| |
| |
| |
Kreatief
Driemaandelijks literair- en kunstkritisch tijdschrift
Opgericht in 1966
Hoofdredakteur: Lionel Deflo
Redaktie: Roland Jooris, Patricia Lasoen, Roland Patteeuw, Stefaan van den Bremt, Eugène van Itterbeek, Hedwig Verlinde
Redaktiesekretariaat, uitgave en beheer: Groeningestraat 23, 8610 Wevelgem
Jrg. IX, |
nr. 1: |
juni 1975, 57 pp. = Dossier surrealisme |
|
nr. 2-3: |
september 1975, 103 pp. = Omtrent psychiatrie en literatuur en... |
|
nr. 4: |
november 1975, 63 pp. |
|
nr. 5: |
december 1975, 114 pp. |
| |
I. Poëzie
BRANDE, Leopold M. van den
Gedichten uit Alchemie van de roos, 5, pp. 71-72
De tederheid vreet de eenzaamheid aan: ‘tederheid. er hangt een schemer’ p. 71 |
Wedersamenstelling: ‘O de plaag der lichamen’ p. 72 |
|
|
|
CARDINAELS, Irene
Richard Brautigan, [Gedichten]. Vert.: Irene Cardinaels, 5, pp. 16-31
Ontdekking, p. 16 |
Liefdesgedicht, p. 17 |
In het California Institute of Technology, p. 18 |
Je halssnoer lekt, p. 19 |
Cycloop, p. 20 |
Haiku ambulance, p. 21 |
't Regent in de liefde, pp. 22-23 |
Ik Leef in de Twintigste Eeuw, p. 24 |
Verliefden, p. 25 |
Sonnet, p. 26 |
Lineair vaarwel, non-lineair vaarwel, p. 27 |
Het symbool, p. 28 |
De Pil Contra de Springhill Mijnramp, p. 29 |
Het natuur-gedicht, p. 30 |
De Look Vlees Dame van, p. 31 |
|
|
|
CRITS, Frank de
Gedichten uit ‘33 werkwoorden en andere miezerigheden’Ga naar voetnoot1, 5, pp. 42-55
|
|
| |
| |
Dronken worden nr. 16, p. 42 |
‘na het nuttigen consumeren van een tiental glazen goeie witte wijn’ |
Lezen nr. 17, p. 44 |
‘een krant lezen is op de hoogte blijven over wat er nu’ |
Ontwapen nr. 18, p. 46 |
‘door onaardig gehuil van vroeglate mensen en door regen elke dag’ |
Hamsteren nr. 19, p. 48 |
‘er is geen zout meer er is geen suiker meer er zijn geen lucifers’ |
Zelfmoord plegen nr. 20, p. 50 |
‘het zijn alleen maar de bladluizen die overblijven’ |
Ontkurken nr. 21, p. 52 |
‘een fles rode wijn un pinard van de slechtste soort bijna azijn’ |
Groeten nr. 22, p. 54 |
‘niets is akeliger dan een sneeuwlandschap en een zwarte stad’ |
|
|
|
DUYTSCHAEVER, Joris
Erica Jong, [Gedichten]. Vert.: Joris Duytschaever, 4, pp. 41-54
| Gedichten uit ‘Fruits & Vegetables’ |
6. | ‘Een dichter in een wereld zonder uien’ p. 41 |
7. | ‘Want de smaak van de vrucht’ p. 41 |
8. | ‘Een vrouw die wil dichten’ p. 41 |
11. | (Artisjok, volgens Child): ‘Houd het hart...’ p. 41 |
12. | (Artisjok volgens Neruda): ‘Het ziet er groen uit’ p. 42 |
13. | ‘Maar het gedicht over de bananen...’ p. 42 |
15. | ‘Hier zou een afbeelding moeten staan...’ p. 42 |
| De lerares, p. 43 |
| De zaterdagmarkt in Heidelberg, pp. 44-45 |
| Gedichten uit ‘Half-Lives’ |
| De Maffia-vrouwen, p. 46 |
| De critici, p. 47 |
| Won Ton soep, p. 48 |
| Messen, p. 49 |
| Naar school gaan in bed, p. 50 |
| De reiniging, p. 51 |
| Dertien verzen voor een kinderloos paar, p. 52 |
| Poetry Workshop, p. 53 |
| Tachycardia (uit: The American Poetry Review 1974, nr. 4), p. 54 |
|
|
|
JONG, Martien J.G. de
[Gedichten], 5, pp. 79-80
Capodimonte: ‘Ziende doof’ p. 79 |
Hommage à Ungaretti: ‘Wij zijn inderdaad niet meer’ p. 80 |
|
|
|
JOORIS, Roland
|
|
KUSTERS, Wiel
|
|
LEFEVERE, André
Charles Reznikoff, [Gedichten]. Vert.: André Lefevere, 4, pp. 4-10
Het Hebreeuws van je dichters, Sion, p. 4 |
|
|
| |
| |
Laat andere volkeren zijn als rivieren, p. 5 |
Ik zal het getto binnengaan, p. 6 |
Een onderofficier aan wal..., p. 7 |
Mijn beenderen zou je kraken, p. 7 |
Les in Homerus, p. 8 |
Grafschrift, p. 8 |
Voor Nieuwjaar, pp. 9-10 |
|
Louis Zukofsky, [Gedichten] Vert.: André Lefevere, 4, pp. 11-15
Auto's eens van staal en groen, p. 11 |
Ik wandel in de oude straat, p. 12 |
Het groene blad dat de winter zal overleven, p. 13 |
Non ti fadar, p. 14 |
De hele maand december naar nieuwjaar toe..., p. 15 |
|
George Oppen, [Gedichten]. Vert.: André Lefevere, 4, pp. 16-30
Badplaats, p. 16 |
Werkman, p. 17 |
De bron, p. 18 |
Vormen van liefde, p. 19 |
Kinderkamer, p. 20 |
Hieruit alle dingen, p. 21 |
Zo bouw je een wolkenkrabber, p. 22 |
Pro nobis, p. 23 |
Een soort tuin: een gedicht voor mijn zuster, p. 24 |
Maar door het vuur, p. 25 |
Vijf gedichten over poëzie: Het gebaar; Het gaatje; Dit land; De laatste dag; Uit Vergilius, pp. 26-30 |
|
|
|
MAELE, Romain John van de
Zakelijk, 5, pp. 56-64
Kastrup: ‘de radio brengt een zacht geluid in de kamer’ p. 56 |
Oksbøl: ‘een bijna mensverlaten strand’ p. 57 |
Weduwenbal: ‘na een partijtje biljart’ p. 58 |
Viborg-station: ‘menselijke ellende’ p. 59 |
Møgeltønder: ‘de zon zit hoog boven het stille dorp’ p. 60 |
Onvoorzien trajekt: ‘het grondpersoneel van de luchthaven’ p. 61 |
De beloning: ‘en je loopt alleen de stad in -’ p. 62 |
Naar Oslo varen: ‘kopenhagen is tot enkele silhouetten vervaagd’ p. 63 |
Een Noors meisje spreekt je aan: ‘de afstand tussen de davits en de vuurtoren’ p. 64 |
|
|
|
PUYENBROECK, Guido van
Van kindsbeen af, 5, p. 82
‘heb ik willen schrijven’ |
|
Ik zou je vanavond willen schrijven, 5, p. 83
‘nu de vleermuis mij nauwelijks ontwijkt’ |
|
|
|
ROGGEMAN, Willem M.
Aliza Barouch, [Gedichten]. Vert.: W.M. Roggeman, 5, pp. 32-33
Misschien, p. 32 |
De vreemdeling, p. 33 |
|
David Avidan, Wees klaar met je antwoord. Vert.: W.M. Roggeman, 5, p. 34 |
|
| |
| |
T'HOOFT, Jotie
[Gedichten], 5, pp. 65-68
Elegie: ‘Lieve grootmoeder die sterft in een witte bloempot’ p. 65 |
Een verstarde herinnering: ‘Men verbrandt de dag op de velden’ p. 66 |
Een oude droom: ‘Vroeger dacht ik wel eens: laat ons de ogen’ p. 67 |
Ansicht: ‘Van vele reizen ben ik al teruggekeerd’ p. 68 |
|
|
|
VANHAVERBEKE, Rik
Nu ze pas dood is, 5, p. 84 |
|
|
VERHEGGHE, Willie
De bloedhonden leven nog, 5, pp. 69-70
‘Twee keer zijn de vier seizoenen over ons heengegaan’ |
|
|
|
VERLINDE, Hedwig
Voor Lutgard, 5, p. 81
‘Hoé zijn de bomen in hun groei gegaan’ |
|
|
|
WESSELO, J.J.
Jazzgedichten, 5, pp. 73-76
1. | ‘hier’ p. 73 |
2. | ‘vervreemding’ p. 73 |
3. | ‘verknoopt zijn’ p. 74 |
4. | ‘als er iemand doodgegaan is’ p. 74 |
5. | ‘Albert Ayler’ p. 74 |
6. | ‘de enige gedachte’ p. 74 |
7. | ‘jazz is’ p. 74 |
8. | ‘je hoort nog wel eens Parker en zo’ p. 75 |
9. | ‘even was ik afwezig’ p. 75 |
10. | ‘rebelse meid’ p. 75 |
11. | ‘geëngageerde poëzie’ pp. 75-76 |
|
|
| |
II. Proza
LEURENTOP, John
|
|
WESSELO, J.J.
Het verhaal van Marij, 5, pp. 2-6 |
Syndromen, 5, pp. 7-11 |
|
| |
IV. Kritische bijdragen
BEURSKENS, Huub
Een schrijftafel kleiner dan een hand, 5, pp. 109-111
Over de vraag ‘of poëzie wel of geen didaktiese bruikbaarheid dient te hebben’ |
|
|
|
DEFLO, Lionel
Jef Geeraerts looks back in anger, 5, pp. 35-41
N.a.v. diens Gangreen III. Het teken van de hond |
|
|
Piet Valkman: een buitengewoon talent, 5, pp. 107-108
Over diens debuut De grote regen |
|
|
| |
| |
DUYTSCHAEVER, Joris
De poëzie van Erica Jong, 4, pp. 38-40 - Zie: Poëzie |
|
|
JOORIS, Roland
Plastisch logboek (juli '75-december '75), 5, pp. 85-95
‘Aantekeningen-bedenkingen-notities-standpunten-invallen i.v.m. beeldende kunst’ |
O.a. over Ad Reinhardt, Constant Permeke, Raoul de Keyser, Jasper Johns, Jean Brusselmans, Raveel |
|
|
|
LEFEVERE, André
Over het Objectivisme, 4, pp. 2-3
Over Charles Reznikoff, Louis Zukofsky en George Oppen, van wie gedichten en over Carl Rakosi, van wie een artikel in vertaling van A. Lefevere in dit nummer |
|
|
Carl Rakosi, Een paar woorden over de ‘Objektivisten’. Vert.: A. Lefevere, 4, pp. 31-33 |
|
|
MULDERS, Wim van
Art=Ben, 4, pp. 56-62 - Met foto's
Over de kunstopvattingen van Ben Vautier en zijn fluxusconcerten. ‘De fluxus-beweging bezit het potentieel om de kunst verder te bevrijden van zinloze fictie en ze te reïntegreren in de realiteit’ |
|
|
|
SCHOUWENAARS, Clem
Erica Jong: Het ritsloze nummer, 4, pp. 34-37
Over haar roman Fear of flying als Het ritsloze nummer in het Nederlands vertaald |
|
|
|
SPILLEBEEN, Willy
De ‘Verzamelde gedichten’ van Jos de Haes, 5, pp. 98-100 |
|
|
T'HOOFT, Jotie
‘Uit de diepten’ van Jacob de Groot, 5, pp. 100-102 |
|
De moedergodin van Daele, 5, p. 102
Jan Emiel Daele, De moedergodinnen |
|
|
Maria, een vrouw van deze tijd (door Johnnie Verstraete), 5, p. 103 |
|
Ik heb hem nog altijd lief, 5, pp. 104-105
Gerard Reve, Ik had hem lief |
|
|
Een circusjongen (door Gerard Reve), 5, pp. 105-106 |
|
Onder professoren (door W.F. Hermans), 5, pp. 106-107 |
|
|
VERLINDE, Hedwig
Verzamelde gedichten, 5, pp. 96-98
Louis de Bourbon, pp. 96-97 |
J.L. de Belder, pp. 97-98 |
|
|
| |
| |
| |
V. Illustratie
ABBIATI, Solange
|
|
GAL
|
|
ROSSE, Den
|
| |
Bijzondere nummers
Dossier surrealisme
(nr. 1, 57 pp.)
BREMT, Stefaan van den
Verantwoording, pp. 2-5 |
Antonin Artaud (1896-1948), Van Gogh ou le suicidé de la société (fragment). Vert.: Stefaan van den Bremt, pp. 34-39 |
Het surrealisme: zes schaduwplekken en één lichtpunt, pp. 40-44 |
Het surrealisme blijft een wig van onenigheid, pp. 45-53
Over Sarane Alexandrian, Le surréalisme et le rêve |
|
|
|
PATTEEUW, Roland
Zijn Duchamps ready-mades de ikonen van Dada...? pp. 54-57 - Met ill. |
|
|
Teksten voorgedragen op de XIde Internationale Biënnale voor poëzie: |
|
CAILLOIS, Roger
Een wereld van tekens. Vert.: Stefaan van den Bremt, pp. 23-33
‘Zowel in de schilderkunst als in de literatuur primeert dus het beeld... een beeld dat teken is... een beeld als een waarschuwend voorbericht’ (p. 23). Over de schilders Max Ernst, Chirico, René Magritte, Salvador Dali, Tanguy en over André Bretons ‘geloof in een voorbestemming die het hele leven regelt’ en ‘subjektivisme, waar nergens paal en perk wordt aan gesteld’ |
|
|
|
KLUENNER, Lothar
In tegenspraak leven. De kans van het surrealisme. Vert.: Leo Geerts, pp. 15-22
Over redenen voor de geringe weerklank van het surrealisme in Duitsland |
|
|
|
SOUPAULT, Philippe
Het ontstaan van het surrealisme. Vert.: A.K. Rottiers, pp. 6-14
|
|
| |
| |
Over het ontstaan van de Champs magnétiques van Ph. Soupault en André Breton, de reactie van Louis Aragon, de naam ‘surrealisme’, het samengaan met Dada gedurende twee jaar. Over het bevrijdend karakter van het surrealisme |
|
|
|
Illustratie
Duchamp, Marcel |
Fietswiel (1913), Flessenrek (1915), Urinoir (1915), p. 57 |
Ernst, Max |
De hoed maakt de man (1920, kollage), p. 27 |
Magritte, René |
La clé des songes (1930), p. 28 |
|
| |
Omtrent psychiatrie en literatuur en...
(nr. 2-3, 103 pp.)
Samenstelling: Theo Peeters
PEETERS, Theo
Bij wijze van inleiding: Enkele beschouwingen bij L'Art Brut en bij het grafisch werk van psychiatrische patiënten, pp. 2-6
Over de belangstelling van de surrealisten voor het werk van ‘geesteszieken’ en de tentoonstelling L'Art Brut (1947) door Jean Dubuffet georganiseerd; over het kreatief atelier van het Moreno-centrum (Gent) dat uitgroeide tot een soort therapeutisch centrum |
|
|
|
EIJK-OSTERHOLT, C.A. van
Over ‘Laten ze het maar voelen’, pp. 78-96
Over ontstaan van, uitgave-moeilijkheden voor en reacties op het boekje ‘Laten ze het maar voelen’, het leven van haar zus die in een psychiatrische instelling verbleef |
|
|
|
GEERTS, Leo
Roger van de Velde, Paviljoen F-16, pp. 42-46
Over onze huidige maatschappij ‘waarin de wetenschap de mens vereenzaamt en afsnijdt van zijn totaliteit’ (p. 43). Hiervan is het lot van Roger van de Velde een ‘leerrijk voorbeeld’. Met een brief van R. van de Velde (d.d. Merksplas, 1 april 1970) aan Leo Geerts, n.a.v. zijn recensie van ‘Recht op antwoord’ (De Nieuwe, 20 maart 1970, pp. 23-24) |
|
|
|
HEERMA VAN VOSS, A.J.
Jan Foudraine: Wie is van hout?, pp. 7-8
Over dit werk waarvan de ondertitel luidt: Een gang door de psychiatrie en ontmoetingen met ‘schizofrenen’ en de opdracht: ‘Voor hen die mij deelgenoot hebben gemaakt van de diepte van hun wantrouwen en eenzaamheid’ |
|
Analyse van een bestseller, pp. 9-26
Interview met Jan Foudraine. Het interview leidde tot een paar veranderingen in de 13de druk van Wie is van hout |
|
Foudraine als jokkebrok, pp. 27-30
Bij de 13de druk van Wie is van hout. Artikel overgenomen uit de Haagse Post |
|
|
| |
| |
KOPLAND, Rutger
Raakvlakken tussen psychiatrie en literatuur? Brief aan Theo Peeters, pp. 31-39
‘... wat kan het ons schelen of er verschillen en overeenkomsten zijn tussen als psychiatrisch gestoord te beschrijven gedrag en als kreatief te beschrijven gedrag...? ... Het zijn vragen die me, met alle schamperheid waarmee ik ze stel, toch wel bezighouden. Daartoe word ik vaak gedwongen in mijn positie van psychiater en dichter’ (p. 34). - ‘Ik wil zeggen, dat poëzie en literatuur voor mij met genezing, gezondheid verbonden zijn en niet met ziekte, wartaal’ (p. 38) |
|
|
|
VANSTEENWEGEN, A.
Waarom interesseert de psychotherapie zich zo voor het werk van Carlos Castaneda? pp. 97-103
Onderzocht wordt wat de psychotherapie kan leren van Don Juan, een oudere Yaqui-indiaan met wie Castaneda kennismaakt en waarover hij schrijft in zijn The teachings of Don Juan: A Yaqui way of knowledge; A seperate reality; Journey to Ictlan; Tales of power |
|
|
|
VERLINDE, Hedwig
Jan Arends: een kraai die leed krast in de taal, pp. 60-70
Over tematiek en symbolen in diens poëzie |
|
|
|
Bloemlezing, pp. 47-59 |
Achterberg, Gerrit - Directeur, uit: Verzamelde gedichten |
Gelderblom, Arie - It was a gas to be there, uit: Gekkenwerk Dokter, geeft u mij een injektie met vrijheid, id. |
Kopland, Rutger - Meneer K, uit: Het orgeltje van yesterday De dwaas bij het raam, uit: Alles op de fiets |
Laing, Ronald - ‘Er moet iets met hem aan de hand zijn’ ‘lang geleden toen Hans klein was’ uit: Knots [Toestanden. Vert.: L. Rijkers] |
Min, Neeltje Maria - Ze hebben mij hierheen gebracht, uit: Voor wie ik liefheb, wil ik heten |
Petersz, Fried - Hallo zei het jongetje, in Gekkenkrant |
Verroen, Dolf - Toms vader is gek, uit: Gelukkig word je elke dag een beetje groter |
Wolgen, Rienus - Gesproken brief, in Jan Rogier, Pompe of verzuipen |
xxx - Gij krankzinnigen slaat op de trom, in Gekkenkrant |
|
Document |
Mevrouw M, Aan de studenten, pp. 71-75
Brief geschreven aan studenten die een onderzoek instelden naar de periode die aan de opname in een psychiatrische inrichting voorafgaat Blz. 76-77: ‘Patroon’-bijlage 1: Het begin van mijn falen |
|
|
-
voetnoot1
- Tegenover elk gedicht een glossarium bij het gedicht
|