Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van den anderden strijt die hertoge Kaerle hadde tegen dye Swisten bi die stede van Lucern.
Dat XCI capitel.

Daerna heeft die moedige hertoge Kaerle gedocht hoe hi sine scade ende verlies van den twisten wedercrigen mochte ende op hemluyden wreken; ende heeft wederom doen vergaderen vele bussen, engyenen ende ander strijtber instrumenten, tenten, pauwelunen ende ander gereetscap ten oerloge dienende, ende sant in sine naeste gelegen landen ende provincien om nieuwe soudenieren ende volc van wapenen te hebben, ende hadde oec bi hem vele Zavoyenen. Die Venecianen ende die hertoge van Meylanen, die sine coemste sere verwachten ende daeromtrent gelegen waren, hadden hem vele volcs van wapenen gesonnen, ende daer quammer oec vele uut anderen landen ende provincien om soudie te winnen. Voert sant dye hertoge tot Mechelen an den meesters van der financien ende ontfangers om groot scat, gelt ende goet te hebben; mer dat gelt en wert hem so overvloedich niet ghesonnen als hi dat wel behoefde. So is dan die hertoge weder getogen int Switserlant ende sloech sine tenten ende pauwelunen op in een brede valeye bi den oever van der zee der stede van Lucerne, ende ordineerde ende stelde daer sijn bataelgen in goeder ordinancien, verbeyende aldaer die Switsen. Ende altemet togen si uuten parcke int lant om mitten Switsen te scermutsen, mer si en dorsten niet diep int lant riden om de hoge geberchten die daerinne leggen, want dye Switsen lagen in die valeyen, dat men se niet wel gesien en conste. Ende bi wilen quamen si onverssienlic uutslaen op des hertogen volc seer vreeslic, dat se hem vele volcs ofsloegen. Ende in desen tiden wert int Switserlant openbaerlic gepredict van vele priesteren ende geleerde mannen, religiosen ende andere, dat men opten hertoge van Bourgongen mochte vechten sonder sonde, gelijc men op die Turcken ende ongelovigen doet. Bi denwelken dat gemeen volc in Switsen seer beroert wert tegen den prince te striden. So vergaderden die Switsen²⁴⁰ een groot heer van volc, ende si spraken haer biecht, ende namen haer rechten van der Heiliger Kercken mit meninge niet weder te keren, si en souden den prince eerst bevechten, al souden si al doot bliven; oec hadden si groten hulpe van hertoge Zegemont van Oestenrijc. Ende die hertoge van Loreinen was daermede mit vele Franzoysen, die uut Francrijc gebannen waren. Als hertoge Kaerle die Switsen II dagen lanc had verbeit dan den tijt geset was, meende dat se vervaert waren geweest, ende en hilt so scarpen hoede niet op hoer coemste. Ende als si lange tijt hadden gewacht ende si bestaen hadden te eten ende te drinken, so quamen die Switsen an, ende vielen eerst op haer knyen, lesende V Pater Noster ter eren der V wonden ons Heren, ende doe sprongen si op mit enen bliden moede, ende traden vromelic an; mer int eerste worden si vromelic wederstaen van den Engelschen archyers, sodat si een

240 Switsev AB.

[p. 363v]

weinich achterwerts gedrongen worden; mer doe quamen hen te hulpe die reysigers, ende si quamen²⁴¹ vreesliken geronnen op die Borgonsen, ende bevochten se strengelicken, sodat si deerste bataelge terneder togen ende vaneen deden sceyden. Die hertoge dit siende, greep enen moet, ende sprac sinen volc hert an, seggende: 'Mijn getrouwe ridderen ende knechten, hebt enen vromen moet, laet se vri ancomen, wi sullen se noch alle ter neder trecken, want ten is nu geen tijt te vlien alst lestmael was.' Doen quamen die Switsen andringen so vreesliken ende strengelicken op die ander battaelge, als rasende wolven, ende maecten mit grooter cracht enen wech midts doer die battaelge, ende deden enen groten moort; ende dyergeliken deden oec die Bourgongoens. Doen sprac een edel ridder, dye den principale standaert droech, totten hertoge, biddende dat hij by tijts uuten stride rumen woude, ende sijn lijf salveren; 'Want na dat ic sie,' sprac hi, 'so sullen wi die nederlage hebben, ende davontuere sal ons tegenvallen; aldus bid ic u, genadige here, vertrect in tijts; want tsal hemluden cleyn duncken te wesen dat si XX oft XXX M man dootslaen. Mer waert dat si u slogen, twaer met hen te rekenen LX M man gheslagen te hebben.' Die hertoge dit horende, ende siende dat scoffierlicke fortune weder op hem comen wilde, reet al heimelic uuten here, ende salveerde sijn lijf, ende quam int graefscap van Bourgondyen, daer hi al stille lach op een starck casteel. Ten lesten quamen die Switsen soe dicht ende swaerlic op dat Bourgonse heer gedringen, in so groter menichte, dat si dat heer vluchtich maecten ende vervolchden se tot an dat meer van Lucerne, tot in hoer tenten toe. In desen stride bleven verslagen van des hertogen wegen die hertoghe van Zommerset uut Enghelant; des marcgraven soen van Ferraer uut Lomberdyen; die grave van Emmeri; here Phillips van Grimbergen, een cloeck, jonc ridder; die president van Bourgondien, mit meer andere goede heren ende vele edelmannen, ende noch wel XVI M mannen, ende sloegent al doot, edel ende onedel, dat si vonnen ende spaerden niemant. Nochtans so bleeffer van den Switsen ongheliken meer verslaghen dan van den Bourgoense, want si veel meer volcks te velde hadden, als men namaels certeyn bevant. Dese grote, swaren slach gheschiede op Sinte Jans dach te midsomer, smorgens in der dageraet. Ende also geringe als men vernam dat de hertoge salveert was ende ontcomen, waren sine vrienden blide, want si beduchten dat hi verslagen ware geweest.

241 quomen AB.