Beknopte beschryving nevens eene naauwkeurige afgezette kaart der Zeven Vereenigde Nederlanden

§. VIII.

Van Regeeringsvorm zyn deeze Nederlanden dan een Republiek, of liever, yder der Provinciën een byzondere Republiek of Gemeenebest op zich zelven, waar van de opperste Regeerders zyn de Staaten, welken worden afgevaardigd doorgaans uit de Edelen en Burgers, anders de Ridderschap en Steden genoemd, en die yder in 't hunne 't bestuur hebben over alles, zo over 't geen de geldmiddelen, als 't geen den Staat der Regeering en Rechtspleeging van hunne byzondere Provincie raakt, voerende den titel van Edel-Mogende Heeren, uitgezonderd die van Holland, welke Edele Groot-Mogende worden genoemt.

Doch ter bestelling van 's Lands Gemeene Zaaken, die den Godsdienst, Koophandel, Vreede en Oorlog, de Verbintenissen met andere Mogendheden en dergelyke betreffen, is 'er nog eene Algemeene Vergadering samen gesteld uit afgevaardigden der Staaten, van de byzondere Provinciën, daarom de Staaten Generaal genoemd, wier leden den titel hebben van Hoog Mogende Heeren, en die te gelyk 't opperste gebied voeren over de zogenoemde Generaliteits landen, waar door men verstaat eenige deelen der tien andere Provincien, die door Spanjen aan de Republyk afgestaan zyn.

Aan deeze Staaten Generaal, die altoos hunne byeenkomsten in 's Hage houden, zyn ondergeschikt de Heeren Raaden van Staaten, die voornamelyk 't opzigt hebben over de Landmagt, de Vestingen, de Magazynen en al-

[p. 12]

lerhande Krygsbehoeftens, met één woord, al wat tot de bescherming der Republiek aan de Landzyde vereischt wordt, gelyk ook over de uitgaave der penningen, die tot dit alles jaarlyks zo in vreede als in oorlogstyd, door de byzondere Provinciën moeten besteed worden.

Hoewel deeze laatstgenoemde last ook gedeeltelyk is toevertrouwd aan de Heeren Raaden, afgevaardigd ter Generaliteits Rekenkamer, die daarom met de Raaden van Staaten eene naauwe verbintenis hebben.

Gelyk ook aan de Staaten Generaal ondergeschikt zyn de Heeren Raaden ter Admiraliteit, die 't bewind hebben alleen over de Zee-Zaaken, zynde in vyf Kamers verdeeld, die hun verblyf hebben te Amsterdam, Rotterdam, Hoorn of Enkhuizen, Middelburg en Harlingen.

Bovendien heeft ons Gemeenebest, ten aanzien van de Regeeringsvorm, eene merkelyke veranderinge ondergaan in 1747, wanneer 't Stadhouderschap, benevens de daar aan verknogte hooge Waardigheden van Capitein- en Admiraal-Generaal over de geheele Krygsmagt, (zynde sedert den dood van zyne Koningl. Majesteit van Groot-Brittanje, Willem III, in de meeste Provinciën zo lang opgeschort geweest) weder is ingevoerd; over alle de Provinciën algemeen geworden, en zelfs ook over de Generaliteits landen uitgestrekt: en door 's Lands Staaten eenpaarig opgedraagen, en zulks erflyk, zo wel ten aanzien der Vrouwelyke als der Mannelyke linie, aan zyne Doorluchtige Hoogheid, den Heere Prince van Oranjen en Nassau, Willem Karel Hendrik Friso, die reeds het Stadhouderschap over drie Provincien Friesland, Groningerland en Gelderland bekleedde; en die daarom hier toe in aanmerking moeste komen, dewyl zyn Doorl. Hoogheid uit denzelfden Stamvader met alle de Prinsen van Oranjen, die voorheen 't Stadhouderschap over de meeste Provincien bekleed hebben, afdaalde; namelyk uit Willem den Ouden, en ook wegens 't huwlyk van zynen Overgrootvader Willem Frederik van Nassau-Diets, met de Dochter van Frederik Hendrik van Oranjen, Albertina Agnes, nog nader, schoon naar de vrouwelyke linie, zynen oorsprong rekende: om welke reden zyn vader Jan Willem van Nassau-Diets, door Koning Willem III, als de naaste in den bloede, tot zynen algemeen erfgenaam verklaard werd, van alle zyne tytels en goederen.

Deeze Vorst had, uit deszelfs huwlyk met de Prin-

[p. 13]

ces Maria Louisa van Hessen-Kassel, gemelden Erfstadhouder verwekt, die geboren werd na zyns vaders dood, den 1 Sept. 1711, en gehuwd met de Kroon-Prinses van Groot-Brittanje, Anna, Dochter van Koning George II, uit welk huwlyk twee kinderen gebooren zyn, eerst Prinses Karolina den 28 Febr. 1743 en daarna Prins Willem den 8 Maart 1748. Op wien, als den vyfden van deezen naam, sedert deszelfs Vader door eenen vroegtydigen dood wechgenoomen werd, alle de hooge en aanzienlyke waardigheden, door dien Vorst bezeten, by erfrecht gevallen zyn; wordende, geduurende deszelfs minderjaarigheid, het Stadhouderlyk bewind gevoerd door Haare Koninglyke Hoogheid, zyne Moeder, in de hoedanigheid als Gouvernante en Voogdesse der Vorstelyke kinderen.