Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1985

[p. 304]

Maatstaf

Opgericht in 1952

Redactie: Peter de Boer, Koen Koch, Gerrit Komrij, Ethel Portnoy, Harry G.M. Prick, Henk Romijn Meijer, Martin Ros, Rob Schouten, Th.A. Sontrop, Bart Tromp

Redactieadres: Maatstaf t.a.v. Ellen Schalker, Singel 262, 1016 AC Amsterdam

Uitgever: BV Uitgeverij De Arbeiderspers, Singel 262, Amsterdam

Jg. XXXIII,	nr. 1:	januari 1985, 116 pp.
	nr. 2:	februari 1985, 80 pp.
	nr. 3:	maart 1985, 84 pp.
	nr. 4:	april 1985, 80 pp.
	nr. 5:	mei 1985, 84 pp.
	nr. 6^*:	juni 1985, 84 pp.
	nr. 7:	juli 1985, 88 pp.
	nr. 8-9:	aug.-sept. 1985, 208 pp. = An amazing family! Thomas Mann en de zijnen
	nr. 10:	oktober 1985, 116 pp.
	nr. 11-12:	nov.-dec. 1985, 132 pp. = Zola, Parijs en l'Oeuvre

* Met portfolio (pp. 34-48), voorafgegaan (p. 33) door biografische noot: Anna Filangeri

I. Poëzie

BARNARD, Benno Gedichten, 5, pp. 17-18 Na de tunnel: ‘De tunnel draagt zonder te dragen, zoals vergeten’ p. 17 Onweer in onweer: ‘Toen was het onweer minder hard, maar mengde’ p. 17 Droom in bedrijven: ‘Ik droom dat ik de kamer voel: de klinken’ p. 18 Garderobe: ‘Je jurk heeft schouders die zich buiten jou’ p. 18

BOYCE, Pleuke Achterberg-vertalingen, 7, pp. 46-51 Droomballade - Dream ballad, pp. 46-47 Slaapwandeling - Somnambulists, pp. 48-49 Werkster - Charwoman, pp. 48-49 Tableau mourant - Tableau mourant, pp. 50-51 Standbeeld - Monument, pp. 50-51

BÜCH, Boudewijn Reiskwatrijnen annex jongensleed (1978-1985), 5, pp. 45-47 1. ‘Amsterdam ligt in de zon uiteen’ p. 45 2. ‘Ik daag mijzelf uit. Het poëtisch maken’ p. 45

[p. 305]

3. ‘“Onbespreekbaar,” zegt 't Handelsblad,’ p. 45 4. ‘Heb je ooit gehoord hoe Nellie Melba’ p. 46 5. ‘Een groene muur. De lage zon’ p. 46 6. ‘Zomer zesenvijftig. Karnemelk in het zand.’ p. 46 7. ‘Dit is de Stille Zuidzee: Krekels aan de oceaan.’ p. 47 8. ‘De onmacht uit die taal te treden.’ p. 47 9. ‘Telegram: ‘Kom toch, lief, op het gekantel’ p. 47 10. ‘Ravot met Turkse prinsjes op het J.J. Cremerplein’ p. 47

COMMANDEUR, Sjaak Raymond Carver, Gedichten. Vert.: S. Commandeur, 10, pp. 28-33 Geluk; Ons eerste huis in Sacramento, p. 28; 29 Volgend jaar; Anathema; Mijn vaders portefeuille, p. 30; 31; 32-33

CONINCK, Herman de Gedichten, 4, pp. 42-43 ‘‘Wie zie je het liefst, de poes’ p. 42 Daverdisse, Maart, p. 43 1. ‘De meandertalen van de Lesse. Wouden’ 2. ‘Orkaan gewoed, blijkbaar’

CORET, Peter Gedichten, 1, pp. 9-10 Exodus: ‘Er was een droom van duizend mooie jongens’ p. 9 In het dal van Hinnom: ‘Hij heeft het met behoedzaamheid gedaan’ p. 10 De verlossing van het vers: ‘Uw dichter houdt zich momenteel niet thuis’ p. 10

ENSINK, Titus Geboorterecht, 7, p. 13 ‘Geschwister, Gewitter, Donnerwetter!-’

ENT, Anton Gedichten, 3, pp. 30-32 Keizerskroon: ‘Vloekte grootkeels in de koningslaan’ p. 30 Nacht: ‘We zaten 's avonds op het geel terras’ p. 30 Grootmoeder: ‘Door helmgras heen zie ik de verre watertoren’ p. 31 Zijn naam: ‘De scheepskist donker dicht en weggeborgen’ p. 31 Onbegrip: ‘Gewassen kleren liggen klaar’ p. 32 Journaal: ‘De akker ligt ontregeld in het water’ p. 32

GALLACHER, Tess Gedichten, 10, pp. 101-102 His shining helmet; its horsehair crest: ‘I was reading the novel’ p. 101 The hat: ‘My father is going to divide’ p. 102

GEERDS, Koos Gedichten, 1, p. 26 Medusa: ‘Ik aan de riemen, jij het roer - een slijtplek’ Harmonie: ‘Driemaal is scheepsrecht vertelt het land’

GERLACH, Eva Uit ‘De uren’^1, 2, pp. 11-13 8.00: ‘Wat lig je stil hart, een mens schrikt ervan.’ p. 11 9.00: ‘Zal ik je wassen. Knopen los. Ach botjes,’ p. 11

1 Opdracht: Voor I.C.J.-S, 27.9.1893-22.9.84

[p. 306]

12.00: ‘Boodschappen: honderddrieënvijftig vissen,’ p. 12 14.00: ‘Twee uur al. Kom, ga zitten in je stoel,’ p. 12 18.00: ‘Wat kan ik voor je koken, dat je eet.’ p. 12 1.00: ‘Heb je geroepen. Wees niet bang, ik hou’ p. 13 5.00: ‘Zit je wel goed zo, zijn ze koud je benen,’ p. 13 7.00: ‘Kom, wij gaan wachten op de dood. Ik hou’ p. 13 Wandeling, 6, p. 14 ‘Zij leggen schaduw op het overpad.’

GRAFTDIJK, Thomas Gedichten, 3, pp. 44-47 Ik zou ophouden: ‘Een koninkrijk voor een tekst! Want’ pp. 44-45 Die middag lazen we niet verder. (Inferno V. 138), pp. 45-47

HENGEL, L.v.d. Een schaap, 5, p. 68 ‘Het mag weer even in de wei: gezicht’ Gedichten, 6, pp. 31-32 Het Friese Wad: ‘De noordenwind zit tegen, als ik blijk’ p. 31 Mijn kleine neef: ‘Het grootse door wat zwak is opgeraapt,’ p. 32 De bouwval: ‘Hier leidden ooit mijn grootouders hun stil’ p. 32

HOLMAN, Aleid Gedichten, 1, p. 86 Grote mensen: ‘Wat waar is, is al niet’ De zuster: ‘Ze kwam binnen’ Mijn tante: ‘Met rond haar mond’ Mijn broer: ‘Soms riep zijn juf me’ Gedichten, 4, pp. 14-15 De nieuwe rok: ‘Ze werd op de tafel gezet’ p. 14 De trouwpartij: ‘De moorkoppen kwamen langs’ p. 14 Varen: ‘Toen jij uit de boot’ p. 15 Parijs bij nacht: ‘Ze vertrouwde het licht’ p. 15 De tafel: ‘Het blik viel om’ p. 15 Gedichten, 6, pp. 11-14 Holland - Pension -, pp. 11-12 1. ‘De boot drong zich steeds dieper in het land.’ p. 11 2. ‘Nadat de boot gelijk was aan het land’ p. 12 3. ‘Mijn moeder opende een tas waaruit’ p. 12 Vader aap vertelt, pp. 13-14 1. ‘‘We hingen wat te slapen in een boom’ p. 13 2. ‘Het waren krappe kooien op de boot’ p. 13 3. ‘De plank ging uit. We zagen witte jassen’ p. 14

JANSMA, Esther Spookschip, 2, p. 58 ‘Het kind van drie dat haar bezielt’

KORTEWEG, Anton Plaatsen, 2, pp. 31-32 Langs de Raephorst: ‘Ik heb niets tegen je maar moet’ p. 31 Ons dorp: ‘Gisterenavond, bij vrienden, gehoord dat’ p. 31 In Deventer: ‘Diep alleen in Deventer.’ p. 32 Best: ‘Een zeventiende-eeuws theekopje van Chinees porcelein met’ p. 32

[p. 307]

LEEFLANG, Ed Gedichten, 4, pp. 60-62 De boswei: ‘Het knapt uit takken. Je hoort falen’ p. 60 Verdwaalde tijding: ‘Augustus slaapt niet, maar ziet ver.’ p. 61 De foto: ‘Jij draalt en drukt niet af;’ p. 61 Damocles: ‘'s Nachts als ik opsta of jij opstaat,’ p. 62 De Hoge Venen: ‘Ik wil ver lopen om de soort te horen zwijgen.’ p. 62

LIEBENTRAU, M.G. Uit de laatste tijd, 3, pp. 58-61 Séjour te Riva^1, p. 58 1. ‘De bordjes volgend kwamen we pardoes’ 2. ‘We hielden rust en werden prachtig bruin’ 3. ‘De spijslijst had ons aangenaam verrast.’ Proeve van allergie^2, p. 59 1. ‘Ik ben zowaar op het Victorieplein.’ 2. ‘Ik moet niet klagen want ik was te gast’ 3. ‘Mouret, Rebel, Leclair, het houdt niet op.’ Fermate - Petersklip^3, p. 60 1. ‘Er zit iets mathematisch in mijn hoofd’ 2. ‘Deze beroerdheid komt me slecht van pas’ 3. ‘Wat dacht u van de macht van het getal?’ Een dageraad^4, p. 61 1. ‘Zeverend, zeurend lig ik uitgeteld.’ 2. ‘Bent u daar nog? Het is wat veel gevraagd.’ 3. ‘Nu had ik dus een uitverkoren zoon.’

LOWLAND, Jacob Five sonnets, 10, pp. 16-18 Spring flood: ‘The river spills across the levee and’ p. 16 Manhattan visitor: ‘The tombstone makers two doors down the street’ p. 17 Amphibian: ‘I'm riding through a landscape in a train.’ p. 17 End of Christopher: ‘Hanging above the rim of Jersey like’ p. 18 Taking steps: ‘A new spring, and a New Sound at the disco’ p. 18

MARKESTEIJN, Casper Uitwijkplaats, 2, p. 57 ‘Had ik je zelf gevraagd of vroeg jij mij’

MELISSEN, Sipko Gedichten, 6, pp. 49-52 Pieter de Hooch: ‘In dit schemerig vertrek’ p. 49 Ruimtevlucht^5: ‘Zwaar drukt de hemel zijn stempel’ p. 50 Uitzicht: ‘Wij aten samen aan de weidse plas’ p. 51 Gerard Rekers: ‘De kamer in waar men de dood bewaart’ p. 52

MORRIËN, Adriaan Gedichten, 3, pp. 27-29 Het onwaarschijnlijke uur: ‘Het onwaarschijnlijke uur. De zon’ p. 27 Onherbergzaamheid: ‘Mijn hond let op heel ander dingen dan ik’ p. 27

1 Opdracht: Voor Gerrit en Charles

2 Opdracht: voor Madeleen

3 Opdracht: Voor Paul & Paul

4 Opdracht: Voor de verloren zoon

5 Opdracht: Voor Jarmila

[p. 308]

La Gioconda: ‘Tot in de wolken heb ik je gezocht.’ p. 28 Speelkwartier: ‘In een hoek van het plein’ p. 28 Sneeuwval: ‘De grote kip wordt geslacht’ p. 29 Waldeinsamkeit: ‘Geen magere bosnimf’ p. 29 Moeder en kind: ‘Het kind zet zijn lippen aan haar borst en drinkt.’ p. 29

RUDNIK, Raphael From ‘On the train’. (A book-length poem-in-progress', 4, pp. 63-65 Qauker had a subtle sense of’

SCHOUTEN, Rob Gedichten, 11-12, pp. 68-69 Mooie pinksterdagen: ‘Die tongen, eerst nog op het hoofd’ p. 68 Vacantie: ‘Kade des dorps dat niet van sneeuw’ p. 69

SETTEN, Henk van Gedichten, 7, pp. 66-68 Sinds u^1: ‘Sinds u mijn heer bent weggegaan’ p. 66 Kom terug: ‘Volg rode seinen. Rails die roesten’ p. 67 De tuin: ‘Mijn vader steekt de graskant af.’ p. 67 Tip: ‘Een tapedeck vol met tandpasta,’ p. 68 Bad: ‘Verdronken kloosters blijven spoken’ p. 68

WALVISCH, Mickey Gedichten, 4, pp. 41-42 Doorndonsje: ‘Tempel der lusten’ p. 41 De liefde tot de lippen: ‘Doofstom omhullen elke nacht’ p. 41 Verneukt: ‘Ik ben verneukt.’ p. 42

WATERLAND, Emo ‘Op een stil perron’..., 7, p. 82

WINKLER, Kees Schaapskooi (Hoog-Buurlo), 11-12, p. 77 ‘Het ruikt hier naar Frankrijk, riep Walter’

1 Voorafgegaan door de vertalingen, naar het Engels, van het kwatrijn ‘Sinds u mijn heer bent weggegaan’ van Tsjo (171-218), Wang (468-494), Fan (451-503)

II. Proza

ANBEEK, Ton Biografie, 3, pp. 13-26

BARNARD, Benno Brusselse bijdragen 5. Een Belgisch meisje, 4, pp. 74-80 6. Scheve architect, 5, pp. 59-67 7. Een Belgische geschiedenis^2, 7, pp. 69-82

BRUYN, E.B. de De drie feeën, 1, pp. 11-25

2 Opgedragen aan Geert van Istendael

[p. 309]

M'Bark^1, 11-12, pp. 78-95

HART, Maarten 't De aardbeving, 1, pp. 27-41

HEYKAMP, Nelly Zimmer frei, 4, pp. 2-14

HOTZ, F.B. Liebestraum, 1, pp. 2-9 Thomas en de cycloop, 6, pp. 15-31

KOLK, Geer van der Devil Anse, 2, pp. 14-16

MEINDERTS, Koos Slechts op bezoek^2, 3, pp. 47-50

OORT, Dorinde van Da capo, 1, pp. 87-98

PEEREBOOM, J.J. Journaal, 11-12, pp. 70-76

PLOEGMAKERS, Ruud João Antõnio, Verfijning van de kunst van het dopjes trappen. Vert.^3: R. Ploegmakers, 3, pp. 51-56

RIJKENS, Leo Fragmenten uit het eerste hoofdstuk van de autobiografie ‘Een full-time job’. Herinneringen van een mislukte neuroot, 5, pp. 48-58

ROMIJN MEIJER, Henk Oorzaak van ergernis, 3, pp. 2-13

SMIT, Peter Javaanse jongen, 4, pp. 25-32 Godenstreek, 5, pp. 12-16

WADMAN, Anne Samen naar het naaktstrand, 11-12, pp. 114-130

ZOMEREN, Koos van Het verkeerde paard, 10, pp. 19-27

ZWAGERMAN, Joost Oudenier haakt in, 10, pp. 102-114

1 Gedateerd: Malaga, juli 1985

2 Gedateerd: Cairnwell, 6 oktober '84

3 Met enkele bio- en bibliografische gegevens, p. 57

[p. 310]

IV. Kritische bijdragen

AALBERS, Paul Gesprekken met Adriaan Morriën over W.F. Hermans, 5, pp. 2-11 Over hun samenwerking als redactieleden van Criterium (1945 heropgericht), hun vriendschap en de breuk die bij ‘de opheffing van Criterium [1948]... eindigde in een ware literaire oorlog’; interview als neerslag van twee VPRO-gesprekken in november 1984

ASSCHER, Maarten Oscar Wilde in Griekenland, 2, pp. 17-30 Over diens reis in 1877, met prof. John Pentland Mahaffy, William Goulding en George Macmillan van de bekende uitgeversfamilie

BACKER, Dam Kaartenbak, 2, p. 59-69 Over zijn waardering voor Maatstaf en hoe hij het tijdschrift analyseert en toegankelijk maakt, via kaartenbak, en nu via computer

BAKKER, Rudolf Graaf Rémy de Gourmont of de adrenaline kruipt waar ze niet gaan kan, 10, pp. 35-87 - Met afbn., facs., prtn. als portfolio, pp. 41-48, 57-68 Met bijlagen: 1. Citaten uit de ‘Promenades littéraires’ [in vertaling], pp. 83-84 2. De belangrijkste titels in de Gourmonts oeuvre, pp. 84-85 3. Gourmont en de Anglo-Amerikanen, pp. 85-87

BRUYN, E.B. de De ‘Strofen’ van Andries de Hoghe. Een lekepraatje, 4, pp. 66-73 Een interpretatie van P.C. Boutens' gedichtencyclus tegenover die door W. Blok in De wereld van Andries de Hoghe (De Nieuwe Taalgids, LXVI, 1973, pp. 395-408, 481-501)

HOOGBERGEN, Wim Boni, ca. 1730-1793. Mythe en werkelijkheid, 1, pp. 71-85 Over de strijd tegen de slavenhandel in Suriname en over Johan Edwin Hokstams historische roman Boni (1983)

IPEMA, Jan Ernst Jünger in Nederland. Enkele kanttekeningen, 10, pp. 89-100 Over de receptie in Nederland en de toenemende belangstelling in de jaren '70 en '80; komen hierbij o.a. ter sprake: Menno ter Braak, F.W. van Heerikhuizen, Harry Mulisch, Simon Vestdijk, Willem Brakman, Louis Ferron

JACOBS, Pszisko Een veronachtzaamd stukje historie, 1, pp. 43-49 Over de meidagen van 1940, op basis vooral van ‘gesprekken met en brieven van niet-NSB-ers c.a. Inzonderheid over de lotgevallen van de leden der toen al danig uiteengeslagen beweging der libertairen’ (p. 43)

JOOSSE, Kees J.H. François. Anders dan anderen, 5, pp. 69-83 Over leven en werk van Joannes Henri François (1884-1948) en vooral over de romans Anders (1918) en Het masker (1922) verschenen onder pseudoniem Charley van Heezen en de invloed ervan in het kader van de emancipatiebeweging van de homosexuelen

[p. 311]

KAPPERS, Martien A little learning, 3, pp. 62-73 - Met facs., prtn. Reactie op Rudolf Bakker, Ford Madox Ford en de Provence: een ‘conversation piece’ (XXXII, 1984, 3, pp. 16-60), i.v.m. ‘zijn aantijgingen jegens (Jean) Rhys en zijn “oordeel” over haar werk’ (p. 62) De goede peettante, het mistroostige kind; Jean Rhys en het werk van Jean Lenglet, 4, pp. 16-24 Over de roman Barred (1932) van Edward de Nève (ps. van Jean Lenglet), zijn Nederlandse versie In de strik (1932) en zijn Franse versie, zoals ze, met zijn instemming, verscheen in de herwerking van zijn echtgenote Jean Rhys, onder de titel Sous les verrous (1933)

KOOPMAN, Ares Voor de school én voor het leven - over Ed Leeflang, meester Pennewip en mr. K.L. Poll, 1, pp. 99-110 Over Ed Leeflang, Op Pennewips plek en de kritiek van K.L. Poll: Wat niet voor ons bestemd is (NRC/Handelsblad, 14 jan. 1983)

KROES, Rob De Verenigde Staten van Amerika: anti-Amerikanisme in Nederland,, 2, pp. 71-79 Het anti-Amerikanisme van Menno ter Braak en van J. Huizinga; het anti-Amerikanisme sinds de Tweede Wereldoorlog

LANGE, Herman de De weerbarstige verhouding tussen vredesonderzoek en vredesbeweging, 7, pp. 83-86 ‘het vredesonderzoek heeft nooit gefungeerd als de ideologische motor van de vredesbeweging, al zijn sommige vredesonderzoekers nog zo populair in kringen van de vredesbeweging’ (p. 83)

LEPPERS, Ger J. Rentes de Carvalho, De ‘vrouwen’ van Maria Mendes. Vert.: G. Leppers, 4, pp. 33-40 - Met ill.

MARIS, Leo van Uit het dagboek van Edmond de Goncourt, 10, pp. 2-15 Een keuze uit de periode 1872-1875, o.a. over Victor Hugo, Emile Zola, Gustave Flaubert; deze keuze, speciaal voor Maatstaf vertaald, wordt niet opgenomen in de dagboek-uitgave van Privé-domein

MECKEL, Christoph Rede für Judith Herzberg, 2, pp. 53-56

MEIJSING, G.M. Ferdinand Hart Nibbrig,, 3, pp. 33-43 - Met ill.

MEULENKAMP, Wim ‘Den Bleistift zu spitz angespitzt für Adolf Hitler’.-Herman[n] Giesler en de politieke stijl, 2, pp. 35-52 - Met afbn., foto's Over leven en werk van de architect Hermann Giesler, werkzaam tijdens het Hitlerbewind, op basis van twee gesprekken met Giesler (27.2.1982 en 7.5.1983)

MUYRES, Jos Louis Paul Boon in ‘De Roode Vaan’, [8.10.45 - 18.1.47], 6, pp. 60-75

[p. 312]

PORTNOY, Ethel Valentine de Saint-Point. Over vrouwen die beestachtig liefhebben, 6, pp. 2-3 Met haar ‘Manifest van de futuristische vrouw’ (25 maart 1912) uit het Italiaans vertaald door Jan Schmidt, pp. 4-7 A note on Jules Maincave, le cuisinier futuriste, 6, pp. 8-10 - Met facs. Boek van de maand Summiere bespreking, in het Engels, van: Julian Barnes, Flaubert's papegaai, 11-12, p. 131 Anita Brookner, Look at me, 11-12, p. 131 Remco Campert, Somberman's actie, 7, p. 87 Angela Carter, Honeybuzzard, 10, p. 115 Soraya Esfandiary-ex-Pahlevi, Nu zeg ik alles, 10, p. 115 Paul Fussell, Class, 7, pp. 86-87 C.G. Jung, Psychology of the unconscious, 7, p. 87 Rose Macaulay, Fabled shore, 7, p. 86 Koos Meinderts & Harrie Jekkers, Tejo, de lotgevallen van een geëmancipeerde man, 7, p. 86 Gore Vidal, Homage to Daniel Slays. Collected essays, 10, pp. 115-116

PRICK, Harry M.G. Lodewijk van Deyssel en Johan de Meester 1883-1902. Een episode uit hun vriendschap, 5, pp. 19-28

REVIER, Kees Ter nagedachtenis van F.T. Marinetti, 6, pp. 53-59 - Met afbn. N.a.v. de bundel F.T. Marinetti, red. G.-G. Lemaire, in de serie Cahiers pour un temps van het Centre Georges Pompidou

ROMIJN MEIJER, Henk René Boin: wraak nemen op de werkelijkheid, 5, pp. 29-44 - Met portfolio, pp. 32-42 Herman Gordijn, 77, pp. 30-45 - Met portfolio, pp. 33-44

ROS, Martin Literatuur en facisme, 7, pp. 2-13 Beschouwingen bij het werk van o.a. Robert Brasillach, Ernst Jünger, Ezra Pound; met een uitweiding over uit het Duits vertaalde boeken in Nederland tussen 1933 en 1944 (pp. 10-11)

SCHOUTEN, Rob Ceterum censeo, 1, pp. 111-116 Marko Fondse, Herderstas, pp. 111-113 Eva Gerlach, Dochter, pp. 115-116 Lloyd Haft, Brandende lisdodden, pp. 113-115 Ceterum censeo, 6, pp. 76-84 Miriam van Hee, Ingesneeuwd, pp. 82-84 Toon Tellegen, De andere ridders B. Zwaal, Fiere miniature Boek van de maand, 11-12, pp. 131-132 Milan Kundera, De ondraaglijke lichtheid van het bestaan

[p. 313]

STAPPERT-EGGEN, Marijke Louis Couperus over Groningen en zichzelve. Een zoektocht naar de auteur en zijn ‘vriend Jaap’, 4, pp. 44-60 Over ‘Over Groningen en mijzelven’ (Het Vaderland 5 juni 1915, opgenomen in Van en over mijzelf en anderen. Dl. IV, pp. 16-22 - hier afgedrukt, pp. 55-58); over ‘Dicendo Discimus’, het letterkundig genootschap van het Gronings Studentencorps ‘Vindicat en Polit’, waarvoor Couperus een lezing hield, en identificatie van ‘vriend Jaap’ met de latere etnomusicoloog Jaap Kunst

TROMP, Bart Boek van de maand, 7, pp. 87-88 Chris van Esterik & Joop van Tijn, Jaap Burger. Een levenlang dwars

VANHESTE, Bert Paul-Gustave van Hecke als mede-schepper van ‘Mijn kleine oorlog’. Over het ontstaan van Louis Paul Boons oorlogskroniek, 2, pp. 2-10

VERNOUT, Herman Reizen in de wereld van Slauerhoff, 1, pp. 51-69 - Met facs., foto's, prtn.

VRIES, Gerard de De literaire begaafdheden van Vladimir Nabokov; zijn giften en giffen, 7, pp. 52-65 Over Nabokovs laatste in het Russisch geschreven roman Dar (1937), door hem in het Engels vertaald (The gift, [1963]; Nederlandse vert. door Anneke Brassinga: De gave [1978]; zijn beoordeling van literaire werken, zijn correspondentie met Edmund Wilson, zijn vierdelig werk over Poesjkins Eugene Onegin (1964)

WES, A. Kleio in korset, 3, pp. 73-84 Over kleding en vrouwenbeweging n.a.v. David Kunzle, Fashion and fetishism. A social history of the corset, tight-lacing and other forms of body-sculpture in the West (1982) Richard Wagner: all you need is love, 7, pp. 14-29 Over Hitlers Wagnercultus en de invloed ervan op het Wagnerbeeld; over de ‘Ring’, met drie versies (1848, 1853, 1872) gesitueerd in Wagners leven en tijd, de beoordeling van de première in 1876 door Peter Tsjaikovski, Camille Saint-Saëns en Edward Grieg; de houding van Adorno tegenover Wagner (in 1937/1938 en in 1963) De dood van Amadeus, 11-12, pp. 95-114 Over de dood van Wolfgang Amadeus Mozart n.a.v. de film van Milos Forman naar het werk van Peter Shaffer, met onderzoek van de gegevens aangebracht door verschillende biografen

[p. 314]

Bijzonder nummer/gedeelte

An amazing family!
Thomas Mann en de zijnen
(nr. 8-9, 208 pp.)¹
Redactie: Kathinka Dittrich, Gerda Meijerink, Martin Ros

BRACHES, Ernst Thomas Mann: een vorm van leven, pp. 196-203 Overzicht van leven en werk vanuit de optiek die Thomas Mann in zijn essay Ueber die Ehe (1925) omschreef

BULHOF, Francis 1936: de twijfel voorbij, pp. 91-98 Over de evolutie van Thomas Manns houding t.o.v. Hitler en Nazi-Duitsland

DUNK, Herman von der De kentering in het politieke denken van Thomas Mann, pp. 183-195 Licht gewijzigde tekst van een lezing in ‘Paradiso’ te Amsterdam op 20 mei 1985

EMRICH, Elke Gefascineerde aversie. De metafysische behoefte in Thomas Manns ‘Buddenbrooks’ en Heinrich Manns ‘Im Schlaraffenland’. Vert.: Peter van Nunen, pp. 33-42 ‘In oorsprong aan elkaar verwant en toch diametraal aan elkaar tegengesteld, dat is dan ook het kenmerk van deze twee prototypen van de decadentie-roman, van deze exponenten van de uitbeelding van levensgenot en doodshunkering’ (p. 35)

ESTER, Hans Erfgenaam op afstand. In gesprek met Frido Mann, pp. 173-182 Citaten uit de correspondentie van Thomas Mann uit de periode 1940-1955 ‘om een beeld te schetsen van de bijzondere relatie tussen Thomas Mann en zijn kleinzoon Frido’ (p. 174), die de inspiratiebron was voor Nepomuk Schneidewein, alias Echo, in Dokter Faustus; weergave van een gesprek met Frido Mann over zichzelf, de invloed van de familie Mann en zijn relatie met enkele familieleden

FISCHER, Halasi ‘Een dag die ik nimmer zal vergeten’. Een gesprek met Thomas Mann in 1913. Vert.: Martin van Amerongen, pp. 122-125 Tekst verschenen in het Hongaarse dagblad Villàg op 31 aug. 1913

HANSSEN, Léon Een gesprek met Golo Mann, pp. 13-22 Over vader Thomas en oom Heinrich, broer Klaus en zus Erika; over Duitsland vanaf Wereldoorlog I Bemind en bewonderd van jongs af. Thomas Mann en Nederland, pp. 143-155 De critici voor Wereldoorlog II; verblijf van Thomas Mann in Nederland (1939 en 1947)

1 Met portfolio (afbn., facs., foto's, prtn.), pp. 49-56, 105-112, 160-168

[p. 315]

HANSSEN, Léon & WINTER, G.A. von An amazing family, waarom daarom. [Een gesprek], pp. 2-12

HARBERS, Henk Ontwikkeling, politiek en eros bij Heinrich Mann, pp. 43-48, 57-60 Over Heinrich Manns gewijzigde houding vanaf 1905: ‘hij verwerpt zijn vroegere estheticisme en wordt een politiek-maatschappelijk geëngageerd auteur’ (p. 57)

IPEMA, Jan Antipoden of geestverwanten? Klaus Mann en Ernst Jünger, pp. 87-90 Beiden waren van ‘een Nietzsche-aanse antiburgerlijkheid’ ...‘Gezien de latere scherpe tegenstellingen... rechtvaardigt hun verwantschap een nadere beschouwing’ (p. 82)

KLUGE, G.R. Tussen volbrenging en overwinning. Thomas Mann en de decadentie. Vert.: R. Grijns, pp. 117-121

MANN, Golo Herinneringen aan mijn broer Klaus. Vert.: Gerda Meijerink, pp. 61-82

MEIJERINK, Gerda De dagboeken van Thomas Mann. Een interview met Inge Jens, pp. 126-132 Inge Jens is na de dood van Peter de Mendelssohn, die vijf delen dagboeken bezorgde, belast met het editiewerk van de nog komende delen Met fragmenten uit de nog niet verschenen dagboeken 1944-1955. Inl. & vert.: G. Meijerink, pp. 133; 133-142 De Manns. Een schrijvende familie, pp. 206-208 ‘er is nu dus sprake van drie of vier generaties schrijvende leden van de familie Mann’; met stamboom, pp. 204-205

PRESTEL, Anna Zanco ‘They must be told the truth’. Het journalistieke leven van Erika Mann. Vert.: Sabine Ruitenbeek & Hans Dijkhuis, pp. 83-86

RANG, Adalbert & RANG, Brita Klaus Mann en zijn scholen. Vert.: Hans-Jan Kuipers, pp. 99-104, 113-116

ROS, Martin An amazing family, waarom daarom. [Inleiding], p. 2

THÜSEN, Joachim von der De verrijzenis van de senator. Over de vaderfiguur bij Thomas Mann, pp. 23-32 Over Thomas Johann Heinrich Mann, senator, vader van Thomas en Heinrich, de invloed op zijn zonen, de vaderfiguur in beider werk

WOLF, Ruth Symbolen van uitzondering. Thomas Mann en de joden, pp. 156-160, 169-173

[p. 316]

Zola, Parijs en L'Oeuvre¹
(nr. 11-12, pp. 2-67)²
Redactie: Leo van Maris

ANBEEK, Ton De ontvangst van Zola's ‘L'Oeuvre’ in Nederland [in 1886], pp. 63-67 Een recensie van de Franse roman door Jan ten Brink (De Amsterdammer), Arnold Ising (De Ned. Spectator), J.N. van Hall (De Gids), L. van Deyssel (De Nieuwe Gids)

DRESDEN, S. Kunstenaar-vrouw-werk, pp. 2-12 Over de problematiek - de relatie kunst/leven - in Zola's schildersroman, 14de deel van Les Rougon-Macquart

KINGMA-EIJGENDAAL, A.W.G. Het ondergaan van de zon in L'Oeuvre, pp. 22-30 ‘Niet alleen de aanwezigheid van lichteffecten in het vocabulaire is opmerkelijk, maar ook de wijze waarop de zon volledig geïntegreerd is in de structuur van het hele verhaal’ (p. 23)

MARIS, Leo van Het onbereikbare naakt: Zola's schilder tussen model en meesterwerk, pp. 13-21 Model: zijn vrouw Christine; meesterwerk: het onvoltooide werk waarnaast hij zich ophangt

STARRE, E. van der ‘L'Oeuvre’ als roman, pp. 31-44

WESSELING, H.L. Parijs in ‘L'Oeuvre’, pp. 45-68, 60-67 - Met kaart ‘Dit ...is... volgens N. Kranowski (Paris dans l'oeuvre d'Emile Zola, 1886) het boek waarin Zola het best geslaagd zou zijn in zijn streven Parijs zelf tot hoofdpersoon van een roman te maken, Parijs tot leven te brengen’ (p. 47)

1 In 1885 verschenen als feuilleton in Gil Blas

2 Met portfolio (afbn., facs., foto's, prtn.), pp. 49-60