Doolhof in meervoud

[p. 147]

XX

1

Hij had een andere kamer, dichter bij het centrum. Oom Jean was bij Ger en Ger ingetrokken: hij ging mee naar Frankrijk! Hij danste! Marcel zou hij schrijven en met hem spreken. Er zou te werken zijn, eindelijk! De wijn zou stromen: de geur van la France!

Peter Walravens ging afscheid nemen. Morgenvroeg zou hij ze naar de trein brengen. Hij was vanavond te eten genodigd. Het zou feest worden!

De stad zong, piepte, krijste en raasde in alle toonaarden. In de stegen blies het donker als een kat. Op rukwinden schommelden lampen als scheepsseinen boven de straten. Het begon te regenen uit een duister, dat boven de stad kookte.

Overal vormden zich plassen en pleinen. Straten liepen vol en werden herschapen in verlichte akwaria, waardoorheen vreemdsoortige vissen zwommen. Wier droop langs de huizen en zwalpte gierend onder lantaarnlichten. Golven begonnen over trottoirs te spoelen en rolden tegen gevels op. Even later beukten ze tegen winkelpuien: er dreven schoenen in de etalages, lijfgoed en een portret... De stad werd herschapen in een gigantisch bassin, waarin Peter Walravens zich over de bodem voortbewoog, een zeestraat in - het water proefde zout - een octopuszwart plein over, door tweemanshoog wier. De vissen, die hij passeerde en soms inhaalde, groeiden tot monsters, welke hij niet vermoedde te kunnen bestaan: onderwaterheksen en zeemormonen, groenlichten-

[p. 148]

de slijmkwallen en kogelvormige oceaanschuivers, elektriserende mijnvegerdoemers en wrakduikerbrisantbommen. Hij waadde moeizaam voort en ontweek mijnenvelden van bedrieglijk hertshoorn. De bodem werd allengs rotsachtig. Zee woelde er woest op rond. Hij had moeite niet opgetild en neergesmakt te worden in een branding, die ziedend op onderwaterriffen sloeg. Boven zijn hoofd kolkte de zee woedend neer tussen gesteente. Soms verhieven fragmenten daarvan zich macaber uit vloedgolven, stonden een moment omhoog en braken weg tot ruïnes, een geteisterd stadsdeel onder water dat om bewoning schreeuwde! Kreten smoorden tussen resten muren en beslijkte grauwe steenbrokken: - ... een lichaam... geef een lichaam...!

Hij werd een mui ingesleurd en worstelde om een bodem te halen. Steeds verder werd hij meegezogen, volle zee in. Hij snakte naar lucht. Geen vis, geen plant, geen levende ziel, waaraan hij zich kon vastklampen. Zijn krachten namen snel af. Hij zonk. Als hij een bodem kon halen, was hij gered! Hij voelde het water in zijn longen stijgen, proefde plankton om van te leven! Hij fosforesceerde langzaam en verdronk, stierf niet. Een hemellichaam onder zee...

Toen hij weer boven kwam, werd hij op een rots gekwakt. Een schildpad met vurige ogen stond voor een spelonk. politie, las hij op de rug van het dier. Enkele zeeëters en meeëters stonden naast hem te watertrappen en praatten met borrelende geluiden. Plotseling verscheen een klein licht uit de grot en even later zeilde als een spookschip tussen twee agenten de stuurman van De Vliegende Hollander voorbij...

[p. 149]

- ... Corrie... verkracht... blubde het naast hem...

De schildpad had zijn kop ingetrokken en ronkte weg, de duisternis in, met gloeiend achterlijf en vreemd wit rugschild...

Zee- en meeëters ebden weg. Hij zwom de grot binnen en hapte gretig lucht, steeg omhoog en voelde zo nu en dan grond. Op de tweede verdieping druppelde water. Derde etage. Corrie hoestte: het bruiste! Vierde etage: Rena voer door de Rode zee! Op de vijfde etage voelde hij aan de kruk. De deur was gesloten: politie! Het stormde binnen. Eindelijk was hij op de bovenste verdieping. Hij vond de schakelaar en maakte licht. Een grijze zee lag voor hem. Water stortte langs de muren; pannen rammelden op dak. De wereld scheen te vergaan! Midden in de leegte dreef een zwart kadaver: de piano!

Hij sprong door het water en rukte de bek van het monster open. Woest greep hij in de tanden en brulde boven het tumult van onsamenhangende klanken uit: - Het is feest vandaag! Het is feest vandaag!!

2

Het feest was gisteravond in het water gevallen. Ze hadden wijn gedronken en het voorgevallene besproken. Peter had nauwelijks geluisterd, niet in staat de woorden in hun samenhang te volgen. Vrouwelijke Ger had zijn kleren te drogen gehangen; hij was op de kabbelingen van hun stemmen in een luie stoel in slaap gevallen. De nacht was hij gebleven.

Hij liep het station uit. Het afscheid was voorbij; kortsluiting was uitgebleven. Oom Jean had gefloten als een

[p. 150]

oude lokomotief, schier barstend van stoom. Het had witgewolkt onder de kap van het station, toen de blauwe trein naar Parijs weggleed het licht in...

Het plein baadde. De stad lag voor hem open. Hij floot oom Jean na. De straten schoten als rails onder hem door; hij bereikte het centrum. Krokussen bloeiden in velerlei kleuren om een kiosk. Hij kocht een krant. In de Rapenburgerstraat zullen enkele atelierwoningen worden gebouwd, las hij.

Op zijn kamer zette hij de ramen wijd open, hij wilde werken en ademen. Hij greep de vellen papier, die oom Jean gelezen en veelbelovend gevonden had. Enkele bladen keerde hij om en om: er was geen letter op te lezen, ze waren geheel blank.

Peter Walravens draaide een vel in de schrijfmachine en begon...

Januari-december 1962