De cijfferinghe (1604)

Het rekenboek van de beroemde schoolmeester

[p. 110]

Multiplicatie.

MVltipliceren, is vermenighvuldighen eene somme t'sy door haar eygen / ofte door een ander getal/ dat is: 2 3 4 5 / ofte meer malen grooter te maken als sy van haar zelven is.

Voorbeeld.

Hoeveel is 3 maal 363? Merckt/ stelt 363 voor u/ ende de 3 daarmen mede vermeeren wil/ recht onder de leste 3/ die voor de rechte hand staat: Ende zeght 3 maal 3 is 9/ die set beneden 'tstreepken onder 3/ en zijn 9 eenen: Dan multipliceert de thienen met 3/ komt 18 thienen ofte 180/ zet 8 voor den 9 eenen/ ende behouwt 1/ die thien thienen is / ofte honderd: in gedencken/ Multipliceert de eerste 3/ welc 3 honderden zijn: met 3 komt 9 honderd/ telt 1 honderd (die in uw' memorie is) daar toe/ komt 10/ die zet voor 8 komt 1089.

Hoe veel is 23 maal 678178?

Hoe veel is 98 maal 8637847?

[p. 111]

Multipliceert t' groot getal door de eenen als boven geleert is: Daar na met de thienen/ addeert de 2 producten te zamen. Dan voor al staat gade te stellen/ d' eerste letter vā t'weede product/onder de tweede letter/van t' eerste product de welcke mede thienen zijn/ ofte om beter te verstaan / zet t'weede product een letter meer innewaarder dan t'eerste staat: Ende addeersie te zamen/ als volght.

Wanneermen multipliceeren moste met 10/ 20/ 30/ 40/ 50/ 60/ 70/ 80/ 90/ 100/ 200/ 1000/ 100000/ etc. ofte meer/ zoo en heeftmen anders niet te doen / dan de nullen die te multip. zijn/t' adderen/ en wercken met d' andere beelden in maniere als vooren.

[p. 112]

[p. 113]

Multipliceert.

678378593 door 69378378 tōt 47064806452262154