Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat die vorstlike prince, hertoge Phillips van Bourgondien, grave van Hollant, Zeelant ende Vrieslant, starf.
Dat LIIII capitel.

Als die mogende prince hertoge Phillips seer out van jaren geworden was, wesende te Brugge, is hi sere sieck ende cranc geworden, ende here Kaerle, sijn soen, grave van Charloys, lach op die tijt in die stede van Ghent. Die princen ende heren die bi hem waren, altijt hopende dat hi ghenesen soude, en deden dit sinen sonen niet al te gheringe weten; mer opten derden dach, als die meesters saghen ende mercten dat hi altijt crancker worde ende ghenen hope en hadden tot sinen leven, senden terstont enen snellen bode tot here Kaerle, grave van Charloys, sinen soen, dat hi van stonden an sonder delay quame te Brugge, woude hi sinen vader levendich sien. Ende binnen desen tiden worden hem ministreert ende gegeven die Sacramenten der Heiliger Kerken. Ende alsdoen began hi te agoniseren ende int uuterste sijns levens te comen. Die grave van Charloys vernemende die grote crancheit sijns vaders, sat terstont op ende reet na Brugge, ende vant sinen vader noch levende, sinen adem treckende; ende bi hem comende, screyde hi bitterliken. Ende mit gevouden handen vermaende hi hem te dencken op dat bittere liden Ons Liefs Heren Christi Jhesu. Ende hi gaf God sinen geest op in den jare M CCCC LXVII, opten XV dach van junio, out wesende LXXIII jaer, als hi die graefscappen van Henegouwen, Hollant, Zeelant ende Vrieslant geregeert hadde, so ruwaert ende here, omtrent XL jaer; ende hadde die partien overmits sine grote wijsheit ende cloecheit sere onder die voet gehouden ende tonder getreden. Hi was een seer doerluchtich ende hoechgheboren prins, seer wyde vermaert ende ontsien, groot van stature ende lichaem, cloeck ende starck van crachten, scoen van aensichte, grootmoedich van herten, milt van aelmissen, wijs ende voersichtich van rade, in sine rechten, oerdelen ende jugimenten seer discreet, beminnende die geestlicheit, ende uutermaten geneycht totter diensten Goeds; verchyert mit menigerley gaven van gracien ende doechden. Hi ghinc te boven alle sine voervaderen ende ouders in rijcdommen, glorien, eren ende mogentheden; dat

[p. 313r]

sijns ghelijcs onder den vorsten ende princen des kerstenheits niet en was noch gevonden en worden. Hi plach bi hem te voeden ende op te houden vele ende diverse wonderlike wilde beesten; hi hadde oec onder sine familie ende huysgesinne enen roese van groter statuere ende forme van lichaem, dien hi mit hem brochte in Hollant als hi here David, sinen soen, int bisdom van Uutrecht brochte. Hi hadde oec sommige heidenen ende Turcken, dye hij brochte totten heiligen kerstengelove. Als dese hoechgeboren vorst ghestorven was in presencie sijns soens, nam die selve here Kaerle dat zegel sijns vaders, ende dede dat an stucken slaen, ende beval sinen dyenres ende meesters dat men dat lichaem soude balsamen, dwelke also ghesciet is, doende terstont sine paerden sadelen ende reet van dyer nacht mit weinich familie ende dienres tot Rysel, daer in enen starcken toerne grote scat ende rijcdomme verborgen was, behalven dat in anderen landen was, ende dructe sijn eygen zegel op die sloten van den toerne, ende dede die bewaren ende besetten mit cloecke, starcke mannen. Dit gedaen sijnde, keerde hi weder tot Brugghe, ende hilt mit groter solemniteiten ende pompen die uutvaert sijns vaders in Sinte Donaes kerke, ende geboot in allen sinen landen te houden ende te doen in allen kercken, mit groter feesten, dye uutvaert sijns vaders. Sijn ingewanden worden begraven in derselver kercken voer tHoge Outaer, sijn hert wert gesonnen, verchyert wesende mit gout ende silver, bi den biscop van Atrecht mit groten staet ende familie, als hi begeert hadde, ende wert begraven tot Jherusalem, bi Ons Heren graft, dat convent ende broeders doterende ende begavende mit grote ghiften ende costlike gaven, want hi dye plaetse in sinen leven sere beminde ende lief hadde. Ende here Kaerle, grave van Charloys, dede dat lichaem setten ombegraven beneven dat Hoge Outaer, om dat te begraven tot behoerliken tiden. Ende vrouwe Ysabele, die hertoechinne, sijn huysvrouwe, starf daerna int jaer M CCCC LXXI opten XVII dach van december in Arryen, bi die stede van Sinte Outhmaers, ende werdt begraven in Artoys, int cloester Gosnay van der Carthuser oerden. Haer lichaem met dat lichaem van hertoge Phillips, horen man, worden namaels beide vervoert ende begraven totten Carthusers, buyten Dygioen, int hertoechdom van Bourgondien, mit groter eren ende triumphen, onder enen costliken getogen metalen tom, die wonderliken ghewrocht ende ghemaect was.