Branding

[p. 5]

[I]

Steef en Pantertje tornden tegen de felle noordwester op langs het smalle stukje strand, dat tussen duinvoet en vloedlijn gebleven was.

De brandinggolven gulpten ver uit, zodat ze nu en dan een sprong bijzijen moesten nemen om niet doorwaternat te worden.

Een dag of wat had het zwaar gestormd. De wind was plotseling uit het noordoosten gekrompen en als bij toverslag was de theelood-matte zee veranderd in een woeste baaierd van hevige brekers en kolkend schuim. Vals licht schampte tussen de wolkenkrochten door en wierp gele vlekken op het bewogen water. De branding bij de drie banken tekende zich grel wit af op de donkere zee.

Eerste najaarsstorm!

Steef hing half op de wind. Iedere stap was een daad, een trap naar een onzichtbaren vijand. Gezicht en hals waren vol gestoven van het scherpe duinzand. Schrijnend brandden zijn ogen. Zijn huid werd murw geranseld door wind en zand. Zijn mond was als een schroeiende holte.

Verdomde ezel dat hij geweest was om met dit beesteweer zijn huis uit te gaan. Nou had ie fijn bij de kachel

[p. 6]

kunnen zitten, genietend van de veilige beslotenheid midden in het duin, luisterend naar de stormige bries, die hem niet deren kon.

Steef had thuis zitten lezen, terwijl Pantertje snurkend aan zijn voeten ronkte. 't Gaf hem een innige voldoening, dat er nu ver in de omtrek geen levende ziel zich bewoog. Zijn huis was een stilte-oase in een woestenij van storm en rumoer en hij was zeker niet van zins om een voet buiten de deur te zetten.

Maar die verrekte Pantertje had 't 'm geflikt. De hond was plotseling opgestaan, had zich geeuwend gerekt en toen met zijn diepe kraalogen naar den baas opgekeken. ‘Wa mò je nou Panter, blaif legge me jonkie!’ had Steef gezegd.

Maar Pantertje was onrustig geworden en woest tegen Steef opgesprongen. Gek was dat toch met zo'n hond. Uren had ie als een dweil voor de kachel gelegen en ineens was er geen houwen meer an.

‘Hai je de storrem in je flikker, Pantertje? Mò je d'r es oit, klaine dondersteen....?’ vroeg Steef en hij had de hond met zijn twee handen vol beet gegrepen en tot vlak bij zijn gezicht opgeheven.

Pantertje gilde wild en spartelde als bezeten.

En toen waren ze er vandoor gegaan, dwars door die duivelse storm heen. Was ie verdomme niet net zo gek als die stomme hond geweest? Hadden ze allebei de kolder gekregen van de wind, die om het eenzame huisje spookte?

Een goed uur liepen ze nu langs het strand, voortdurend beducht voor de snelle uitlopers van de branding. Ruimte was er haast niet, zó hoog was de vloed tot bij het duin opgeklommen. Je kwam bekant niet vooruit door het mulle zand en tegen die striemende wind in. ‘Vooroit Pantertje, nog maar effies en dan sain we

[p. 7]

thois. Toe maar sodemerakel!’ loeide Steef naar het hondje, dat hijgend de storm beworstelde. Zwijgend liepen man en hond naast elkander voort, verbroederd door het eendere geweld, dat hen geselde.

Plotseling richtte Pantertje zijn ruige kop hoog op. Hij kefte zachtjes een paar keer, de ogen brandend naar de zee gericht.

Met een ruk stond Steef stil!

Als Pantertje zo hoog kermde, dan was er wat. Zo had hij verleden jaar ook geroepen, toen het lijk van dien Fransman aanspoelde. 'n Wonder was 't geweest! Amper een puntje te zien tussen de brekers! Zonder Pantertje zou Steef er finaal voorbij gelopen zijn en toch was 't maar wát goed, dat die bliksemse hond zo scherp had gespeurd. Want de familie van dien vent had tienduizend franc voor het vinden van zijn lijk uitgeloofd en Steef had een maand of wat een herenleven van die vijfhonderd pegels geleid. Wat zou er nou weer wezen? Misschien een wrakstuk. Dat had je bij elke zware storm. Het strand lag nou al vol manden, jonen en planken. Waardeloos goed, de moeite van 't jutten niet lonend.

Maar je kon niet weten. De zee was vol grillige wonderen. En op een wonder hoopte je eigenlijk, als je zo ineens je warme huis verliet om langs het strand te gaan dalven.

Steef ging wat uit de wind staan en boorde zijn ogen door de wazigheid van water en zand.

Ja, daar dreef wat, net over de derde bank heen! Je kon een zwart stipje zien tegen het witte schuim van de branding. Vast een watervaatje, dat van een logger overboord geslagen was. Kijk het es dansen over die brokken zee. 't Was verdomme nog toe geen kleinigheid, zoals die branding te keer ging. Als er wat in

[p. 8]

dreef, kon je pas zien, hoe hoog die krullers gingen. Nee, 't was geen waterton. 't Vat was kleiner. Toch maar es wachten tot het an 't strand kwam. Je kon niet weten....

Man en hond, de ruggen naar de wind gewend, wachtten zwijgend tot de zee haar geschenk afstond. Was dát effe zwaar? Er zat tenminste wat in! Al was 't maar azijn, dan zou 't toch niet zo gek wezen. Een tientje bracht het geheid zeker op.

‘Hoepla Pantertje, dat kraigt die voile zee niet van den baas terug! Da's van óns, me jonkie. Nou es kaike, wat voor spul er in zit....’

Steef sleepte het vaatje tegen de duinwand op en ging erbij zitten.

‘Ahoei Pantertje!’ schreeuwde hij en zijn lach schalde boven de wind uit. ‘Kaik es wat er in dat vat staat? Sociedada dos vinhos, Oporto! Dank jullie wel, zwarte stinkers daar in Portugal! Dat portje kenne we hebbe, wat jou Pantertje! Een mieters goed vat! Geen zoute droppel er bai. Daar gaat ie....!!’

Steef voelde een wilde vreugde in zijn keel kloppen, toen hij het zware wijnvat tot borsthoogte opbeurde en er mee tegen het duin opklauterde. 't Was het mooiste, wat je kon gebeuren. Iets van de zee terug te krijgen. De zee, die je gezondheid vrat, die je steeds beloerde met z'n wilde kuren, die geen levenskans zonder doodsgevaar bood. De zee, die je haatte, omdat je niet buiten 'm kon!

Toen Steef het vat boven had neergesmeten, wendde hij zich bruusk om naar de zee, die onder zijn voeten schuimde. Hoog, blootshoofds stond hij op de duintop, als een bendeleider op een veroverd bastion.

‘Nou hai je de pest in, hé zee!’ schreeuwde Steef en zijn stem sloeg wild over. ‘De pest hai je in over dat

[p. 9]

waintje, wat! Heb ik je dat effe oit je lelijke strot gehaald? Wat mot jai met wain doen? Bloed, dát kan je zoipe, bloed van de vissermanne....!’

De jutter zwaaide met gekromde armen naar de zee, die loeide en bulderde en sissend langs de duinvoet zwalpte. De zon was nu weg. Donker en dreigend rumoerde het water.

Plotseling voelde Steef de grond onder zijn voeten wegzinken. Een stuk duin kalfde af. De man glitste omlaag. Angstig kefte de hond.

Half bedolven onder de zandlawine kwam Steef, de jutter, op het strandstrookje terecht. De mond vol zand, de ogen dicht. Woedend spuwde hij voor zich uit, kreeg weer lucht in de longen, kon het bonzen van zijn hart beheersen.

Pantertje hief nu een hoog gehuil aan, dat in een vreugdegejank verklonk, toen van beneden de hijgende stem kwam:

‘Smoel houwe Pantertje! Hai heb me nog niet, de sloeber!’

Met een paar sterke rukken was Steef onder het zand uit. Hij rende omhoog en pakte de hond in de volle vacht beet.

‘Zo, dat scheelde wainig jonkie! De valse satan!’ gilde hij driftig en hij schudde de verrukt kreunende hond heen en weer.

Toen de jutter zich weer naar de zee richtte, brulde hij met uitdagend geluid:

‘Hier staan ik! Doe nou es wat! Kom nou es op met je brekers!’

De zon schoot een grelle bundel licht over het duin.

‘Mooi zo!’ lachte Steef, ‘laat 'm maar es kaike, da'k nog niet de moord heb gestoke!’

Met zijn hak trapte hij het spongat open en nauwelijks

[p. 10]

trilden zijn armen, toen hij het vat tof boven het hoofd opbeurde.

‘Daar motte we op drinke....!’

Bloedrood stroomde de wijn uit het vat, in luie, lange klukken. Over het gezicht en de borst van den man, die de zee had getart.

Die nu gulzig zwelgde na zijn honende toast.

Bloedrood stroomde de wijn in het zand, toen Steven het vat neergooide. Een donker spoor liep tussen het helmgras door.

Waggelend, met trillende lippen en troebele ogen, de rug gekromd, armen slap langs het lijf, keek Steef naar de zee.

Even blikkerden zijn tanden.

Toen viel hij als een blok naast het vat neer.

Pantertje, de hond, hield zijn harige kop scheef en ging er gemakkelijk bij zitten.

Hij wendde geen oog van zijn baas af.