Rozijntje

Hoofdstuk XIII.
Vrijdagavond.

't Had haar eerst wat overstelpt. Wat druk was het hier, - wat veel menschen, wat een lawaai! Was dat de stad? Waarom maakte de stad zoo'n herrie?

Haar ooren, gewend aan de stilte van het dorp, leken het eerste oogenblik volgepropt met een lawaai-ding, dat haar in de war bracht.

Zou je hier altijd moeten schreeuwen om verstaan te worden? Maar de drie die naast haar liepen, - Lea en haar vader en haar groote zusje, - schreeuwden niet en verstonden elkaar toch.

Ze merkte, dat ze gearmd liep met Lea en haar zusje, en aan den anderen kant van Lea liep de vader. Zoo liet ze zich meevoeren, met stomheid geslagen nog, maar dat hinderde niet, - de drie anderen praatten er even vroolijk om door.

Nu gingen ze dwars over den weg, - hu, wat gevaarlijk. Hoe konden ze erdoor komen, door al die schietende auto's, die glijdende trams, die

[p. 83]

jingelende fietsen. Maar stijf gearmd blijven en niets op eigen houtje wagen, dat was het beste.

Zoo werd ze meegetroond naar een tram. En toen ze daar goed en wel in zat en een beetje tot zichzelf kwam, drukte ze Lea's arm, en omkijkend naar buiten, zuchtte ze:

‘Is dat nou de stad?’

‘Ja, dat is nou de stad’, beaamde Lea met een bemoedigend knikje.

Dat was zoowat het eenige, wat ze onderweg praatten. En toen plotseling moesten ze uit de tram, en daarna, even plotseling, hielden ze voor een huis stil, waarvan de vader met een sleutel de deur openmaakte, en toen stond ze in een kamer met drie kinderen en een moeder, - een moeder.

En toen dacht ze, dat ze maar gauw weg moest loopen en ergens huilen, omdat hier een moeder was, die net zoo'n lief gezicht had als háár moeder....

[p. 84]

Maar ze hoefde niet weg te loopen om ergens te huilen, want ze mocht hier wel huilen op het heerlijkste plekje, dat er bestond om even te huilen: tegen die moeder aan, die er alles van scheen te begrijpen, en die ‘Rozijntje’ tegen haar zei....

Had ze tot nu toe wel ooit een Vrijdagavond gekend? Het leek wel van niet.

Zóó veel jonge gezichten om de tafel, zóó veel licht en zóó veel echte blijdschap!

Rozijntjes verlegenheid was al lang van haar af gevallen, en ze praatte mee onder 't eten, gaf antwoord op de nieuwsgierige vragen van de kinderen, en luisterde plezierig-gespannen naar de verhalen van Lea over haar leven in het dorpje, - haar dorpje!

Lea was voor 't eerst thuis, dus ze moest alles vertellen. Ze wisten wel veel uit de brieven, maar ze moesten 't toch nog eens opnieuw hooren.

't Was voor Rozijntje zoo'n komiek gehoor, hoe al de gewone dingen van haar dorp hier in de kamer iets bizonders werden, waar deze stadskinderen met open mond naar zaten te luisteren. Ze voelde zich er in waarde door stijgen, en merkte op een gegeven oogenblik, dat ze, zoolang ze hier in huis was, nog niet aan haar dorpsche jurk en aan de veel leukere kleeren van deze kinderen had gedacht.

Wat heerlijk smaakte dat eten, dat ze niet zelf gekookt had, waarvan ze niet eens wist wat er verder kwam! Zóó maar stiekum aan tafel zitten en afwachten en zelf niets doen, - wat was ze dat al lang afgewend!

[p. 85]

Ze zat naast Lea's moeder. Een knus koesterplaatsje. En tegenover haar zat Lea.

‘Toch heerlijk om weer eens thuis te zijn’, was Lea's refrein telkens.

‘Heb ik jullie wel eens verteld van den tijd toen ik voor 't eerst van huis was?’ vroeg Lea's vader.

Nee, daar wisten ze niets van.

‘Ja, dat was nog heel wat anders. Ik dacht: als je maar een bed had om te slapen en een middagpot om te eten, dan was je klaar. Ik dacht, dat de overhemden en de onderkleeren zóó maar schoon in de kast groeiden, - dat was ik tenminste thuis zoo gewend geweest.

‘Vrijdagmiddag deed ik schoon goed aan. 't Gedragen goed deed ik netjes in de koffer. Dat ging zoo eenige weken goed. Maar toen ik op een Vrijdag m'n laatste overhemd en m'n laatste paar sokken aandeed, begon ik te filosofeeren over de vraag, waar thuis toch altijd die hooge stapeltjes schoon linnengoed vandaan waren gekomen.

‘Afijn, ik vertrouwde altijd nogal op de toekomst. De voorraad zou wel weer aangroeien.

‘Ik deed m'n overhemd aan. Knap, - het knoopje aan de boord eraf. Daar zat ik! Hoe kreeg je zoo'n ding er weer aan? Ik had thuis wel knoopen zien aannaaien, maar in de eerste plaats gebruikten de vrouwlui daarbij een naald en een draad, en die bezat ik niet, in de tweede plaats moest er een knoop voor zijn, en dat ellendige knoopje was ik weet niet waarheen gerold, en in de derde plaats moest je het geleerd hebben, en dat had ik niet.

‘Het eenige wat overschoot, was het knoopje tenminste op te zoeken, dan kon ik nog altijd

[p. 86]

verder zien. Ik knielde nederig op den grond om onder 't waschtafeltje te loeren. Wacht es, daar had je 't. M'n eene arm schoot uit om 't te pakken, - net precies tegen de lampetkan, die op den grond stond, zoodat ik plotseling midden in een meertje geknield lag, met m'n laatste schoone sokken en al.

‘Drijf. Heelemaal drijf. Zoo kon ik m'n sokken onmogelijk aanhouden, om van de rest niet te spreken. Maar m'n sokken, m'n dierbare laatste sokken, gingen me het meest aan het hart, dat begrijp jullie.

‘Ik weet niet meer precies, hoe ik me gered heb. Ik heb wel een naald en een draad opgescharreld bij m'n juffrouw en tegen de draad gevloekt, dat ie niet in de naald wou, en tenslotte bungelde er een raar scheef knoopje ergens in de buurt van de hals, maar door 't knoopsgat wou het niet, tenminste niet blijvend. Ik geloof, dat ik m'n gedragen goed van die week maar weer heb aangetrokken, en toen heb ik in allerijl geïnformeerd naar een wasscherij, en zoo kwam ik er gauw achter hoe thuis die stapeltjes goed altijd in de kast kwamen. En knoopjes aannaaien leerde ik als de beste, en de gaten in de sokken naaide ik met garen dicht. Ja, dat was een mooie tijd’.

‘Vooruit, jongens’, lachte Lea's moeder, en toen was er weer het gezellige geklikkak van de vorken.

Ze zaten allemaal zoo plezierig te luisteren, dat hun eten er koud van werd.

Ze zongen na het eten uit volle borst hun . Rozijntje voelde haar stem mee op-

[p. 87]

genomen in dat koor. Ze was er een deel van. Ze was een deel van dit gezin. Wat véél makkelijker was het toch, je stem te laten meesleepen door veel andere jonge stemmen, dan om altijd den toon aan te geven, omdat er niemand zou zingen, als je zelf niet zong.

Een kind was ze nu, geen huisvrouw. En ze zat naast een Moeder.

Rozijntje sliep op één kamer met Lea en haar groote zusje.

De beide meisjes gaven haar vader en moeder een nachtzoen bij 't naar bed gaan, en Rozijntje ook, - natuurlijk.

In 't donker kleedden ze zich uit. Ze moesten telkens stiklachen om alles en nog wat, - alleen maar omdat ze moe en slaperig en omdat ze drie meisjes waren.

Moe en slaperig, - opeens bedacht Rozijntje, dat ze vanmorgen nog in haar eigen huis geweest was, afscheid van Jupie-op-de-hondenkar had genomen, op reis gegaan was, en.... en aan 't station Vader nog had gezien.

Was dat vandaag geweest?

Welneen, dat moest jaren geleden zijn. Welneen, want dat Rozijntje bij haar thuis was dit Rozijntje immers niet?

Ze lag nu in haar bed, met zware oogleden, met het geluid van de groote stad in haar ooren.

Ze vroeg zichzelf:

‘Ben jij Rozijntje wel?’

En ze antwoordde zichzelf, doezelig:

‘'k Weet het niet. 'k Weet het echt niet meer.’

[p. 88]

Nee, ze wist niets meer. Het eerste wat ze weer wist, was, dat het alweer morgen was en dat de beide andere meisjes al uit bed waren.

Sjabbosmorgen....