Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Keysers

Anno M C ende VIII.

Henrick die V, des voernoemde keyser Henrixs soen, als hi omtrent IX jaer Roemsche coninck hadde gheweest, ende sijn vader, dien hij gevangen hadde, in der vangenissen gestorven was, anvaerde hi dat Rijck, ende regeerde XX jaer. Die keyser nae veel dachvaerden, die gehouden worden op veel plaetsen, van eenre twedracht tusschen den paeusen ende den keyseren, als dat die keyseren hem vermaten te setten biscoppen, abten ende andere prelaturen, so verenichde hi hem ten lesten mitten paeus; dese keyser na ende sijn vader voer, namen voer hem dat si sulken recht lange tijt over III C jaren, als van Kaerl die Groten tijt of tot noch toe gehadt hadden ende dat hadden toegelaten ende verhengt over die XLIII paeusen. Die paeus sprack wederom: 'Dat waer ontamelick, ende onbehoerlic; want ten behoert den leken ende werltlicken luyden niet toe, dat si geven, verlenen ende confirmeren sullen geestelicke beneficien, prelaturen ende digniteyten.' Ende die paeus en mochte dat niet overgeven, sonder een generael concilie. Dese twist wert ter neder geleyt tusschen den paeus Paschalis ende desen keyser Henric den V, als dat die leken ende waerlicken mogen enen presenteren, ende die geestlicke sullen hem investeren ende confirmeren. Ende daerop wert te Worms een dachvaert gehouden, daer dye paeus sende II cardinalen; ende die vermaenden den keyser sere, dat hi God ende sijnre salicheyt gedachte. Ende also vercreech dye keyser op die ghiften van den geestlicken beneficien ende prelaturen. Ende hi beloefde oec mede weder te geven, dat hi Sinte Pieter ontweldicht hadde. Ende van alle dese ponten gaf hij brief ende zegele; ende die paeus gaf hem weder brieven ende macht geestelijcken beneficien ende prelaturen te geven, ende die te presenteren opdattet gesciede sonder simonie; mer doen die keyser te Romen quam ende gecroent was, en woude hi gheen van desen ponten houden, ende ving den paeus Pascalem, als voerseit is, ende soude hi weder uuter vangenissen comen, hi most des keyser wille doen. Ende X jaeren hierna quam hi weder te Romen, ter wilen die paeus uut Romen was; ende wert doe weder gecroent van enen bisscop van Meylanen. Mer ten lesten quam hi ter herten, ende quam tot hem selven, ende gaf over alle die goeden ende rechten der Heyligher Kercken in handen des paeus Calixti die tweede, ende sette hem in onderdanicheyt des Stoels van Romen, ende ontfing remissie van alle sine misdaet. Daerna toech dese keyser Henrick in Neder-Duytslant, ende quam tot Uutrecht, daer hij starf; ende sijn inghewant wert uutghedaen, ende daer begraven int choer, voert Hoghe Outaer, bi keyser Coenraets ingewant dye twede. Ende sijn lichaem wert ghesouten ende tot Spiers begraven, bi den anderen keyseren, mit dusdanigen overscrift op sijn graf: Die soen leyt hier, die vader, dye oude vader, ende dye over oude vader.