Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Keysers.

Anno IX C ende LVI.

Otto, van dier namen die eerste hertoge van Sassen, des voergenoemden coninc Henrycxs soen, gewonnen bi Machtelt zijn gheechte wijf, die heilige vrouwe, als hi in Duytslant als coninc geregeert had XVIII jaer, is hi van Leo den paeus die VIII, keyser van Romen ende vermeerre des rijcs gedeclareert ende genoemt, ende regneerde XII jaer. Hi was een beminre ende vroem bescermer der Heiliger Roemscher kercken, ende als hi Boleslaus, coninc der Bemen, ende Huge, grave van Parijs, bedwongen had, is hi getogen tegen den Hongers, de op de tijt in Hoech-Duytslant lagen, die hi verwan ende tonderbrochte. Tot desen Otte screven II cardinalen, biddende dat hy te Romen comen woude, ende reformeren ende in goeden staet brengen wilde den geestliken ende waerliken staet; want paeus Johan die XII seer onmanierlic leefde, ende die coninc Berengarius myt zijn soen Aelbrecht heel Ytalien destrueerden. De coninc beroert wesende mit medeliden, heft groot volc vergadert, ende is gecomen in Ytalien, ende heeft eerst⁶³ Berengarium ende zijn soen gevangen genomen ende in ellenden gesonden, ende paeus Johan den XII heeft hi van zijn pausdom geset om zijn quade levens willen, ende daer worde geset bi gemenen consent een⁶⁴ geheten Leo die VIII, van denwelken hi die keiserlike croen ontfangen heeft. Dese keyser hadde voer een manier dat hi alle jaers eens uut Duytslant in Ytalien reysde, om alle ding in vreden te houden. Ende als hi seer out geworden was, nam hy sinen soen, oec Otte genoemt, tot enen medehulper ende bistander des rijcs, ende ten lesten is hy van groter ouderdom in die stat van Vienne gestorven, ende wert vandane ghevoert int lant van Sassen, in der stat van Meyenburch of Madeburch, ende aldaer begraven in Sinte Mauricius' kerck, de hy mit groter kosten ende chyerheit gefondeert ende getimmert hadde, ende mit coste-

63 eerst in AB.

64 aldus C; consenten AB.

[p. 102r]

licke gaven begiftet. Bi zijnre tijt worden vele silvere bergen in Sassen gevonden, daer hi ende sine nacomelingen veel profijts ende baten of hadden.

Item. In desen tiden was in Ytalen een wonderlic creatuer: een vrouwe mensch hadde II hoefden, II armen ende voert alle ander leden dubbelt, totten navel toe; ende als die ene at ofte slyep, so dede die ander wat anders, ende desgelycs niet. Si leefden lange tijt, ende ten laesten sterven si tesamen.

Anno IX C ende LXXV.

Otte de II, des voerseiden Otten soen, was die keyser van den Duytsscen, ende sat int keyserrijc na zijn vaders doot omtrent IX jare. Hi hadde te wive keiser Nicephorus' dochter van Grieken, geheten Theophania. Hi was een goet man ende een streng bescermer ende voervechter des Roemscen Kercks. Hi had enen groten stryt tegen coninc Lotarijs van Vrancryc om dat hertoechdom van Lottringen, dwelcke hi onder dat keyserryc wederbrochte. Dit gesciet wesende, vergaerde hi veel volcs, ende toech mit zijn wyf Thophanie te Romen, daer si beide van den paeus Benedictus de VI in Sint Janskerc te Latranen gecroent worden. Daerna hadde hi enen groten strijt tegen Constantijn ende Alexius, keyseren van Grieken, daer hi nauwelic mitten live ontging, ende quam mit groter avonturen in Sicilien, ende van dane te Rome by zijn wijf, ende doe began hi te oerlogen op de stat van Beneventen in Poelgen gelegen, ende wan die. Ende nam van daer des heiligen apostels lichaem Sinte Bertelmees, ende brochtet tot Romen, menende dat mit hem te nemen in Duytslant. Mer hy starf corts daerna, ende wert te Romen begraven in Sinte Peters kerck int sacristije dat men heet tParadijs, in een costelike tombe an de lufter side als men ingaet.

Anno IX C ende LXXXIIII.

Otte de III, des voernoemden Otten soen, was de III Duytsche keyser XVIII jaer lang. Dese hevet zijn ouders in allen doechden nagevolcht, ende was een vroem voervechter ende bescermer der Heiliger Roemscher kercken, ende hadde vele striden, daer hi mit groter victorien of triumpheerde, ende zijn vianden te boven ging. Ende als hi XI jaer lang in Duytschen lande alle ding in vreden hadde geset, is hi mit groter triumphen te Romen gereist, ende wert aldaer van den paeus Gregorius de V tot enen Roemschen keiser gecroent, ende reisde doe weder in Duytslant; ende eer dat de keiser gecomen was over tgebercht, hadden die Romeinen desen paeus Gregorius uut Romen gejaecht, ende quam in Duytslant, bi den keiser. Ende de keiser vergaerde weder groot volc, ende brocht desen paeus weder te Romen in zijn paeuslike majesteyt, ende dede doden den paeus Johan die XVII mitten raetsman Crescentium. Ende als dye keyser meende wederom te reysen in Duytslant, wert hy van den Romeynen vergeven, ende zijn lichaem wert in Duyslant nedergebrocht, ende bi sine voervaders begraven.