Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1974

[p. 197]

De Gids

Opgericht in 1837¹

Redactie:

nrs. 1-2:	G. van Benthem van den Bergh, Hugo Claus, A L. Constandse, A. de Froe, Rudolf Geel, Bram van der Lek, Harry Mulisch, A. de Swaan
nrs. 3-10:	Dezelfden, behalve Hugo Claus, maar met Gerrit Kouwenaar

Redactiesecretarissen: G. van Benthem van den Bergh, Rudolf Geel

Redactieadres: De Gids, p/a Meulenhoff Nederland, Postbus 100, Amsterdam

Uitgever: Meulenhoff Nederland B.V.

Jrg. CXXXVII, 10 nummers, 736 pp.

1 De met een * gemerkte bijdragen behoren tot de rubriek: Kroniek & kritiek

Artikel van de redactie

Aan de lezers van De Gids, 1, p. 2

I. Poëzie

ARMANDO Gedichten, 6-7, pp. 402-406 ‘Op het harde sparrenpad gebeurd’ p. 402 ‘Vergeten wat mij spreken deed’ p. 403 ‘Gezien’ p. 404 ‘Zwart’ p. 405 ‘De graten staal der groepen’ p. 406

BASART, R.A. Gedichten, 3, pp. 201-202 Een heer: ‘Het leven is’ p. 201 Pluk de dag: ‘De ochtend is een ouwe vrijster’ p. 201 December: ‘Vlieswit gelijk de ui weerspiegelt’ p. 201 Oranjebal: ‘Glazen later’ p. 202 Overtoomse veld, Oktober: ‘Huisvrouwen wisselen ziektes uit’ p. 202 Landschap: ‘Het paard gaat gebukt’ p. 202 Omne animal: ‘Wat meer beangstigt dan’ p. 202

BERGE, H.C. ten Gunnar Ekelöf, Tien gedichten. Vert.: H.C. ten Berge en Marguerite Tornqvist, 8, pp. 518-526 Euforie, p. 518

[p. 198]

Ik geloof in de eenzame mens, p. 519 Simpel is de geboorte, p. 519 Non serviam, p. 520 Onverdunbaar bloed stroomt, p. 520 Absentia animi, pp. 521-523 Poëtiek, p. 524 Aan Posthumus, p. 524 Katakombenschildering, p. 525 Josaph en Fatumeh, p. 526

BERENOVA, Jana Vasko Popa, Rauw vlees. Vert.: Jana Berenova, 8, pp. 570-574 De afkomst van de wolf, p. 570 De ogen van de wolf, p. 570 In het teken van de wolven, p. 571 De verloren rode laars, p. 572 In het nest van mijn voorouders, p. 572 De pleegvader van de wolven, p. 572 De gebroken horens, p. 573 Het spel van de schepping der wereld, p. 573 Het laatste spel, p. 574 De andere wereld, p. 574

FAVERY, Hans Chrysanten en roeiers, 5, pp. 319-323 ‘De chrysanten’ p. 319 ‘Eerst als iemand op de foto’ p. 320 ‘Als ik iets wil gaan doen’ p. 321 ‘Zo het iets teweeg brengt’ p. 322 ‘Van lieverlede’; zo’ p. 323

GILS, Gust Vasko Popa, Gedichten. Vert.: Gust Gils, 8, pp. 567-568 Spijker in de vloer; Verleider, p. 567; Huwelijk, p. 568

HAMELINK, Jacques Vijf gedichten, 4, pp. 282-285 ‘Deze zomer kan niet vooruit, niet achteruit’ p. 282 ‘Deze wereld, krom als geld op tien’ p. 283 ‘Ik was, de ongeborgen zin, zeggend’ p. 283 ‘In het jaar dat ons rook heette, gezegd’ p. 284 ‘Met de stem’ p. 285

JAGT, Bouke B. Horigman, 3, p. 192 ‘Het glaasje wordt omhelsd door zijn geaderde stomp’

JONG, Theo de Drie gedichten, 4, pp. 258-259 The return of the native: ‘Scenario: Lukas en Kilroy’ pp. 258-259 De industrie. Slaat zij bloot op dood, p. 259 Anders huilen: ‘Heb ik je gehad’ p. 259

[p. 199]

KOUWENAAR, Gerrit Gedichten, 5, pp. 301-306 Alle wegen lopen dood, p. 301 ‘Kommas sind komisch’: ‘Er zijn zich niks herinneren zich’ p. 302 Eenvoudig: ‘Als men ligt’ p. 303 ‘Le poète y. sur son lit de mort’: ‘Als de dood: men is’ p. 304 ‘Iemand die zich doodmaakt’ p. 305 Vandaag: ‘Dit meldt men op doorreis’ p. 306

MENCO, Bert Drie gedichten, 3, p. 208 ‘De achtergebleven tepel’ ‘In de bult van een kameel’ ‘Lekker, hup’

MULISCH, Harry Gedichten, 9-10, pp. 669-672 Euclidische ode: ‘Aangezien nooit’ p. 669 Alexander von Humboldt vertrekt naar Cuba en laat zijn geliefde achter: ‘Zegevierend, haar gezicht’ p. 670 Een zondag in Cambridge: ‘Plechtig schrijdt mijn Isaac tussen heggen kerkwaarts’ p. 671 Natuurlijke historie van de Noordzee: ‘Strand sinds Wladiwostok’ p. 672

REINTS, Martin Drie nieuwe oefeningen, 3, pp. 176-177 ‘Over het bietenveld en door het koren’ p. 176 ‘Zij maakten zich los van de mist bij de wolken’ p. 176 ‘In het vroege morgenlicht voor je schuur’ p. 177

ROGGEMAN, Willem M. Vier gedichten, 4, pp. 272-274 Liefdegedicht: ‘Ik weet dat je mooi’ p. 272 Matinaal: ‘Ontroerend’ p. 272 Op een frisse morgen: ‘Tussen het gras van dit landschap’ p. 273 Gedicht om voor te lezen bij het aanvatten van vredesonderhandelingen: ‘Wat je aan illusies’ p. 274

ROSS, Leo Vijf gedichten, 1, pp. 35-37 Aan de Maan: ‘Onschatbare! Ik verdraag het niet, wij zijn van u’ p. 35 Avondgebed: ‘Heer, geef mij een goede vangst’ p. 36 Nakaarten: ‘Dit was mijn harten heer’ p. 36 Munster: ‘Om de dikke halzen van de Dom’ p. 37 Aan de Maan (2): ‘Vriendelijk waren uw maanmannetjes, uiterst vriendelijk’ p. 37

SCHEEPMAKER, Nico Vasko Popa, Gedichten. Vert.: Nico Scheepmaker, 8, pp. 568-569 Samenspel, p. 568 Jagerspel; Naspel, p. 569

[p. 200]

STEEMERS, Wijnand Vijf gedichten, 6-7, pp. 427-429 De brul van de Roode Leeuw: ‘Zat ik op fluweel vanavond,’ p. 427 Kleuren-t.v.: ‘Blauw kan mij nog meer vertellen’ p. 428 De beeldhouwer: ‘Jij bent mijn gids naar de werkelijkheid’ p. 428 Bruidsfoto: ‘Een sluier vannacht’ p. 429 Bordeaux 5.30 u.: ‘Terwijl zij hun broek ophijsen van de lach’ p. 429

TENTIJE, Hans Vijf gedichten, 8, pp. 559-562 Chili: ‘De begrafenis van Pablo Neruda’ p. 559 Ikaries in de zee: ‘Vogels verzamelen zich’ p. 560 Bij een ets van Goya: ‘Jij bent’ p. 561 Droom van 't Italiaanse meisje: ‘De rijder en zijn paard’ p. 562 Je staat maar half, p. 562

VAANDRAGER, C.B. Tien heftige gedichten^1 5, pp. 332-335 Huiswaarts, p. 332 Stranding; Beklemming; Nooduitgang, p. 333 Onraad; Appeldieven; Brandweer, p. 334 Buffer: Verhuizing; Leer, p. 335

VLIET, Eddy van Vijf gedichten, 4, pp. 239-244 ‘Misschien had het niet zo mogen zijn’ p. 239 ‘Zoals de verontwaardiging’ p. 240 ‘Onder het dromend geboomte’ p. 240 Ode aan de idealist: ‘In het wandelrustige bos’ p. 241 Voorlopig: ‘Voorlopig heet ik’ pp. 243-244

WILDERVANCK, Jaap Twee gedichten, 3, p. 216 ‘Hij omstrengelde met zijn body’ ‘Jij...’

1 Daar deze gedichten eerder poëtisch proza zijn, is afgezien van het aangeven van de beginregels

II. Proza

BERNLEF, J. Het gezicht, 3, pp. 193-200

BORNSTEIN, Freddy [Verhalen], 8, pp. 534-550 Trouwdag, p. 534 In het dorp, pp. 537-538 Bij oom Theun, pp. 539-545 Op weg naar tante Anne, pp. 546-548 Cantharellen, pp. 549-550

CRAMER, Hendrik Legende, 3, pp. 209-211 Op zee, 3, pp. 212-215

[p. 201]

DIJKHUIZEN, Guus Niet iedere dichter heeft zijn gaatje *, 2, pp. 153-155 Les vier *, 5, pp. 346-351 Tussen pis- en poepgat: enige woorden uit les één, twee en drie *, 6-7, pp. 505-512 Dood en verdoemenis *, 8, pp. 580-590 Bijbelverhalen uit Huize Moeder *, 9-10, pp. 713-717

GEEL, Rudolf Bitter & zoet, 3, pp. 178-190

JOYCE & CO Erwin Erwins echo, 6-7, pp. 414-422

MARTINEZ-HORSMAN, Joanna Francisco Marinho, De Nazarener. Vert.: Joanna Martinez-Horsman, 6-7, pp. 437-441

POLET, Sybren Drie emblemen, 1, pp. 38-47 Eerste kennismaking, pp. 38-40 Geluidshinder, pp. 41-42 Tafeltafreel, pp. 43-47

TIEGES, Wouter Donath Avontuur, 1, pp. 59-64

VAANDRAGER, C.B. De geruisloze kooplieden, 5, pp. 336-337 De geruisloze kooplieden en de zevenjarige jeuk, 5, pp. 338-339 De geruisloze kooplieden & de delicate duizendpoot, 5, pp. 340-341

IV. Kritische bijdragen

ANBEEK, Ton De literatuurwetenschap en de lezers, 3, pp. 159-175 Over o.a. waardeoordelen in de literatuurwetenschap

BEERLING, R.F. Oefeningen in Wittgenstein, 1, pp. 48-58

BENTHEM VAN DEN BERGH, G. van Ene Peeters *, 1, pp. 67-71 N.a.v. Carel Peeters' bespreking van Philo Bregsteins Persoonsbewijs in Vrij Nederland (24 november 1973)

[p. 202]

‘Een fijne neus voor nieuwtjes’ *, 2, pp. 137-144 Over Kees Bertels' Geschiedenis tussen struktuur en evenement In zekerheid? *, 5, pp. 365-367 Dupliek op Kees Bertels' Waar een fijne neus in overgaat (5, pp. 358-365)

BERGE, H.C. ten De poëzie van Gunnar Ekelöf, 8, pp. 515-517 - Zie: Poëzie

BERNLEF, J. H.C. ten Berge en zijn s-teken *, 1, pp. 65-67 Over diens De witte sjamaan Tussen oog en licht. Over Howard Nemerov en Richard Wilbur *, 3, pp. 217-225 Notities bij het werk van Vasko Popa *, 8, pp. 563-566 - Zie: Poëzie, sub Jana Berenova en Gust Gils

BERTELS, Kees Waar een fijne neus in overgaat *, 5, pp. 358-365 N.a.v.G. van Benthem van den Berghs bespreking van Bertels' dissertatie (2, pp. 137-143)

BLANKESTEUN-BLEES, Margreet Vrouw-mens: duidelijke en minder duidelijke wegwijzers naar haar bewustwording *, 4, pp. 294-298 Bespreking van Sociale emancipatie van de vrouw en van Emma Vorlats Open brief aan de vrouwen

BRANDS, M.C. Over menselijke ellende *, 2, pp. 150-153 N.a.v.B. Moore's Reflections on the causes of human misery and upon certain proposals to eliminate them Antwoord *, 8, p. 294 Reactie op Siep Stuurman, Over verdachtmakingen en argumenten (8, pp. 591-594)

CONSTANDSE, A.L. De verschijningsvormen van het anarchisme, 4, pp. 245-257 Oliecrisis en depressie *, 9-10, pp. 717-720

CORNELIS, Arnold Een paradox komt zelden alleen: is epistemologie een onderdeel van sociale wetenschap? *, 8, pp. 575-577

EERENBEEMT, H.F.J.M. van den Vagebonderij in het Staats-Brabant van de achttiende eeuw, 2, pp. 96-107

[p. 203]

EXTER, Rik van Mo Káa, De logica van niet-Europese taalkundige categorieën. Vert.: Rik van Exter, 5, pp. 324-331 Lezing gehouden op het Int. Coll. over de Sapir-Whorf hypotese, 16-17 maart 1973 aan de Universiteit van Gent

FROE, A. de Alienor c.s., 5, pp. 342-345 'n Antropobiologische beschouwing over de verschillen tussen de twee geslachten

FUCHS, H.R. Fotografie als sculptuur: over Hamisch Fulton *, 1, pp. 80-82 Over Lawrence Weiner *, 5, pp. 384-388

FUCHS-VAN MAAREN, Nelleke Frits Staal, Het wetenschappelijk onderzoek van de mystiek. Een methodologisch opstel. Vert.: Nelleke Fuchs-van Maaren, 1, pp. 3-34; 2, pp. 108-132 Over De zogenaamde irrationaliteit van de mystiek; Hoe de mystiek niet bestudeerd moet worden; Hoe de mystiek wel te bestuderen; Bibliografie Noam Chomsky en Robert S. Cohen, De onderdrukking aan de Universiteit van Belgrado. Vert.: Nelleke Fuchs, 4, pp. 275-281

GEEL, Rudolf Over de tijdgeest en het werk van J.M.A. Biesheuvel *, 3, pp. 226-230 Er waren eens... *, 5, pp. 383-384 Bespreking van Jan Stroop en Jan Donkers, Bob Dylan bij benadering Een droom, in bier verdronken *, 6-7, pp. 488-494 Inhakend op de modieuze voetbalmanie van ‘linkse intellectuelen’, geeft de auteur een nabeschouwing van het wereldkampioenschap voetballen 1974 Pietje moet blijven: het eind van het lied *, 9-10, pp. 709-711 N.a.v. Piet Keizers gedwongen afscheid van de voetbalwereld geeft de auteur enkele beschouwingen over de vergankelijkheid van roem

HART, Maarten 't Ethologie en het gedrag van mensen, 8, pp. 527-533

HAZEU, Wim Televisieziek *, 1, pp. 71-74 Losse opmerkingen o.a.n.a.v. het ziekte-nummer van De Gids (1973), over televisie

[p. 204]

Omroep in oorlogstijd, zo zijn we wel *, 5, pp. 375-383; 6-7, pp. 500-505 N.a.v. Dick Verkijks Radio Hilversum 1940-1945

HEERIKHUIZEN, Bart van Sociologie van convergentie naar confrontatie *, 2, pp. 144-149 Over de crisis in de sociologie aan de hand van o.a. Th. Kuhn, The structure of scientific revolutions en van Alain Gouldner, The coming crisis of western sociology Martin Jay, The dialectical imagination. A history of the Frankfurt School and the Institute of social research 1923-1950, 3, pp. 230-236 Bestaat Archie Bunker wel?, 4, pp. 289-294 Bespreking van R. Sennett e.a., The hidden injuries of class Fanatische docenten ongewenscht! De toelating van Frank van der Goes als privaatdocent aan de Universiteit van Amsterdam *, 5, pp. 352-358 Heilbroners onderzoek naar onze toekomst *, 6-7, pp. 494-500 Bespreking van R.L. Heilbroners An inquiry into human prospect

JONG, Rudolf de Sterft Marx als anarchist? Over de verhouding van het marxisme tot het anarchisme, 4, pp. 260-271 Dit artikel is een bewerking van een op 17 maart 1972 gehouden lezing voor het Postuniversitair Centrum Limburg te Hasselt, België

KNOLLE, Paul De ‘Grote’ ontwikkeling der genialiteit *, 9-10, pp. 710-725 Reaktie op Marcel van der Linden, Kleine kritiek der genialiteit (3, pp. 203-207)

LIJPHART, T. Tegen alles wat vies en voos is *, 2, pp. 133-136 N.a.v. het verbod van André Brinks Kennis van die aand, onderzoekt schrijver de censuur in Zuid-Afrika

LINDEN, Marcel van der Kleine kritiek der genialiteit, 3, pp. 203-207 Over de ontwikkeling van het geniebegrip Commentaar *, 9-10, p. 728 Weerwoord op Paul Knolle, De ‘Grote’ ontwikkeling der genialiteit (9-10, pp. 710-725)

MARRES, R. Filosofen in de clinch, 8, pp. 577-579 Bespreking van F. Elders, Reflexive water

[p. 205]

PEN, J. De spelregels van politiek gedrag: fictie en realiteit *, 4, pp. 286-289 Bespreking van Br. de Swaan, Coalition theories and cabinet formations

RAALTE, E. van Een groot en groots geschiedwerk *, 5, pp. 367-375 Bespreking van L. de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de tweede wereldoorlog

REIJZER, H.M. Moeder *, 9-10, pp. 711-713 Bespreking van Ischa Meijer, Brief aan mijn moeder

ROMEIN-VERSCHOOR, Annie Lezend en denkend over Emily Brontë, 2, pp. 87-95 Steunend op het werk van Winifred Gérin, doet Annie Romein een poging om ‘het raadsel van de Brontë's’ onder meer uit hun ‘achterlijkheid’ te verklaren

STUURMAN, Siep Over verdachtmakingen en argumenten *, 8, pp. 591-594 N.a.v.M.C. Brands, Over menselijke ellende (2, pp. 150-153)

THOMAS, Boris Waar links en rechts tezamen vloeien..., 8, pp. 551-558 Over milieubeheer en de Rijnmond

TROMP, Bart De Volksrepubliek China tegen z'n liefhebbers beschermd *, 1, pp. 74-80 Beschouwing over de Culturele Revolutie n.a.v. Stanley Karnows boek Mao and China. From revolution to revolution

VANCREVEL, Laurens Aantekeningen over Op zee en Legende van Hendrik Cramer, 3, p. 211 - Zie: Proza

WILLEMSEN, August José Cardos Pires, Het regime van de censuur. Vert.: August Willemsen, 5, pp. 307-318 Een historische benadering van de censuur in Portugal

Bijzondere nummers

Romantiek
(6-7, pp. 390-487)

CONSTANDSE, A.L. De romantische Christus, pp. 391-401 Schrijver ziet als aspect van de romantiek het bestaan van progressieve fantasieën, waarbij de materiële macht van de bestaande kerk niet wordt

[p. 206]

verdedigd, maar wel een evangelische christologie: het beeld van een Heiland die zich boven en buiten de vertegenwoordigers van gezag en geld verhief tot de hoogten van de reine idee en de zuivere liefde

CORNETS DE GROOT, R.A. Van windsels bevrijd, pp. 407-413 Uitgaand van H. van Alphens kindergedichten komt schrijver via B. Brecht, bij Jan Hanlo terecht in zijn beschouwing over opvoedkundige poëzie

HAAKMAN, Anton De ‘neo-romantische’ verkleedpartij: doen alsof totdat je hetzelf gelooft, pp. 403-436 Een poging vast te stellen wat precies de ‘nieuwe romantiek’ in de film is

PLOMP, Hans & HELLINGA, Gerben Gesprek op het drakenvel. Een samenspraak over neo-romantiek, pp. 467-477

ROSS, Leo Jacob Israël de Haan als decadent romanticus, pp. 460-466

SIVIRSKY, Antal L.I.^1 Petöfi 1823-1849, pp. 478-487

STROOP, Jan Popmuziek als romantisch fenomeen, pp. 442-459

VANCREVEL, Laurens De verbeelding aan de macht. Enkele aantekeningen over de relatie tussen surrealisme, romantiek en marxisme, pp. 423-426

1 In het tijdschrift staat verkeerdelijk Siversky als auteursnaam

Over Tijd
(9-10, pp. 597-709)

ARKEL, D. van Over ontwikkeling en gevolgen van het westers tijdbewustzijn, pp. 609-619 Poging Oswald Spenglers onuitgewerkte stelling, nl. dat sommige culturen in hoge mate tijdbewust, andere daarentegen dat nauwelijks waren (in zijn Untergang des Abendlandes), verder uit te werken

BEERLING, R.F. De tijd, ons een zorg, pp. 643-658 De tijd wordt zowel filosofisch als historisch-sociologisch beschouwd

[p. 207]

BENTHEM VAN DEN BERGH, G. van Inleiding, pp. 597-599 Norbert Elias, Een essay over tijd, deel 1. Vert.: G. van Benthem van den Bergh, pp. 600-608 Over de veranderingen in ‘de menselijke ervaring van wat nu “tijd” genoemd wordt’ (p. 601)

BLOK, Anton Tijd en tragiek. De relatieve autonomie van klassieke romans en drama's, pp. 701-708 Over handelingsverloop en geloofwaardigheid

CONSTANDSE, A.L. Zaligheid: het stilstaan van de tijd, pp. 690-693 Over tijd en ‘sociaal verplichte arbeid’

FRESE, Herman Over leeftijd en de levensloop, pp. 673-682

GUNSTEREN, Herman van Toekomsteters: tijdsperspectieven in de publieke planning, pp. 683-689

KAMSTRA, J.H. Het einde der tijden: vlucht uit de eeuwigheid of ... uit de tijd, pp. 694-700 Over de factor tijd in de verschillende godsdiensten

WAALWIJK VAN DOORN, E.C.P. van De verlandschapte tijd van Claude Lévi-Strauss, pp. 620-642 Aangetoond wordt dat Lévi-Strauss' theorie een mythe is om zich te verzoenen met de logische ongerijmdheid van een leven dat gedoemd is te sterven. Zijn worsteling met de tijd, met de vluchtige nietigheid van het moment, eindigt in het tot stilstand brengen van de tijd

WERTHEIM, W.F. Gaan wij (nog) vooruit? - evolutie en revolutie opnieuw bezien, pp. 659-668