Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van enen groten oploep binnen der stat van Groeningen tusschen den burchgrave ende den castelein van Coeverden, ende hoe die biscop van Uutrecht jammerlic ende deerlick vermoort wert.
Dat IIII capitel.

In den jaer Ons Heren M II C ende XXV ghesciede binnen der stat van Groeningen een loep ende strijt tusschen Egbert, den burchgrave van Groeningen, ende Roelof, den castelein van Coeverden; waerom dat de biscop mit machte van volcke quam binnen Groeningen, ende maecte enen pays ende vrede, dye te onderhouden op haer lijf ende goet. Mer als de biscop weder wech was gereyst, quam Roelof die casteleijn, ende destrueerde des burchgraven huys bi Hamme gelegen, ende quam binnen Groeningen, brekende den vrede, ende jaechde den burchgrave tot in Vrieslant. Ende hiertegen versamede de burchgrave veel Vriesen, ende quam daermede voer Groningen ende beleide dye stat al omme, ende scoet daer vier in de stede, daer si sere of verbrande, ende bestonde se also mit stadiger assoulten, dat Roelof mit nauwer noot daeruut quam, ende weeck op dat slot tot Coeverden. Die casteleyn, dye dese injurie ende homoet wreken woude, vergaederde snelliken een deel volcs, ende quam voer Groeningen, ende bestormde se mit allen seer, sonder aflaten. Mer dye biscop, die dit schijer vernomen hadde, vergaerde een deel uutghenomen wapentuers, ende quam daermede om desen castelein van den besitte van Groeningen te verdriven, ende dat casteel van Coeverden mit crachte ter neder te werpen. Die grave van Gelre quam selver in des biscops hulpe mit vroem wapentuers. Graef Floris van Hollant sende here Jan van Arkel ende Herbern van Arkel, ende Ghysbrecht, heer van Aemsterlant, mit een deel uutgelesen rydderen ende knechten. Grave Dirc van Cleve ende grave Boudewijn van Benthem dede hem mede bistant ende hulpe. Dyergeliken die aertsbiscop van Coellen ende die biscop van Monster sende hem alsoe vele volcxs als hi begeerde. Ende mit allen deser heren ende princen hulpe vergaerde hy een scoen heer van volc, ende sloech sine tenten ende pauweljoenen ter neder tot Anem, daer dye biscop dien dach bleef leggen, hem verblijende mit sine heren; ende daer wesende, heeft hi by oerdel ende vonnisse sijnre heren ende princen desen casteleijn Roelof verwijst uut alle sine goeden, ende dat hy die mit allen rechten verboert hadde. Ende allen dengenen diet mit Roelof hilden oft hem bijstant deden, dien vergaf hijt volcomeliken. Roelof die castelein bedochte dye grote mogentheit des biscops, brack sijn belegge op van Groeningen, ende sette sijn tenten bi den dorpe van Coeverden, ende aviseerde te voren dat daer een marasche ende broecklandt tusschen hem beyden lach, daer men niet lichtelic over comen en mochte. Des anderen daghes, als die dageraet opghing ende de zonne begonst te schinen, die grave van Ghoer Sinte Martijns bannierdragher dede dien trommelen slaen ende dye trompetten blasen, ende ghing voer mit uutghecoren wapentuers; ende al dat heer volchde hem na, dat menichsins gewapent was mit menigerley instrumenten. Ende als die beleyders der eerster battaelgen des biscops voer waren gegaen ende meenden over zudden ende marasschen te gaen, soncken si daerin overmits last ende swarte des har-

[p. 160r]

nasch, ende verdroncken daerin al levendich, die niet alleen van den mannen der Drenthen, mer oec mede van den wiven jammerlic ghesmoert ende vermoert worden. Ende vele die dootlike gewont waren, sijn mit nauwer noot wechgecomen. Roelof die casteleijn is haestelic opgeseten ende heeft mit een deel reysigers dat vliende heer allen den nacht vervolcht, ende benam hem alle hoer provande, hoer tenten ende cleinoden heeft hi beroeft, ende is mit groter zeghe ende mit vele gevangen wedergekeert tot Coevoerden, daer die overste of waren grave Gerrit van Gelre, Gijsbrecht van Aemstel ende Dirc, proest van Deventer, des biscops broeder; ende biscop Otte van Uutrecht wert bevonden in een zudde, dien si wredeliken mit hoer swaerden ende messen zijn cruyn van sinen hoefde vilden; ende na vele smaetheden ende pynen, die si hem andeden, namen si hem ten lesten, ende worpen hem in ene onreyne stede ende versmoerden hem daerin opten eersten dach van der Oestmaent, ende starf also smadelyken ende deerliken doot in den jaer Ons Heren M II C ende XXVII. In desen stride bleven meer dan V C vrome mannen doot, ende daertoe menich edelman so geslagen ende versmoert; onder welcken dat mede bleef here Jan van Arkel ende here Herbern van Arkel zijn neve; ende here Baernt van Horstmer, ridder, die een cloeck ende onversaecht vroem man was, hart ende starck, vermaert boven alle Duytschen, ende bleef lange tijt leggen op sinen schilt; mer int einde verdranc hi mede, mer hadde nochtans onder die vianden vele vromicheden te voren gedaen. Die biscop wert van al den volcke, geestelyc ende waerlyc, mit groten wenen ende droefheden uut desen onreinen²²⁸ zudde gehaelt, ende wert seer deerliken tot Uutrecht ghebrocht ende begraven in die Domkercke bi den anderen twee Otten, biscoppen, als hi dat bisdom XIII jaer lang mit groter eren berecht hadde ende tegen den rovers ende vianden totter doot toe hem vromelic ende stoutelic geweert hadde. In desen selven jare hebben dye nonnen van Sinte Servaes tUytrecht haer swarte cappen ende coevelen verwandelt, annemende grauwe habyte, tegens wille ende consent hoerre priorinne, genoemt Hulinde.

228 conjectuur; over in en AB.