmisbare dierbare dingen die ze meesleept tijdens haar laatste omzwervingen op deze aarde: het rode juwelendoosje dat aan de buitenkant veel geleden heeft en afgesleten is tot op het been, maar van binnen straalt het goud haar tegen; het bruin leren fotoalbum met koperen slot waarin haar verleden ligt opgeslagen, een arsenaal van herinneringen voor momenten van eenzaamheid en melancholie, niemand ontkomt eraan wanneer de haren zo grijs zijn geworden; zwarte, verlopen slofjes, totaal verrimpeld in de hielen. Ze draagt weer platte wandelschoenen alsof ze opnieuw verre tochten heeft uitgestippeld op de kaart van West-Europa.

‘Nee, het mag hier dan wel een mooie omgeving zijn, ik voel er niets voor om hier op mijn dood te gaan zitten wachten. Er zijn nog zoveel ándere mooie plekjes op de wereld waar ik kan sterven en die kan ik evengoed eerst nog gaan bekijken, vind je niet? We moeten ons niet al te voorbarig naast onze doodkist uitstrekken.’

[p. 162]

‘Stel je niet te veel bloot aan de hitte, Emma, aan gevaren onderweg, er gebeuren zoveel ongelukken tegenwoordig, vliegtuigen vallen te pletter, treinen storten in een ravijn, auto's botsen frontaal, toeristen keren niet terug van een bergtocht.’

‘Ik neem geen onnodige risico's. Wat gebeuren moet, gebeurt. Ik ga er éven bij zitten. Bukken, daar word ik duizelig van.’

Vanuit haar fauteuil inspecteert ze de kamer: lits-jumeaux zoals het hoorde, twee nachtkastjes, twee glazen, twee handdoeken. Ze laat haar hoofd even hangen, een lok van dat kleurloze haar valt over een wang. Zo zit ze een poosje tot alles weer zijn normale loop neemt.

‘Hoe vond je de kamer? We hebben 't hier best naar onze zin gehad. Kijken of ik niets vergeten heb. Mijn god, de foto's!’

Ze staat op en pakt ze van het boekenrek, het gelukkige gezin, vader, moeder, drie kleine meisjes en een jongetje, dat is heel lang geleden. Drie foto's van drie jonge vrouwen mooi op een rijtje volgens leeftijd. Het briefkaartformaat met stippellijntjes omgekeerd tegen de wand, daar blijft ze aarzelend mee in haar vingers staan. Ze streelt de jongeman in soldatenuniform onder zijn kin, ze wil het riempje van de helm losmaken, de helm van zijn hoofd wippen om hem te herkennen en met haar vingers door zijn haren te woelen. Onbewogen kijkt de jongen haar aan, het helpt niets of ze verdrietig tegen hem lacht. De ernstige man met snor. Ze legt de foto's op een stapeltje, tot het laatste moment zullen ze haar openlijk gezelschap houden.

[p. 163]

‘We gaan weer op reis, jongens. Ik ben héél benieuwd waar we deze keer terecht zullen komen.’

Ze trekt het rolluik een eindje op, gluurt door de spleten waar veel te fel zonlicht naar binnen valt. Ze kijkt neer op palmen, een haag van witte en rode oleanders, perken vol rode rozen, en daarachter een boomgaard van olijven, verderop groene bergwanden die naar de lucht toe kaal en spits uitlopen. De ligstoelen in de tuin zijn leeg, de schommelbank is leeg, op een tafeltje liggen illustraties in weer en wind.

‘Jammer, het was zo'n aardig stel. Sempre sole. Daarginds ligt het kerkje, de Hades. Nee, ik heb er nog geen zin in.’

Ze vouwt haar kamerjas op, blauw nylon, met een lichtblauw randje aan hals en polsen. De jas is te ruim voor de koffer. Ze probeert hem links dieper in te stoppen, maar rechts puilt hij met een weer uit. Het lukt niet, ze krijgt het er warm van. In de kamer ernaast hoort ze gestommel, misschien kan die haar helpen.

Als ze de deur opent ligt de zwarte hond aan haar voeten. Het verbaast haar niets. Ze tilt zijn natte kin even in haar handpalm, de hond hijgt.

‘Jou zou ik óók nog vergeten.’

Ze keert terug en zoekt in de koffer naar het pak hondebrood. Het papier ritselt, het staartje van de hond kwispelt benieuwd, ze hoort met voldoening het brood dof kraken tussen zijn tanden. Met een roze natte lap likt het dier zijn mondhoeken schoon, het kijkt haar aan met ogen vol vertrouwen die langzaam open en dicht gaan en geen teleurstelling verdragen en ze kan dan ook

[p. 164]

niets anders doen dan het pak helemaal leeg maken.

‘Dáár dan,’ zegt ze, en ze schudt de kruimels uit de bodem.

De hond kijkt er even naar en begint dan aan de traktatie terwijl de oude vrouw op de deur klopt. In de kamer blijft het stil en dat vindt de hond vreemd genoeg om er even van op te kijken, de oude vrouw gaat zomaar naar binnen zonder dat de stem van de man zich heeft laten horen. Het is een hele voorraad, een buitenkansje midden op de dag wanneer er geen feestelijke dingen gebeuren en de mensen allemaal plegen te slapen of gewoon afwezig zijn, niemand om mee te spelen dan saaie vliegen, niemand om naar te luisteren. De kruimels van het brood stuiven uit zijn bek waar zijn adem moeilijk doorgang vindt. Hij likt de vloer schoon, natte strepen tekenen zich af op het zeil. Hij doet zijn best om alles helder te houden, zodat er over hem niet te klagen valt, geen vuile rothond of zoiets of een trap in zijn lenden, waarvan hij een poosje moet gaan liggen tot de pijn bedaard is. In de kamer praten de mensen, de hond hoort hun stemmen, hij ként de stemmen van de mensen als ze kwaad zijn of verdrietig of vrolijk of ongerust, hij weet wat het beven van hun mond betekent en het vocht dat uit hun ogen loopt. Terwijl hij de vloer boent hoort de hond dat de vrouw is geschrokken, dat ze verontwaardigd is en tegelijk medelijden heeft. Hij hoort dat de man aarzelt en zich verontschuldigt en begint te lachen maar niet van harte, zoals hijzélf lacht als hij tegen wil en dank óp moet zitten, pootjes geven met verdriet achter zijn ogen. Hij wordt van binnen helemaal week en omdat de

[p. 165]

vrouw niet terugkomt begint hij zachtjes te janken, zachtjes om niemand wakker te maken op de gangen, dat is met nadruk verboden. Hij gaat rechtop met zijn poten tegen de deur staan en krabt over het hout, hij valt de kamer binnen wanneer de oude vrouw eindelijk de deur opentrekt. Ze heeft een groen plastic koord in haar hand, waar heeft ze dat nu voor nodig, ze staat ermee alsof ze het heeft afgepakt en voor geen geld meer terug wil geven. De hond ziet dat de man zijn hemd dichtknoopt en hij hoort dat de man met zijn tong klakt om vriendelijk tegen hem te zijn en dus strijkt hij zijn lijf langs de benen van de man. De oude vrouw zegt iets tegen de man en wijst op de hond en de man knikt ja hij heeft het begrepen en ook de hond heeft het begrepen, hij begint luidkeels te blaffen terwijl hij van de een naar de ander kijkt. Dit is een moment om het hele hotel bij elkaar te blaffen.

‘Stil,’ zegt de vrouw en ze legt een vinger op haar mond. Hij wil wel stil zijn, maar zo ineens gaat dat niet, gelukkig geeft ze hem de tijd om een ogenblik na te juichen. Het koord werpt ze in een hoek, de hond springt er op af om iets te doen te hebben, hij snuffelt eraan, het ruikt naar zweet, in de zomer ruikt álles wat de mensen aanraken naar zweet. De man wil iets uitleggen, maar zij maakt een gebaar dat ze er niets meer van wil horen, de man haalt zijn schouders op. Dan gaan ze met hun drieën naar de kamer van de vrouw. De hond gaat op een wollen matje liggen voor het bed, de vrouw pakt het stapeltje foto's op en laat ze stuk voor stuk zien aan de man die telkens knikt, de kop van de hond zakt lang-

[p. 166]

zaam op zijn poten terwijl de mensen praten en blijven praten, hun stemmen zijn een wand van geluid in de duisternis van zijn slaap. Hij richt zich weer op als het stil wordt. Zij schuift de foto's in een leren etui met een kleurloos lintje. Met hun gezichten tegen elkaar aan schuift ze een man en nog een man in één vakje en dan knoopt ze het lintje dicht, ze stopt het etui in haar handtas en beiden, de vrouw en de hond, zien met voldoening dat de man erin slaagt de koffer perfect te sluiten, de sloten klikken dicht. De man richt zich op en glimlacht, een beetje vreemd, de hond weet er niet goed raad mee, wordt er hier iemand voor de gek gehouden? In elk geval ziet alles er bemoedigend uit. De hond loopt de kamer uit en likt kruimels op die er niet meer zijn.