Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1986

[p. 5]

Verantwoording

De eerste aflevering van de Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland betrof de tijdschriften verschenen in 1972. ‘De tijdschriften verschenen in 1986’ is de 15de aflevering in de reeks. Dit lijkt ons een gelegenheid om de Verantwoording te herzien en aan te vullen.

Als ‘literair’ beschouwen we die tijdschriften die naast artikels over eigen en vreemde literaturen en over andere aspecten van de cultuur in binnenen buitenland, een aanzienlijke plaats inruimen voor creatief werk.

Op de bibliografische beschrijving van elk tijdschrift, met vermelding van redactie, uitgever, jaargang, afleveringen en omvang, volgt een analyse van de inhoud met als indeling:

I. Poëzie II. Proza III. Toneel IV. Kritische bijdragen V. Illustratie Daarna worden de bijzondere nummers of gedeelten behandeld.

Van de poëzie worden titel en eerste vers vermeld. Wanneer een gedicht geen titel heeft, wordt het eerste vers, tussen aanhalingstekens, als titel gebruikt en als eerste vers niet herhaald. Wanneer titel en eerste vers identiek zijn, wordt alleen de titel vermeld. Voor de in het Nederlands vertaalde gedichten, die in de bibliografie onder de naam van de vertaler zijn gerangschikt, is alleen de titel, of het eerste vers als er geen titel is, opgenomen. Meerdere gedichten in een nummer, of soms in de jaargang, zijn samengebracht onder de globale titel [Gedichten].

De kritische bijdragen krijgen een bondige toelichting telkens als de titel en/of de inhoud het vergen, om aldus meer informatie te verschaffen, daar persoonsnamen en begrippen in de registers worden ondergebracht. Zijn aldus uitzicht en behandeling in essentie onveranderd gebleven, toch hebben zich in de loop der jaren enkele wijzigingen voorgedaan.

Bij een heel korte of een heel lange titel wordt aanvullende informatie meteen toegevoegd:

Getaal [Over de benaming van onze taal]

Tussentijds [Verzameling middeleeuwse studies... (voor W. Gerritsen)]

Sirenenzang en rattendans in het spiegelkabinet. De kroongetuige [van Maarten 't Hart] als detectiveroman

In een rubriek (zie o.a. p. 250) of bij recensies, die soms uit verschillende tijdschriftnummers door ons zijn gegroepeerd (zie o.a. p. 89) worden de besproken auteurs alfabetisch gerangschikt, wat het opzoeken moet vergemakkelijken.

Ten einde zoveel mogelijk correcte informatie te verstrekken, worden verwijzingen naar tijdschriften aangevuld of verbeterd; namen en titels gecontroleerd zodra we enige twijfel hebben. Bij vertalingen die besproken worden, is vaak de oorspronkelijke titel toegevoegd, vooral wanneer de vertaalde titel sterk afwijkt van de oorspronkelijke; is de naam van de vertaler geciteerd, als iets over de vertaling wordt gezegd; wordt meestal ook het jaar van verschijnen vermeld, zodat de gebruiker onmiddellijk kan vaststel-

[p. 6]

len hoe laat of hoe vlug een buitenlands werk voor vertaling in aanmerking is gekomen. Alle aanvullingen en correcties zijn tussen [ ] geplaatst.

De grootste wijziging heeft zich voorgedaan in het registergedeelte. Het ‘auteursregister’ bevat nu de namen van de medewerkers én van alle Nederlandstalige auteurs van wie werk, meestal creatief werk, is overgenomen in een bijzonder nummer dat gewijd is aan een auteur of dat een bloemlezing biedt. Voor de opheldering van pseudoniemen is niet alleen een beroep gedaan op allerlei naslagwerken maar ook op redactiesecretarissen van tijdschriften.

Het vroegere ‘personenregister’ heet nu ‘naamregister’ en het woord ‘taalgebied’ met zijn geografische connotatie is uit de onderverdeling verdwenen. Een eerste lijst bevat de Nederlandstalige schrijvers, een tweede lijst de niet-Nederlandstalige, zowel die opgenomen in vertaling als de besprokene. Sedert 1979 trouwens hadden we de indeling per taalgebied opgegeven, omdat de belangstelling voor tal van buitenlandse literaturen zo sterk was toegenomen dat die onderverdeling zou geleid hebben tot een te groot aantal lijsten en lijstjes. Voor de alfabetisering wordt, zoals reeds in de thans 20 afleveringen tellende Bibliografie van de Vlaamse literaire tijdschriften verschenen tussen 1960 en 1986, het systeem van Nederland gevolgd: Pol de Mont onder Mont, zoals Frederik van Eeden onder Eeden. Wanneer voor niet-Nederlandstaligen twijfel bestaat, worden encyclopedieën, waaronder de M.E.W., nationale bibliografieën en catalogi van grote buitenlandse bibliotheken geraadpleegd. Daar we, met het oog op de omvang, geen zie-verwijzingen hebben aangebracht, kan de gebruiker voor die auteurs best beide mogelijkheden, dus met of zonder partikel, nazien.

In het zaakregister zijn wel een aantal zie ook-verwijzingen ingebouwd en voor het trefwoord is de meest voor de hand liggende of gangbare vorm gebruikt: letterkundige termen; literaire kritiek; Europese Gemeenschap; internationale organisaties, crisis in; bovendien is gezorgd voor een zekere groepering: correspondentie; inedita; poëziemanifestaties; uitgeverijen. Daar de kritische bijdragen niet genummerd zijn, kan slechts verwezen worden naar de pagina, maar de naam van de auteur van bedoelde bijdrage wordt tussen ( ) aan de paginaverwijzing toegevoegd: meertaligheid, 48 (Diepers & Vermoortel / Gérard) betekent dat op p. 48 van de bibliografie een artikel daarover staat onder de auteursnamen Diepers & Vermoortel en dat het om een vertaalde bijdrage gaat van Gérard; Deirdre-sage, 209 (van der Vegt) betekent dat één van de drie artikels van Jan van der Vegt over dat onderwerp gaat.

De behandeling van de tijdschriften in twee gedeelten - Vlaanderen en Nederland - is slechts een gevolg van de verdeling der werkzaamheden en der verantwoordelijkheden; ze doet geenszins afbreuk aan de culturele integratie van Noord en Zuid.

Hilda van Assche

Brussel, 29 februari 1988