Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1985

[p. 331]

Raster

Tijdschrift in boekvorm¹
Driemaandelijkse uitgave²
Opgericht in 1977

Redaktie³: H.W. Bakx, J. Bernlef, C. Offermans, H. Tentije, J.F. Vogelaar

Redaktie-adres: Raster p.a. De Bezige Bij, Van Miereveldstraat 1, 1071 DW Amsterdam

Nr. 33,	208 pp. = Satire
Nr. 34,	184 pp. = Julio Cortázar
Nr. 35,	200 pp. = Francis Bacon - Marguerite Duras
Nr. 36,	222 pp. = Het geheugen

1 Met gegevens over de medewerkers achterin elke aflevering

2 Slechts twee nrs. met vermelding van maand van verschijnen: nr. 34: oktober & nr. 35 december; nr. 36 verscheen in 1986 maar draagt de datum 1985

3 Eindredactie nr. 33: Cyrille Offermans; nr. 34: J. Bernlef; nr. 35: J.F. Vogelaar; nr. 36: H.W. Bakx & J. Bernlef

I. Poëzie

DAALEN, Maria van Zeven gedichten, 34, pp. 156-162 Onder het mes, pp. 156-159 1. Bouwland: ‘Hij haakt de ploeg zonder bijgedachten achter de tractor,’ p. 156 2. Hert: ‘Hij zet het mes erin: het is een vacht’ p. 157 3. Tumor: ‘Hij nam het mes en lenigde de pijn’ p. 158 4. Tekst: ‘Er is geen genezing van het gedicht;’ p. 159 Wolfskuil: ‘In de avond daal ik af’ p. 160 Bergtocht: ‘de onophoudelijke wind bevat vrijwel geen zuurstof’ p. 161 Lupus: ‘Dier dat hij is, indringer’ p. 162

MYSJKIN, Jan H. André du Bouchet, Acht gedichten. Inl.^4 & vert.: J.H. Mysjkin, 34, pp. 105-107; 108-119 Over de roerloze aarde (1957). Uit: Botteghe oscure, 19, pp. 108-109 Terreinplooien; Fonkeling; Het effenen, p. 110; 111; 112 Uitgeblust; Eclips; Voor de ochtend, p. 113; 114-115; 116-117 Over de roerloze aarde (1979). Uit: Laisses, pp. 118-119

ZEĈKOVIĆ, Lela Ljerka Mifka, Gedichten. Vert.: L. Zeĉković, 35, pp. 160-165 ‘Waar de bel terugvalt, blijft een kleine wond.’ p. 160 De wond, Crypte; Het gebed, Middernacht, p. 161; 162 De houten vloer, De binnenplaats en zijn schaduwen, p. 163 Vivarini en de rest, Droom niet voortdurend, p. 164 Geen enkele afdruk in het zwart; Epitaaf, p. 164; 165

4 ‘Verblindend onzichtbare dag. Over André du Bouchet’

[p. 332]

II. Proza

BAKX, Hans W. Twee kleine studies, 34, pp. 154-155 Voor zijn tafel..., p. 154 Hij woonde bij..., p. 155

BERGE, H.C. ten Het geheim van een opgewekt humeur (fragment), 34, pp. 91-104

BOOMSMA, Graa William Gaddis, Carpenter's Gothic. Slotfragment. Inl.^1 & vert.: G. Boomsma, 35, pp. 184-188; 190-197

HOSTE, Pol De wederopbouw. Fragment uit: Voorstellingen van een herkomst, 35, pp. 166-183

ORANJE, Wilfred Ingomar von Kieseitzky, De gehonoreerde afasie. Vert.: W. Oranje, 34, pp. 163-176 De prijs; De systeem-cassette; Pasipho of de gevolgen; Wederom het leven, pp. 163-167; 167-168; 168-175; 175-176 Voorstudies voor Die ungeheuerliche Ohrfeige

PLOEGMAKERS, Ruud Clarice Lispector, Verhalen. Uit: Laços de familia (1960) (Familiebanden). Inl. & vert.: R. Ploegmakers, 33, pp. 166-167; 168-194 De kleinste vrouw van de wereld, pp. 168-174 De misdaad van de wiskundeleraar, pp. 175-181 Het avondmaal; De buffel, pp. 182-186; 187-194

RUS, Martijn & RITTEN, Frans Eugene Savitzkaya, De bezigheden van Deborah. (Uit: Le Monde, dimanche 1 juin 1980). Inl.^2 & vert.: M. Rus & F. Ritten, 33, pp. 195-196; 197-203

VOGELAAR, J.F. Meneer Taats, aangenaam, 34, pp. 121-131

1 ‘Kommunikatie of entropie. Over [J.R. en over] Carpenter's Gothic van William Gaddis’

2 ‘Over Eugène Savitzkaya en zijn werk’ door M. Rus

IV. Kritische bijdragen

BERNLEF, J. Ontdekkingsreizigers gevraagd. N.a.v. Raster 32, 34, pp. 177-179 N.a.v. reacties van literaire journalisten op het bijzonder nr. Poëzie en kritiek met een art. van Hans Tentije en een gesprek met poëziecritici, stipt schrijver ‘een aantal zaken aan die in een werkelijke discussie aan de orde dienen te komen’

[p. 333]

DEDINSZKY, Erika János Pilinszky, Gesprekken met Sheryl Sutton - een tekstcollage. Inl. & vert.: E. Dedinszky, 34, pp. 132-133; 134-154 - Met afb. Uit diens Gesprekken met Sheryl Sutton (1977), geschreven in de vorm van een gefingeerde dialoog met de getalenteerde negeractrice, over o.a. de problemen van het moderne theater

MERTENS, Anthony Het verdwijnen aan de oppervlakte. Bij ‘panelen’ van Wim Broens, 36, pp. 190-198 - Met ill. De houten voorwerpen, door Broens van inscripties voorzien, zijn op de stranden van Texel aangespoeld

TENTIJE, Hans Rituele beelden. Over het kijken bij Luis Buñuel en René Magritte, 36, pp. 199-220 - Met afbn., ill. Over Buñuels eerste speelfilm Un chien Andalou (1929) (pp. 205-208) Hoofdzakelijk over de foto's gemaakt door Magritte tussen 1928 en 1967, opgenomen in Photographies de Magritte (1983) (pp. 208-220)

Bijzondere gedeelten

Satire
(nr. 33, pp. 7-165)

Proza

BEERS, Paul Witold Gombrowicz, Pampelan in de luidspreker (1937). Vert.: P. Beers, pp. 115-123

IMKEN, Dik Jonathan Swift, Een bescheiden aanbeveling (1729). Vert.: D. Imken, pp. 19-28 Om te voorkomen dat de kinderen van armen in Ierland een last vormen voor hun ouders of hun land, en om ervoor te zorgen dat ze de gemeenschap van nut zijn

NIJMEIJER, Peter John Barth, Verdwaald in het pretpaleis. Vert.: P. Nijmeijer, pp. 139-165

Kritische bijdragen

BAKX, Hans W. Gerhard Amanshauser, Gesprek met de Koreaanse componist Nuöc Mám. (Uit: Aufzeichnungen einer Sonde, 1979). Vert.: H.W. Bakx, pp. 134-138 Over diens ‘plecotische muziek oftewel “vleermuismuziek”... composities in het ultrasonische’

BERNLEF, J. Het satirische oeuvre van Francis Picabia, pp. 124-128 - Met ill. pp. 128-133

[p. 334]

BLOKKER, Jan The boldest way, pp. 16-18 ‘De satiricus van 1985 heeft zo zijn skepsis’. over het rendement van satire; over zijn medewerking aan De Zwijger van Johan Anthierens

BOXSEL, Matthijs van De planeet Ed, ontwerp van een satirische utopie van Robert Musil, pp. 56-84 Over ‘het in 1911 begonnen en tot aan zijn dood voortgezette... Das Land über dem Südpol... begin jaren twintig voor het eerst... Planet Ed als een andere werktitel’; ook over zijn Mann ohne Eigenschaften

NOTENBOOM, Wim & VOGELAAR, J.F. Walter Benjamin, Karl Kraus. Onmens. Vert.: W. Notenboom & J.F. Vogelaar, pp. 99-114 O.t.: Unmensch, verschenen in Frankfurter Zeitung (März 1931); vert. naar de versie in Illuminationen (1961)

OFFERMANS, Cyrille Menseneter en levenskunstenaar. Ter inleiding van Raster 33, pp. 7-15 Over de satire in de loop der eeuwen; ‘de grenzen tussen ironische en satirische teksten enerzijds en groteske en satirische teksten anderzijds vervagen’ (p. 14) Niemand ontkomt. Over de etsen van Goya en de grenzen van de satire, pp. 29-55 - Met ill.

ORANJE, Wilfred Karl Kraus, Apocalyps (Open brief aan het publiek). Vert.^1: W. Oranje, pp. 87-97 Brief aan de lezers van zijn éénmanstijdschrift Die Fackel (13 Okt. 1908)

1 Met een inl. ‘Over Kraus’ door C. Offermans, pp. 85-86

Julio Cortázar
(nr. 34, pp. 7-90) - Met prtn.

CORTÁZAR, Julio Uit: La vuelta al dia en ochtneta mundos. Vert.: Barber van de Pol De reis om de dag in tachtig werelden, pp. 9-12 Zomer in de heuvels, pp. 46-52 Over het gevoel er niet helemaal te zijn, pp. 60-67

CORTAZAR, Julio & DUNLOP, Carol De autonauten van de kosmossnelweg (Los autonautos de la Cosmopista. Via je attemporel Paris-Marsella). (Fragment). Vert.: Barber van de Pol, pp. 87-90 - Met foto's

BERNLEF, J. Julio Cortázar: de eeuwige speler, pp. 7-8 Prandolé tegen de leegte. Julio Cortázar en de speelregels van de jazz, pp. 75-85 Over ‘Cortazar's open manier van schrijven en de methode van het improviseren in de jazz’ (p. 77)

[p. 335]

OFFERMANS, Cyrille De daad voor het woord. Over ‘62-bouwdoos’ van Julio Cortázar, pp. 53-59

POL, Barber van de Het geometrisch dwangspel van Julio Cortázar, pp. 68-74 Met herinneringen aan zijn ontmoetingen met Cortázar

ZUYLEN, Erik van Julio Cortázar en de rol van het toeval. Aantekeningen bij een documentaire film, pp. 13-16 Gevolgd (pp. 17-45) door ‘Op bezoek bij Julio Cortázar’. Scenario van Erik van Zuylen voor zijn film uit 1978

Francis Bacon - Marguerite Duras
(nr. 35, pp. 6-159) - Met prtn.
Redactie: J.F. Vogelaar

BACON, Francis Illustratie, pp. 116-119, 130-131, 146

DURAS, Marguerite Gesprek met Francis Bacon. Vert.: J.F. Vogelaar, pp. 120-124 O.t.: Entretien avec Francis Bacon. Verschenen in La Quinzaine littéraire (nov. 1971); herdrukt in Outside. Papiers d'un jour (1981, pp. 265-270)

BERNLEF, J. De herinnering te snel af. Bij de schilderijen van Francis Bacon, pp. 125-129

LOO, Everdien van der Michel Leiris, Wat de schilderijen van Francis Bacon mij hebben gedaan. Vert.: E. van der Loo, pp. 151-159

VOGELAAR, J.F. Oog in oog. Op een overzichtstentoonstelling van Francis Bacon, pp. 132-145 Bewerking van een verslag voor De Groene Amsterdammer (24 juli 1985) David Sylvester, In gesprek met Francis Bacon (maart 1982). Vert.: J.F. Vogelaar, pp. 147-150 Uit Catalogus Bacon-tentoonstelling, Paris, 1966; herdrukt in Au verso des images (1980)

* * *

DURAS, Marguerite De deportatie overleefd. Vert.: Everdien van der Loo, pp. 7-11 O.t.: Pas mort en déportation. Uit: Sorcières (1976); herdrukt in Outside. Papiers d'un jour (1981, pp. 288-292) Aurélia Steiner I, II. Vert.^1: Jeanne Holierhoek, pp. 14-23; 24-36 Teksten door Duras uitgesproken bij haar films Aurélia Steiner, dit Aurélia Melbourne en Aurélia Steiner, dit Aurélia Vancouver uit 1979

1 Inl. ‘Over Aurélia Steiner’, door Annechien Vink, pp. 12-13

[p. 336]

De zittende man in de gang. Inl. & vert.: Tenny Frank, pp. 56-57; 58-66 O.t.: L'Homme assis dans le couloir. Fragment uit Le Vice-consul de France à Calcutta, in 1966 verschenen als Le Vice-consul Over film. Vert.: Annette Apon, pp. 73-82 O.a. over boek en film (tekst in New Statesman, jan. 1973)

BEERS, Paul Gisela von Wysocki, Anonimiteit als eigenschap. Vert.: P. Beers, pp. 100-109 Over Duras' romans en films

BUNTINX, Jeanne & CLASSENS, Annie & VINCENOT, Agnès Maurice Blanchot, De ziekte van de dood. Uit: La communauté inavouable (1983). Vert.: J. Buntinx, A. Classens & A. Vincenot, pp. 67-72 Over Duras’ La maladie de la mort (1982)

HERTMANS, Stefan Een schuldige op zoek naar zijn naam. Over enkele films van Marguerite Duras, pp. 82-99 Hoofdzakelijk over India Song, La femme du Gange, Son nom de Venise, Le camion

VINK, Annechien De onstilbare stem van Duras, pp. 37-56 Over Duras' romans en films

Het geheugen¹
(nr. 36, pp. 7-189)

BERNLEF, J. Montage en geheugen. Een gesprek met Johan van der Keuken, pp. 48-57 ‘over wat samenvattend “herinnering en film” genoemd kan worden... n.a.v. een van zijn films, De Beeldenstorm uit 1982, over en rond het Melkwegcentrum in Amsterdam’ (p. 48) Twee heren zonder verleden. Over Stan Laurel en Oliver Hardy, pp. 82-86 ‘het essentiële kenmerk van de twee is het ontbreken van ieder denkvermogen... omdat zij zich niets kunnen herinneren’ (p. 82)

BUUREN, Maarten van De verloren tijd. Proust en het geheugen, pp. 58-68 ‘Diens werk is de reconstructie van een verloren gewaand verleden, maar ook,... een beschouwing over het geheugen zelf’ (p. 59); ‘hij erkent alleen de analogie als principe van het geheugen’ (p. 60); hoe dat komt en of andere factoren een rol spelen wordt nagegaan aan de hand van Een liefde van Swann [o.t. Un amour de Swann, uit Du côté de chez Swann uit A la recherce du temps perdu]

DRAAISMA, Douwe De mechanica van het geheugen. [Openingsartikel], pp. 8-23 Verschillende theorieën over het geheugen, van de eerste mechanische uurwerken der 14de eeuw, via Descartes' ‘bête machine’ tot D.C. Dennett en het computerprogramma

1 Met inleiding: ‘Bij Raster 36’, p. 7

[p. 337]

FRIJHOFF, Willem De pest van Barcelona of De werking van het collectief geheugen, pp. 122-131 ‘Het historisch geheugen heeft steunpunten nodig die een symboolwaarde bezitten’ (p. 131); ‘Nederland is een van de landen waar zulke steunpunten relatief schaars zijn’ (p. 129)

LEIJDESDORFF, Selma Nostalgie als droom en werkelijkheid: mondelinge geschiedenis en de overlevering van het amsterdamse joodse proletariaat. Een voorbeeld van oral history bij het onderzoek naar het amsterdamse joodse proletariaat, pp. 154-173 Beschouwingen bij haar contacten met Amsterdame joden en bij hun verhalen ‘substituutherinneringen van gelukkige momenten in de kindertijd’ (p. 169) en nostalgie, in de hand gewerkt door gebrek aan opvang bij hun terugkeer na de oorlog

MEIJER, Peter de De moderne historicus als literair verteller, pp. 174-189 De moderne geschiedschrijving als literaire vertelkunst van een historicus-verteller die ‘bij uitstek een vertegenwoordiger van het auctoriële type is’ (p. 179) en over de relatie tussen diens manier van vertellen en die van ‘de door hem opgevoerde historische personages en instanties’ (p. 178)

MICHIELS, Ivo Ik herinner mij meer dan ik mij herinner, pp. 87-101 Schrijver typeert zich als iemand met een ‘in gebreke blijvend geheugen’ (p. 87), en behandelt dan ‘zeven trappen van geheugenwerking bij het autobiografisch schrijven’ (pp. 89-101)

NOTENBOOM, Wim Roland Barthes, Overwegingen (1979). Vert.: W. Notenboom, pp. 106-121 ‘een diagnose van de dagboekziekte’

ORANJE, Wilfred Sigmund Freud, Notitie over het ‘toverblok’ (1925), Vert.: W. Oranje, pp. 24-28 Beschrijving van een klein apparaat waarvan ‘de constructie een opmerkelijke overeenkomst vertoont met de door mij veronderstelde bouw van ons waarnemingsapparaat’ (p. 25)

POL, Barber van de Julio Cortázar, Over de manier om van Athene naar Kaap Soenion te gaan. Vert.: B. van de Pol, pp. 102-105 ‘Het geheugen speelt met zijn inhoud een duister spel’ (p. 102): zelfs na 10 jaar blijft ‘de reis van Athene naar Kaap Soenion... het plein van Carlos en de bus van Carlos, [mijn vriend], die werden uitgevonden op een avond in Parijs terwijl hij me aanraadde bijtijds te zijn om een zitplaats (in de gammele autobus) te kunnen vinden’ (p. 105) levendig

SCHIPPERS, K. Beroepsgeheim. [Verhaal], pp. 29-36

SCHÖNBERG, Elmer Het ene oor in. [Geheugen en muziek], pp. 69-81

[p. 338]

SYRIER, Paul Alessandro Portelli, De bijzondere eigenschappen van oral history. Vert.: P. Syrier, pp. 132-151 Karakterisering van de mondelinge bronnen; het interview en de geschiedschrijver; rol van de historicus en de informant en de klasse waartoe hij behoort

WISPELAERE, Paul de Het pleintje in St.-Benoit, pp. 37-47 Reisverhaal-essay. ‘Onze herinneringen zijn verhalen, en vertelde herinneringen zijn verhalen van verhalen: verhalen in de tweede macht, die door de toehoorders of de lezers opgenomen worden in hun eigen herinneringen om zich daar om te zetten in weer nieuwe verhalen’ (p. 37)