Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634. Tome 3: 1627-1634 (1635)
(1945)–Isaac Beeckman– Auteursrecht onbekend
[pagina 439]
| |
II Cornelis Drebbel, à Londres, à Jacques I, roi dA'ngleterre (1613)Drebbel avait quitté Prague en février 1613 et la présente lettre semble écrite peu de temps après son retour de Prague à Londres. Beeckman l'a copiée à quelques pages de son manuscrit restées d'abord vides. (fol. 294verso-295verso), en mettant au dessus: Ad verbum exscripta epistola Corn. Drebbelij ad Regem Angliae, 15e Meerte 1631. La date dernière est celle à laquelle la copie fut faite, comme il résulte aussi de la note consacrée à cette lettre à fol. 379verso (ci-dessus p. 204). Cette note ne nous révèle pas d'où Beeckman a pris sa copie. C'est lui qui y a ajouté quelques notes marginales. Pour des autres lettres de Drebbel cf. ci-dessus p. 367, n. 5 et ci-dessous 441, n. 2.
Ante aliquot annos, Rex serenissime et potentissime, ut opus aliquod artificiale conficerem pro Vestrâ Majestate, quodGa naar voetnoota) V.M. vidit quoque postGa naar voetnootb), Pragam profectus sumGa naar voetnoot1) consensu et veniâ Vrae Mtis, sanctè promittens Sereniss. Princ. Henrico beatis. mem.Ga naar voetnoot2) (seriò mihi mandans) me intra sex menses rediturum. Verùm cùm Caes. M. impensè delectaretur meis inventionibus, quarum specimen vidit, tam brevi temporis spatio ab ipso demitti nequivi, sed me ad mortem usque detinuit suamGa naar voetnoot3). Interea obitus Caesareus ad aures pervenit principis Henrici nunquam satis laudandae memoriae; igitur per litteras seriò mihi in mandatis dedit ad se ut redirem. Quamobrem obnixè supplicavi Sereniss. Imper. Matthiae ut mihi veniam dare dignetur Magnam Brittaniam repetendi; sed petitioni meae annuere noluit, affirmans se operâ meâ usurum alijs in rebus, nec ullo modo ab aulâ dimittere me vo- | |
[pagina 440]
| |
Ga naar margenoot+luit donec accipiam litteras mandatorias a Serenniss. Henrico principe gloriosiss. memoriae. Eas tandem accepi et Caesareae Mti legendas exhibui, quibus perlectis, mihi veniam dedit huc redeundi, honorifico me beans viatico ad inter perficiendum. Haec dum gerunturGa naar voetnoota), incredibili meo maerore et infortunio, intellexi mortem Ser. mem. principis Henrici. Quapropter, cùm maximo desiderio semper flagraverim et etiamnum flagroGa naar voetnootb) Sacratiss. Vestrae Majti inserviendi et eam meis inventiionbus delectandi, iterum debitâ animi subjectione mea officia et servitia humiliter offero, optimâ dimicans spe M. Vam haud exiguam ex ijs capturam delectationem. Quarum hîc breviter mentionem faciam. PrimòGa naar voetnoot1) habeo modum omnia horologia perfectè movendi per motum perpetuum, ita ut seipsa dirigant et moveant, aut, quod magis est, si index duabus aut tribus circiter horis plus aequo manè aut serò protundatur vel retrahatur, ille adGa naar voetnootc) veram horam et minutam diei redibit Sole lucente, cujus specimen vidit imperator Rudolphus. SecundòGa naar voetnoot2) conficere possum instrumentum quo litterae per miliare Anglicum legi poterunt, nec ambigo quin, si M.Va velit mihi sumptu succurrere (uti spero), fore ut tantum praestando sim, quo litterae legi possint plus minus 5, 6 aut 7 miliaribus; nec literarum caracteres vulgo majores sunto. Cujus quoque instrumenti V.M. ea videre poterit quae circiter per 8 aut 10 milliaria fiunt, aequè benè ac si in proprio V.Mtis cubiculo acciderent. Nec sunt haecce mea instrumenta similia vulgaribus vitreis opticis: non possunt enim multiplicariGa naar voetnoot3). TertiòGa naar voetnoot4) et notitiam habeo omnis generis componendi instru | menta musica quae ☉e lucente sponte lucant et suavissimum sonum edant, cujus rude solum specimen Vestra M. vidit, quae, inquam, perfectiùs et absolutiùs perficere statueram, eo nimirum modo ut vela et portae dictorum instrumentorum spontè aperiantur et ☉ splendente suavissimum faciant concentum musicum; ac denuò ☉ obnubilato, vela et portae eorundem per se spontè claudantur. Praeterea huic musico instrumento (vulgo virginals) jungere decreveram fontem ex quo manarent duae scaturigines perpetuò fluentes, et ☉ lucente inde prodibunt 100 diversi et varij rivuli aspectu longé jucundissimi; Neptunus etiam prodibit ex rupe vel petrâ, comitatus Tritonibus et deabus marinis, lavantes se aquâ promanante coram altari Neptuni. Super quod et videri poterit vitrum aquâ plenum, fluens et refluensGa naar voetnootd) debito temporeGa naar voetnoot5) ut mare, singulis 24 horis circiter 40 minutis bis ascendens et descendens, | |
[pagina 441]
| |
Ga naar margenoot+ eâ perfectione ut ex ascensu et descensu aquae agnosci possint horae et minutae diei, semper seipsum spontè dirigens. Verùm ☉e nubilato aut occidente, scaturigines finem fluendi facient, duabus supradictis exceptas quae aeternum manabunt; et Neptunus cum suo consortio se rursus in rupem vel petram conferet tanquam vehementer deflens absentiam et jacturam splendoris ☉is. Adhaec Phoebus ex nubibus prodibit cythara ludens, curruique insidens suo cum 4 equis volantibus, qui putabuntur in aere pendere per modum alarum; rotae quoque dicti currûs movebuntur; ☉ obnubilato Phoebus sub nubibus se abscondet. Quaeo mnia per solos ☉is radios absque ullâ ope fient. Si V.M. cuperet oculos suos refocillare hisce artificiosis motionibus coelo integro obnubilato, eas agitare nihilominùs poterit calidâ nimirum manu parvum vitrum tangendoGa naar voetnoot1). Si fuissem adeò im portunus, ut multi aulicorum consueverunt V.Mti promissum in memoriam revocando, quod mihi ex singulari gratiâ clementer fecit, jam pridem haec ad oculum omnia perfectè monstrassem magnâ sanè delectatione Mtis V. Sum et alijs instructus inventionibus, quarum mentionem hîc omitto, quia pridem M.V. de ijs certiorem feciGa naar voetnoot2). Conclusionis loco, Ser. potent. Rex, haec volui Mti.V.Ga naar voetnoota) humillimè significare ut vel hinc intelligat quanta damna, quamque magna incommoda, perpessus sim morte Serssimi principis Henrici, deserens locum stipendiarij et ministri Caes. Mtis. Praeterea haec observantur scribo ut certior fieri possim num V.Mti | propendeat vel delectetur supra memoratis inventionibus, sperans ulteriùs Regiam V.Mtem perpensuram. Quam industriùs et sedulus fuerim subinde meis inventionibus, ut V.Mti cum jucundâ delectatione gratificarer, pro quibus nihil adhuc accepi remunerationis a V.Mte. Quapropter confido fore ut V.M. non sit planè depositura memoriam clementissimi promissi, sed gratiosè me cohonestatura sumptu vel pensione annuâ quâ possim me et familiam meam honestè alere et hac ratione ad majora fructuosiora stimuler inventa quae sint V.M. magis arrisura. TandemGa naar voetnootb) humi prostratus, supplico V.M.ti me brevi responso fortunare dignetur. Inter ea temporis ego cum meis Dominum junctis precibus invocabimus ut Vestram Majest. tanquam pupillam oculorum suorum tueatur. Vestrae Majtis humiliss. et obedientiss.
CORNELIUS DREBBEL. | |
[pagina 442]
| |
|