A. Roland Holst

[p. 2]

Biografische gegevens

1888	23 mei: geboren te Amsterdam, Stadhouderskade 132, als oudste van de drie zonen van Adrianus Roland Holst (geb. 26 december 1860 te Amsterdam), assuradeur, en Maria Elisabeth van Tijen (geb. 30 april 1865 te Amsterdam). Wordt vernoemd naar zijn grootvader van vaderszijde, die evenals zijn vader Adrianus heet.
1889	2 mei: geboorte van zijn broer Marius.
1896	19 maart: het gezin vestigt zich te Hilversum, Lindenheuvel 2. Later aan de 's-Gravelandscheweg 86. Bezoekt de lagere school aan de Kerkbrink te Hilversum.
1897	19 januari: huwelijk van Henriëtte van der Schalk en R.N. Roland Holst, enige en jongere broer van zijn vader. Met dit echtpaar, en later met hun vriend Herman Gorter, zal hij al vroeg vertrouwelijk omgaan.
1900	September: ‘spoorleerling’ van de Gemeentelijke H.B.S. te Amersfoort, waar hij de klassen 1A, IIB en IIIC doorloopt. 16 december: geboorte van zijn broer Hendrik Wouter.
1903	September: leerling van de op 10 september geopende Gemeentelijke H.B.S. te Hilversum, Jonkerweg 31.
1906	Juli: behaalt het einddiploma H.B.S. (B.) Volgt gedurende acht maanden als auditeur colleges in geschiedenis en letterkunde aan de Universiteit van Lausanne.
1907	Staakt, na zes weken, een poging tot een loopbaan op het assurantiekantoor van zijn vader, de firma A. Roland Holst & Zoon, Reguliersdwarsstraat 60-62 te Amsterdam. Neemt privaatlessen Grieks en Latijn te Utrecht.
1908	Augustus: vertrekt naar Oxford, waar hij in september als student wordt ingeschreven. September: verdiept zich in de bibliotheek van de Oxford Union Society in Miltons Paradise lost. Besluit, na verschillende veranderingen in studievak, tot Political Economy. December: debuteert met zeventien gedichten in De XXe Eeuw.
1909	Augustus: sluit vriendschap met de dichter P.N. van Eyck. Vriendschappen met J.C. Bloem, J. Greshoff, M. Nijhoff, H. Marsman, J. Slauerhoff, E. du Perron, S. Vestdijk, Menno ter Braak, Gerrit Achterberg, F.C. Terborgh, Lucebert, S. Carmiggelt en andere letterkundigen zullen volgen in latere jaren. November: in De Gids verschijnen twee liefdesgedichten opgedragen Aan Mânya Baranoff, een Russisch meisje dat hij vermoedelijk op zijn achttiende jaar in Lausanne heeft leren kennen. Evenmin als latere betrekkingen met meisjes en vrouwen leidt deze liefde tot een officiële verbintenis.
1910	Begin juni: trekt zich tijdens het examen Political Economy terug. Najaar: bestudeert opnieuw in Ierse annalen die in de Radcliffe Library (afdeling van de Bodleian Library te Oxford) berusten, Keltische mythologie.
1911	19 januari: ligt ziek met pleuritis bij zijn ouders te Hilversum. Herwint na enkele maanden zijn gezondheid en komt op 2 mei voor het eerst weer buiten. Zomer: verblijf te Lynmouth, N. Devon, in Shelley's cottage, waar hij tot 1914 elke zomer vertoeft. Oktober: debuteert met de bundel Verzen. Vestigt zich in een voor hem gebouwde houten hut in Blaricum, Noolseweg 7. Zijn vader verzekert hem een maandgeld, waar hij van ‘rond zou kunnen komen zonder ooit voor geld te hoeven werken’.
1912	Februari-maart: schrijft in Lynmouth de gedichtencyclus De belijdenis van de stilte.
1913	Verblijft van eind maart tot half mei in Ierland.
1914	4 augustus: wordt tijdens zijn verblijf in Lynmouth overvallen door het bericht dat Engeland de oorlog heeft verklaard aan Duitsland, dat de Belgische neutraliteit had geschonden. Keert, vijf dagen later, terug naar Nederland. Doet een vergeefse poging om aan het geallieerde front liaison-officier te worden tussen de Franse en Engelse legers.
1916	Voorjaar: wordt na de voltooiing van Deirdre en de zonen van Usnach, gepubliceerd in het augustusnummer 1916 van De Gids, geopereerd in het ziekenhuis Vereeniging voor Ziekenverpleging 796 te Amsterdam, waarbij de rechternier wordt weggenomen. Kan daarna weer als vroeger aan sport, vooral tennis en cricket, deelnemen.
1917	Zijn portret, later ondergebracht in de Collectie Oscar Ghez te Genève, wordt vervaardigd door de Hongaarse schilder Béla Czóbel (1883-1976), die van 1914 tot 1919 in Amsterdam, Bergen N.H. en Rotterdam verblijft. In de komende jaren wordt de dichter door vele Nederlandse schilders en beeldhouwers geportretteerd.
1918	9 november: vestigt zich, komende uit Blaricum, op kamers te Bergen N.H.
1920	Januari: met ingang van de 84ste jaargang redactielid van De Gids tot en met de 97ste jaargang, 1933.
1921	Juli: betrekt een voor hem gebouwd huis aan de Nesdijk 7 te Bergen N.H., dat hij tot oktober 1966 bewoont.
1925	19 juli: première van zijn Shakespeare-vertaling Koning Lear, door het gezelschap Koninklijke Nederlandsche Schouwburg te Antwerpen in het Openluchttheater te Valkenburg. Oktober: verblijft enkele weken in Parijs, waar hij voor het eerst Paul Valéry en Paul Claudel ontmoet.
1927	Februari: ontvangt de tweejaarlijkse prijs voor poëzie, de Prijs van Amsterdam, voor zijn bundel De wilde kim.
1928	6 t/m 10 augustus: eerste verblijf bij E. du Perron op het Château de Gistoux, gelegen in Waals-Brabant.
1936	30 september t/m 5 oktober: bezoekt Slauerhoff meestal twee tot drie maal daags tijdens de laatste week van diens ziek- en sterfbed te Hilversum.
1938	5 juli: uitreiking van de D.A. Thieme-prijs van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels voor Een winter aan zee. 31 december: overlijden van zijn oom R.N. Roland Holst.

[p. 3]

1940	10 mei: de Duitsers bombarderen het dicht bij de Nesdijk gelegen vliegveld. Trekt met E. du Perron, diens tweede vrouw en hun zoon in bij de ouders van de schilderes Gisèle van Waterschoot van der Gracht aan de Eeuwigelaan 36 te Bergen N.H., waar Du Perron op 14 mei overlijdt. 20 mei: ‘weer onder eigen dak’. 18 september: overlijden van zijn vader te Hilversum.
1942	Juli: wordt gezocht door de Duitse politie wegens een conflict met Dr. Joachim Bergfeld, Leiter Abteilung Kultur van het Generalkommissariat zur besonderen Verwendung van het Reichskommissariat für die besetzten niederländischen Gebiete, over toetreding tot de Niederlandischen Kulturkammer. Duikt tot voorjaar 1944 onder bij Eduard Verkade, Huize Klein Boom en Bosch te Breukelen. Neemt de meisjesnaam van zijn moeder aan en noemt zich Erik van Tijen.
1944	15 maart: de inwoners van Bergen N.H. worden door de Duitse bezetter gedwongen tot evacuatie. Kiest dan, mede doordat de voedselsituatie in Breukelen hem bezwaart, als domicilie het huis van zijn broer Hendrik Wouter te Laren N.H., Herdersweg 22, waar hij o.m. kleine fragmenten uit Miltons Paradise lost vertaalt.
1946	2 juni: keert terug naar zijn huis in Bergen N.H. 12 juni: gekozen tot lid, in een later jaar tot erelid, van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden. Begin augustus: aankomst in Kaapstad. Als eerste Nederlandse letterkundige op initiatief van Zuidafrikaanse letterkundigen uitgenodigd tot een verblijf van acht maanden in de Unie van Zuid-Afrika, waar hij, het land doorkruisende, een twintigtal voordrachten houdt. 13 september: Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
1947	11 april: terug in Nederland. 27 april: overlijden van zijn moeder te Hilversum. 25 oktober: première van zijn Shakespeare-vertaling Richard III in de opvoering door het Amsterdams Toneel Gezelschap in de Stadsschouwburg te Amsterdam met in de titelrol Alben van Dalsum.
1948	Mei: verschijning van het eerste deel van zijn Verzamelde werken in vier delen. 30 mei: huldiging ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag in de Sociëteit De Koepel te Amsterdam. 13 november: première van zijn Shakespeare-vertaling Koning Lear in de opvoering door het Amsterdams Toneel Gezelschap in de Stadsschouwburg te Amsterdam met in de titelrol Albert van Dalsum. 26 november: woont de uitreiking bij van de Constantijn-Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre door de Jan-Campertstichting te 's-Gravenhage.
1949	27 april: Commandeur in de Orde van Leopold II, een Belgische onderscheiding.
1952	21 november: overlijden van zijn tante Henriëtte Roland Holst-van der Schalk.
1954	Zomer: tweede reis naar Ierland.
1956	4 mei: onthulling te Amsterdam van het Nationaal Monument op de Dam, waarop drie teksten voorkomen, waarvan één door hem is geschreven. 16 mei: uitreiking van de Staatsprijs voor letterkunde (P.C. Hooftprijs) 1955 voor het gedicht ‘Late telgen’.
1958	30 mei: wordt tijdens een openbare raadsvergadering als eerste aan wie deze onderscheiding wordt toegekend, benoemd tot ereburger der gemeente Bergen N.H. 's Avonds vindt in De Rustende Jager een feestavond ter ere van zijn zeventigste verjaardag plaats, bijgewoond door de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Mr. J.L.M.Th. Cals, die hem de versierselen behorende bij zijn bevordering tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw overhandigt. Richt diezelfde avond de Stichting A. Roland Holst Fonds op. Volgens de akte van oprichting is het doel van de stichting het verstrekken van financiële steun, in de uitoefening van hun beroep, aan kunstenaars die in Bergen woonachtig zijn. 21 juni: erelid van de Vereniging van Letterkundigen.
1959	25 oktober: ontvangt uit handen van Koning Boudewijn in het Koninklijk Paleis te Brussel als eerste Nederlander de Prijs der Nederlandse Letteren.
1960	4 oktober: overlijden van zijn broer Marius.
1963	31 mei: uitreiking van een der beide Poëzieprijzen-1961 van de gemeente Amsterdam voor zijn bundel Omtrent de grens.
1964	April: begin van een endogene depressie, waarvoor hij in juli en in november van dit jaar een kuur ondergaat in de Valeriuskliniek te Amsterdam. Verblijft niet in zijn huis, maar gaat uit logeren, soms bij vrienden, veelal bij zijn jongste broer in Laren N.H.
1965	Pasen: besluit definitief niet meer in zijn huis aan de Nesdijk terug te keren. 15 oktober: uitreiking van de Poëzieprijs-1964 van de gemeente Amsterdam voor zijn bundel Onderhuids. Brengt de winter 1965/'66 door ten huize van Bert Bakker, uitgever in Den Haag, met wie hij bevriend is.
1966	3 oktober: vestigt zich tijdelijk in een zomerwoning aan de Breelaan 92s te Bergen N.H.
1967	22 augustus: betrekt een woning in de verzorgingsflat Frankenstate aan de Lindenlaan 18d te Bergen N.H.
1968	28 mei: Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau. 31 mei: feestavond ter ere van zijn tachtigste verjaardag in De Rustende Jager te Bergen N.H., bijgewoond door Prinses Beatrix en Prins Claus die met de dichter bevriend zijn, en de Minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, Mevrouw Dr. Marga Klompé, die hem de versierselen behorende bij het commandeurschap omhangt. 22 november: erelid van de Haarlemse kunstenaarssociëteit Teisterbant.
1973	15 december: zijn oude H.B.S. te Hilversum, Jonkerweg 31, wordt herdoopt in A. Roland Holst College.
1976	juni: verschijning van Voorlopig, de laatste door hemzelf gepubliceerde gedichtenbundel. 6 augustus: overlijdt 's morgens om kwart voor vijf in zijn woning in de verzorgingsflat Frankenstate te Bergen N.H. 9 augustus: begraven op de Algemene Begraafplaats te Bergen N.H. In zijn nalatenschap werd zijn grafschrift aangetroffen: Wat was is geweest.