Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe ende van wie die Burch tot Leyden getimmert wert.
Dat XXV²¹¹ capittel.

Als nu die Britoenen dese Sassens ofte Vriesen mitten Hollanders verwonnen ende uut Brittangen verjaecht hadden, ende elck weder in den sinen gecomen was, en wisten si wat te beghinnen, alsoet een onrustich volck van natueren was. Op een tijt versaemden si tegader in groter menichte, ende verdreven mit groter perikel ende vrese hoers lijfs alle die wilde dieren ende beesten uut dat grote bosch ende Wout Sonder Genaden. Ende bestonden opten oever ende cante van den Rijn te maken enen groten hogen burch, die welcke si maecten van die aerde die si opscoten uuten Nyewen Rijn, ende bovenop desen burch bouweden ende maecten si een fortresse ende castele, daer nu die stede van Leyden staet. Ende mit gemenen rade setten ende ordineerden si enen castellein ende burchgrave op desen burge ende castele, mit

211 XXVI AB.

[p. 48v]

vele cloeke mannen tot bewaernissen van dyen ende des wildernisse. Dyewelcke burchgrave bescermen ende geleyden soude die coopluden gaende ende comende van Wiltenburch tot Slavenburch, ende dairom noemden si desen burge Leyden, omdat si den coopluden geleyden van deen stede totter anderen plaetse. Ende dese burchgrave dede weder repareren ende maken dat grote casteel van Wiltenburch, dat die keyser Valentiniaen gedestrueert ende verwoest hadde, als voir gescreven staet. Ende als ic oude luden hebbe horen seggen, so waren op dieselve tijt getimmert III husen, ende stonden omtrent den Burch, als dat oude huys, dat nu In den Olyfant hiet, ende dit was dat bouhuys; die ander twee stonden opten Rijndijck, als dat oude huys opten hoeck van den blaeuwen steen, ende dit was dat tolhuys; want men most an desen burch vertollen den castellein ofte burchgrave van allen goeden die den Rijn op ende neder voeren. Dat derde huys staet besiden der stede loedze, ende dit was een herberge. Ende dit bewisen die mueren van desen III husen, die dick ende swaer sijn gemaect, van grote lange ende dicke backstenen, als die mueren van den burch sijn. Ende dit was dat eerste begrip van Leyden. Ende naderhant is dese fortresse ende starcte betimmert ende bebouwet geworden in structuren, edificien ende woningen dattet een scone heerlicke stede geworden is, ende is genoemt die camer van Hollant, omdat men daerin plach te tracteren van allen saken (eer datter een grave te lande was) den gemenen oerber ende profiten der lande angaende. Ende dit was in den jare ons Heren IIII C of dairomtrent.