Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1977

[p. 34]

Deus ex Machina

Bezield artistiek kreatief tijdschrift
Opgericht in 1977

Stichters: Mare Bruylants, Marc Bruynseraede, Jean-Marie Legrand, Wim Nimmegeers

Aangesloten leden (vanaf nr. 4): Phil Cailliau, Francis de Preter, John Palmer, Harold van de Perre, Rikkert van Dijck, Francis Verdoodt

Redaktie en Administratie: Marc Bruynseraede, Groenelaan 53, 2230 Schilde

Jrg. I, 4 nummers, 360 pp. - Kaftontwerp: J.M. Legrand

Artikels van de redactie

Stichtingsakte, 1, p. 1

Editoriaal, 1, pp. 3-7 Het tijdschrift is ontstaan uit een kollectief besluit van vrienden die een wederzijdse affiniteit ontdekten in manier van werken en denken Indeling van de losbladige afleveringen en rubrieken Bio-bibliografische notities over de stichters

Brief over de stand van de kunst, 1, pp. 9-10, 13-14 Afwijzing van de abstracte kunst, die pas nu begint voor de kunsthandel. Verdediging van de kunst waarvan de echte kwaliteit ‘slechts afhankelijk is van de innerlijke bewogenheid en van de zeggingskracht van haar maker’ (p. 13)

Brief over het hoe en waarom van een nieuw tijdschrift, 1, pp. 15-16 Wij staan ‘een reïntegratie van de verschillende kunstuitingen voor. Daarbij spelen het beeld, de voorstelling en het thematisch en spiritueel samenvallen van verschillende disciplines een belangrijke rol’ (p. 16)

Brief over de betrachtingen van de Magister Artifex, 1, pp. 19-20, 23 ‘Wij streven een spirituele kunst na die getuigt van spanningen en kwelling, van harmonie en innerlijke rust, van artistieke en menselijke bezieling; kortom, van het hele innerlijke leven dat de spiegel is van de aktualiteit en deze vermenselijkt weergeeft’ (p. 10)

Chanson à boire, 2, p. 155 - met facs. pp. 156-164 Inleiding bij dit drinklied verschenen in 1886, met weergave van de tekst van Nicolas Boileau, de muziek van Camille Saint Saëns, de gravure door V. Az. Poirson

Fotocollage, 4, p. 261

Exit jaargang 1, 4, pp. 349-350; 355-356 Balans van het afgelopen jaar; programma 1978

[p. 35]

I. Poëzie

BRANDE, Leopold M. van den Dans, Nijinski, dans!, 3, pp. 181-183 1. ‘Gij zijt gestorven sedert’ p. 181 2. ‘deze winter nu ontvangt’ p. 183

BRUYNSERAEDE, Marc Salzburger suite, 1, pp. 63-71 1. ‘Een land, een kind’ p. 63 2. ‘Aan het gevelschild’ p. 65 3. ‘Dit oord, dit land’ p. 67 4. ‘De wijnen zijn de erediensten’ p. 69 5. ‘En op de nachtelijke oceaan’ p. 71 Serenade 1., 2, p. 169 ‘Ik heb de maan zien opstaan’ Fest Noz. (Vierde en vijfde zang)^1, 3, pp. 231-247 Cantique des marriages, pp. 237-245 1. ‘En toen ik - evenaar’ pp. 237-241 2. ‘Ontvlees’ pp. 243-245 Près du bois: ‘Mijn kringen waan-’ p. 247

DECORTE, J.M. Aarde, deze vrouwelijke schepping, 2, pp. 129-133 1. ‘geschept’ p. 129 2. ‘hier in dit godbedronken dorp’ p. 131 3. ‘het is in geen jaren meer gezien’ p. 133

HORST, Henk van der [Gedichten], 4, pp. 311-315 Historisch stadje: ‘Het speelse carillon’ p. 311 Pornomodel: ‘Welig hoofdhaar speelt’ p. 313 Tweestromenland: ‘Beddingen beide’ p. 315

NIMMEGEERS, Wim Uit: De taal van Donatello, 1, pp. 25-39 ‘weerklink nu lied van de innere wouden’ p. 25 De taal van Donatello: ‘Luister ik spreek tot u uit de bergpas’ p. 29 Lied van het heilige en stille woud. Gedenkenissen aan een vriend in leven: ‘zie dan uw jeugd terug als marmer in de lucht’ p. 31 ‘O, Susato, een groet van mij aan de reigers’ p. 33 Gele cello: ‘gele cello, mijn handen vast aan de raamkozijnen’ p. 37 Vrienden van Hotel de IJzer, p. 39 Een busreis naar Antwerpen. Een plastisch-literaire evocatie. Gedichten van Wim Nimmegeers bij lithografieën van J.M. Legrand, 2, pp. 109-121 ‘treurige gezangen in 't ijl licht mijner jeugd’ p. 111 Bij: Afscheid van het paradijs, p. 113 ‘dit, de opstanding der wilgen, de wilde groei’ Bij: 19e eeuwse glorie, p. 115

1 De volledige cyclus verscheen in de bundel: Vraag waarom wij vleugels dragen. Toelichting, p. 231

[p. 36]

‘in een droomgezicht stonden wij boven de stad’ Bij: Verloren veerhuis, p. 117 ‘verloren ging dit huis terwijl hij ouder werd’ Bij: Goeiedag, dag!, p. 119 ‘het zilveren paard omgetuigd tot zuiverheid’ Bij: Weerzien van 't paradijs, p. 121 ‘mijn wonden heb ik u bevend opgedragen’ De jonge wacht. Gedichten 1972-1974, 4, pp. 263-293 Colophon: Dit zijn de verzamelde gedichten 1972-1974, nakend afscheid van de experimentele poëzie. Enkele gedichten verschenen reeds afzonderlijk in tijdschriften. Met deze bundel vervalt het geloof in het absolute om plaats te maken voor intense rituelen, voor aangenomen woorden in intuïtieve en rituele context: een menselijke transformatie, een cultus, een mythologische zegvorm voor nu. De bundel verschijnt [in dit tijdschrift] op 500 exemplaren. Gezet in het lettertype Helvetica Roman. De lay out werd verzorgd door Marc Bruylants

PRETER, Francis de Bitterzoet, 3, pp. 195-211 Ochtend: ‘De morgen schemert dronken’ p. 195 Cogito: ‘Als ik besta, bekend’ p. 197 Debussy en Ravel: ‘La banlieue de Paris’ p. 199 Janaček: ‘Hukvaldy, sleutel aan de notenbalk’ p. 201 Boerendochter: ‘De boerenzoon doorploegt’ p. 203 Oogst: ‘Van gist en suiker gonst de lucht’ p. 205 Onweer: ‘De zon duikt onder als een bron’ p. 207 Bruckner: ‘Hij weet van Weense vrouwen niets’ p. 209 Trakl: ‘Het hert glipt door de mazen’ p. 211

II. Proza

BRUYNSERAEDE, Marc Madame Tussaud bezoekt de metro, 1, pp. 41-45 Het symposium van Järvenpää, 3, pp. 213-214, 217 Mozart gekidnapt. Hoe Wolfgang Amadeus Mozart in het holst van de nacht van zijn bed werd gelicht en ontvoerd door een stofzuigerfabrikant, 3, pp. 249-253 Promenade, 4, pp. 307-308

NIMMEGEERS, Wim Steeds van het Reve, 3, pp. 187-188, 191

IV. Kritische bijdragen

BRUYNSERAEDE, Marc Kalevala, het Finse volksepos, 1, pp. 75-83; 2, pp. 137-152 - Met ill. Ontstaansgeschiedenis, inhoud en mythische betekenis Schilde, 21 oktober 1976. Beste A.C., 2, pp. 123-125 Gedachten bij een overlijden

[p. 37]

Elvis: Aloha from eternity of De apocalyptische sleutel tot de chewing gum-eeuw, 3, pp. 173-178 - Met ill. N.a.v. het overlijden van Elvis Presley Promenade, 4, pp. 307-308 Satire op het voetbalgebeuren

LEGRAND, J.M. Antoine Wiertz. Peindre des tableaux pour la gloire, des portraits en buste, pour la soupe, telle sera l'occupation invariable de toute ma vie, 2, pp. 93-106 - Met ill. Over leven en werk A. Wiertz le peintre-cerveau, 4, pp. 335-343bis - Met ill. Beschouwingen over het schilderwerk en het kritisch werk van A. Wiertz met verwijzingen naar een artikel van Carel Vosmaer (De Nederlandse Spectator, 1865 [26, pp. 202-203]), toegezonden door de Werkgroep Negentiende Eeuw van de Universiteit van Nijmegen als reactie op diens vorig artikel (2, pp. 93-106)

NIMMEGEERS, Wim Woord vooraf bij de publicatie van drie gedichten van Prudens van Duyse uit de bundel ‘Nazomer’ uitgegeven in 1859 en bekroond met de Vijfjaarlijkse prijs voor Nederlandse letterkunde (1855-1859), 1, pp. 47-54 Over Prudens van Duyse, als exponent van zijn tijd. De gedichten: Herinnering, 1, 2 en De graankorrel (pp. 55-57, 58) What do you do when the show is all done?, 2, pp. 165-168 Over het uitgangspunt van Deus ex Machina en verdediging van de stelling ‘dat de kunst - zowel het maken als het konsumeren ervan - een individueel en individualiserend proces is dat niet gediend is door dat modieuze soort generaliserend, solidariserend engagement dat het wij-denken en de vervlakking doordrukt’ (p. 167) Aspekten van de Zuid-Nederlandse poëzie sinds 1972, 4, pp. 319-332 Over de ‘nieuwe romantiek’; de ‘taalpoëzie’ van Impuls; verdediging van ‘een klassieke menskunst’ ... ‘klassiek omdat vorm en inhoud getuigen van menselijkheid, vakmanschap en estetisch begrip’ (p. 326)

PRETER, Francis de Frederick Delius, de musicus als klankpoëet, 3, pp. 219-230

V. Illustratie

Bruylants, Marc 1, tussen p. 2 en p. 3 1, p. 11, 17, 73, 74, 85 2, p. 89, 135, 153 3, p. 175, 179, 193, ts. p. 212 en p. 213 1 4, p. 317, 351, 353

[p. 38]

Legrand, J.M. 1, ts. p. 8 en p. 9^1, p. 21, 27, 35, 43, 61 2, p. 91, 99^2, 107, pp. 109-121 (zie: Poëzie, sub: Nimmegeers, W.), ts. p. 170 en p. 172^1 3, p. 185, 189, 215, 231, 235, 251, 255, 257 4, ts. p. 308 en p. 309^1, p. 324, 325, 333, 343, 357, 360, 361

Perre, Harold van de, 4, pp. 295-305^3

Toebente, Pierre, 2, p. 127

1 Originele genummerde litho

2 In samenwerking met A. Claessens: Vrije kompositie rond het Zelfportret van A. Wiertz

1 Originele genummerde litho

1 Originele genummerde litho

3 Met biografische noot en met getuigenis De figuren, bij de afgebeelde ‘Levensreis’ in 5 taferelen