Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe grave Dirc pelgrimagie reysde ten Heyligen Lande, ende hoe hi verwerf den II cloesteren van Egmont ende Reynsburch exempt te wesen ende te staen alleen onder den stoele van Romen.
Dat XVI capittel.

Hierna, int jaer Ons Heren M C ende XXXVIII, reisde dese grave Dirc als pelgrom int Heilige Lant tot Jherusalem; ende des anderen jaers quam hi weder doir Ytalien, ende ginc persoenlic totten¹⁶⁹

169 totent AB.

[p. 141r]

¹⁷⁰

"> paeus Innocentius die Twede, hem overgevende in der bescermenisse des stoels van Romen zonder middel II cloesteren, in Hollant gelegen, als Egmont ende Rynsburch, mit alle hoer goeden onder enen jaerlixen kenpenninc, te weten IIII Engelsce scellingen, ter eren van Sinte Peter, prinche der apostelen, die sine ouderen van nijewes fondeert ende ghesticht hadden ende mit grote goeden ende sekere renten doteert ende begaeft hadden. Die paeus Innocentius voerseit heeft dese eerwaerdige cloesteren alsdoe ontfangen onder sijnre protectien ende bescermenissen, mit alle haer goeden die si nu hebben oft namaels crigen mogen, tot een eigendom des kercks van Romen, ende heeft die gestarct mit een speciale privilegie des vrijheits ende exemptie, sprekende aldus:

Innocentius, biscop, knecht der knechten Gods, sinen lieven soen Wouter, abt van Egmont, ende sinen nacomelingen, die regelicken na hem geset worden. Een edel man Dirc, grave van Hollant, doe hi tot Hierusalem voer, quam voer ons raetsvragende, sodat wi alrehande sprake mit hem hadden van der beteringe zijnre zeden ende van den staet sijns levens. Dieselve hoge man, beide van sijn selfs wegen ende van zijnre moeder wegen, vrouwe Petronelle, graefinne van Hollant, droech op ende gaf mit eigelicken rechte in gerechter devocien ende geware caritate Sinte Peter, den Prince der Apostelen, dat Godshuys van Egmonde, ende dat cloester tot Rijnsburch. Ende wi, diet sonderlinge toebehoert te bescermen dat recht desselven Sloteldragers van hemelrijck, ontfangen die voerscreven eerlike cloesters ten vrien eighen onder bescermenisse der Heyligher Kercken van Romen. Ende wi maken vast die voernoemde cloesters mit allen dat hen toebehoert bi der hulpen des tegenwoerdigen brieves, ende setten so wat besittinge ende so wat goeden, soe in kercken, soe in thienden, so in landen, soe in wijngaerden, soe in water, in bosschen, in weiden of anders in enigen manieren, die dese voerscreven cloesters tot deser tijt hebben of besitten, of hierna van verlijnge der biscoppen, of giften der coningen of der princen, of van offerhanden der geloviger luden of in anderen rechten manieren, bi der gracie Gods mogen vercrigen, die moeten vast ende altoes ongequest bliven. Hierom setten wijt dat geen mensch georloft en si die voernoemde cloesters vermetelic te verstoren, of haer besittinge hen of te halen, oft dat hen ofgehaelt is te houden of te verminderen, of mit enigerhande moyenissen hen te beswaren, mer alle dingen sullen geheel bliven tot gebrukinge ende behoef der cloesteren, om wiens onderhoudinge die verleent ende gegeven zijn. Ende totter kennisse dat dese selve cloesters Sinte Peters recht toebehoren, soe salstu heere Wouter, abt, ende dine nacomelingen, IIII scellingen Engelscher munten ons ende onsen nacomelingen onder enen naem van enen thijns elkes jaers betalen. Waer oec enich persoen geestelic of waerlick, die hem vermaten te doen, wetens zijns, tegen dat desen brief inhout, ende anderwerf ende derdewerf vermaent worde, ist sake dat hi hem dan niet en betert van sijnre misdaet, dien maken wi vreemt van den Heyligen Lichaem ende van den Bloede ons Heren Jhesum¹⁷¹

Christi, ende hi moet leggen onder die nauwe wrake ons Heren in den uutersten domsdach. Mer vrede ons Heren Jhesum Christi moet zijn hen allen, die den voernoemde cloesters haer recht houden, soedat si hier vrucht moeten ontfaen van horen goeden wercken, ende voer den strengen Rechter loen des ewigen vrede moeten vinden. Gegeven int jaer Ons Heren M C XXXIX, int XI jaer ons paeusdoms. Ende die biscop Herbert van Uutrecht, die deser privilegien een executoer ende vervolger was, quam daerna in den jare Ons Heren M C ende XLIII tot Egmont, ende dede daer publiceren ende openbaerlick lesen in der selver kercken die privilegien die die paeus den cloesteren ghegeven hadde; ende alsoe veel als in hem was, heeft hi die ghestarct mit sinen open brieven. Ende die biscop, daer wesende, heeft die kercke gheconsacreert ende ghewijt in der eren Onser Liever Vrouwen ende der Apostelen Sinte Pieter ende Sinte Pouwels ende Sinte Bartelmees, ende des heylighen confessoers Sinte Aelbrecht, mit dat Hoghe Outaer, ende een an die zuytsijde van der kercken; in tegenwoerdicheit grave Dircxs van Hollant ende vrouwe Zophie, sijnre huysvrouwe, ende vele edelen, ridderen, heren ende sciltknechten.

170 C XL AB.

171 Ihij AB.

[p. 141v]

Item in den jare Ons Heren M C ende XL starf here Jan van den tiden, die III C ende LXI jaer out was; ende hadde gheweest des groten coninc Kaerls van Vrancrijc ende keiser van Romen sijn wapentuer ende dienre.