Hoe hertoge Willem onder hem creech die stede ende tslot van Yselsteyn.
Dat XIX capitel.
In ditselve jaer, so quamt onder den gemenen man, wie die here geweest soude hebben, die hertoge Willem gevangen ende overgelevert soude hebben hertoge Reinout van Gelre, in dien tiden als si vianden waren, ten ware sake dat si verenicht waren geweest. Als die vrienden ende magen des heren van Egmont dese diffamacie ende besculdinge hoorden, quamen si tot hem, ende begeerden dat hi hem om sijnre eeren wille van deser diffamatie wilde purgeren ende ontsculdigen, want het ware een sake die hem an sijn ere, lijf ende goet ghinge. Die here Jan van Egmont seide weder, als dat men hem grote injurie ende ongelijc dede, dat men hem aldusdanige sake opleide, want hi des onsculdich ware. 'Niettemin, ic sal altijt bereit wesen ende staen om mijnre eren wil, om mi te purgeren ende excuseren van deser diffamacie ende belastinge voir minen geduchtigen here hertoge Willem, also veer ic vercrigen mach een goet, vast, seker geley te comen ende te gaen in deser saken.' Ende als hertoge Willem weder overgecomen was uut Engelant, sijn die vrienden ende heren van den here van Egmont gegaen totten hertoge, ende begeerden dat hi den here van Egmont geven wilde een goet, seker, vast geleide te gaen ende te comen voer hem ende sinen raet, omme hem te verantwoerden ende te purgeren van alsulker quader fame ende geruchte als men hem op seide. Datwelke die hertoge dede, ende liet hem doen enen rechteliken weet, ende dede hem cyteren voer hem ende sinen Rade, om hem te excuseren ende te verweren van saken dye men hem obyceren ende opseggen soude mogen. Ende als die here van Egmont eenmael, twemael ende derdenmael was gecyteert ende verdaecht, ende niet en quam om hem te excuseren ende te verantwoerden, heeft die Raet over hem een sentencie gegeven, also hi uut contumacie verdaecht wesende niet en hadde gecompareert, ende mits dien verwonnen ware dat hi verboert hadde lijf ende goet, waeromme terstont sijn goeden overal worden geconfisceert ende toegeslagen, ende hi worde ghebannen uut alle hertoech Willems landen. Here Jan van Egmont dit vernemende, is terstont getogen binnen Yselstein bi here Willem van Yselsteyn, sinen broeder, mit vele soudenyers ende knechten. Een weynich tijts hierna heeft hertoge Willem gesonnen enige gedeputeerden van sinen rade, om te vercrigen onder sine jurisdictie ende dominacie die stede ende tslot van Yselstein. Ende also hem dat geweigert worde, so dede die hertoge van stonden an vergaderen een groot machtich heer van volc, omtrent Sinte Marien Magdalenen dach, ende sende die een helft voir die stede van Yselsteyn, ende mit die ander helft toech hi na Scoenhoven omme vandaen voirt te trecken ende te beleggen dat slot ende stede van Yselsteyn. Dit vernemende joncheer Jacob van Gaesbeec, joncheer Hubrecht van Culenburch, here Jan van Vianen, die naeste vrienden ende magen des heren van Egmont, bestonden te sorgen voer dye destructye ende verderfnisse des heren van Egmont, waeromme si hem luden geconstitueert ende gestelt hebben middelaers tusschen den hertoge ende den here van Egmont. Ende daer worde een tractaet ende uutsprake gedaen, als dat dye here van Egmont mitten here van Yselsteyn sinen broeder trecken souden uut die stede van Yselstein mit alle haer goeden, ende en souden binnen die graefscappe van Hollant ende Zeelant niet comen dan doir beliefte, wille ende consent van den hertoge. Ende souden den hertoge resigneren ende overgeven die stede ende tslot van Yselsteyn, op condicien ende voerwaerden, als dat die here van Yselstein soude ontfangen ende opboeren voir