| |
| |
| |
Derde bedryf.
Eerste tooneel.
HEt Tooneel verbeeld de voorgrond van de plaatse der Krooninge. De Teemsstroom, de Ryn, de Donau én de Taag verschynen mét een gevolg van Waternimfen, Engelsche Harders én Harderinnen. De Teems nood hén alle te zaamen zich te verheugen over de gewénschte Krooninge des nieuwen Konings, én der nieuwe Koninginne, waar van het Feest op dat oogenblik gevierd wérd, zybetoonen bunne vreugd door hunne gezangen, tót lóf van haare Majesteiten. Daar op nood de Teems de andere Stroomgoden binnen te treeden om plaats te maaken aan de Maagd Batavia, die van de Maagd van Groot Brittanje by de hand geleid, mét haar gevólg, de zeven vrye vereenigde Nederlandsche Provintien, hén komt nad'ren.
HEt heilryk oogenblik, ô Nimfen, is verreezen
Dat wy, nu voor ons geen meêr onraad is te vreezen,
Wyl moord, bedróg, gewéld, verraad gebannen zyn,
Een heughclyke dag een héld're zonneschyn
De nacht der rampen die ons dreigden op zien klaaren,
En 't brullend onweêr op het vrindelykst bedaaren.
Het Vórst'lyk Hóf dat nu in volle blydschap woeld,
Daar tans de vrolykheid op 't weeligste krroelt,
Nood ons gezaamendlyk haar feest te zien vertoonen:
Daar zullen wy de Deugd, de Minzaamheid zien kroonen,
Die deugd waar door we ons zien voor dwinglandy behoed,
Die minzaamheid, de roem van 't Koninglyke bloed.
't Is Wilhem Héndrik, die voor geene Waereldgrooten
Behoefd te wyken, zélf uit Keizers bloed gesprooten,
Wat naakt, ô Britt'land, u al heerlykheid én vreugd;
O wélk een glans ontfangt de Kroon van zyne deugd!
Aan zyne zyde staat uw' dierb're Koninginne,
| |
| |
Des Koningly ken Hélds doorluchte Gemaalinne:
Komt, eerd mét my de glans van 't vrind'lyk aangezigt,
Groet mét verwondering het bovenménsch'lyk licht,
Waar door haar groote ziel gekénd word uit haare oogen,
Die ed'le ziel, steeds vol van Vórsi'lyk mededoogen
Voor de onderdrukte, steeds tót hunne hulp bereid,
't Beroemdste Baak' van Liefde én Goedertierenheid;
Hoofddeugden, zélden zo volmaaktelyk te toonen
In Koninginnen, dóch die haar op 't heerlykst kroonen.
O Ed'le pronkstar die alle andere verdooft!
O wélk een eerekroon voor my! nu beurd myn hoofd
Zich moedig hooger op; myn roem genaakt de wólken,
Nu zal myn naam, vermaard by nooit bekénde vólken,
Geen overvruchtb're Nyl, noch ryke Ganges meêr
Te wyken hoeven, geen Eufraat betwist myne eer.
Op, op, myn Nimfen, toon uw'blydschap én genoegen:
En gy, ô Véldliên! wilt u t'zaamen by ons voegen;
Toon, névens ons, mét uw' Véldnimfen u verblyd:
Nu zytge voor het woên des dollen Krygs bevryd,
Onnoodig u voortaan angstvallig te verschuilen,
In 't naar én doods vertrék van onderaardsche kuilen.
Gy ook, ô Harders' die uw' rust verzékert ziet,
Gy, Harderinnen, héf, héf aan een vrolyk lied.
Nu kuntge t'zaam mét lust uw' lieve Lamm'ren weiden;
Aan myn kristalle boord hén vrolyk drénken leiden,
Geen bloedstroom zal zich meêr verméngen mét myn nat,
Nóch my ontluisteren, wél eer zo wreed beklad.
Wél aan, wilt in dit uur malkander niet bez wyken,
Laat, élk om stryd, uw vreugd én danbaarheden blyken;
Zie hoe de Hémel lacht, hoe 't Aardryk zich verheugd,
Ja zélf het woeste Meir bedaard is, én vol vreugd.
Laat ons de groote Koning looven,
Die ons de milde Hémel geeft;
Hy is het waardst geschénk van boven,
Dat Britt'land ooit genooten heeft.
| |
| |
De Veldlieden, Veldnimfen, Harders én Harderinnen.
Laat ons de groote Koning looven,
Die ons de milde Hemel geeft.
De vryheid, van 't gewéld verschooven,
Door zyne deugd op nieuws hérleeft.
Laat ons de groote Koning looven,
Die ons de milde Hemel geeft.
Nooit rampspoed moet zyn roem verdooven,
Die tót aan 's Waerelds einden zweefd.
Laat ons de groote Koning looven
Die ons de milde Hemel geeft
Hy is het waardst geschénk van boven
Dat Britt' land ooit genooten heeft.
Beroemde Stroom Goôn, die deez' groote dag komt eeren,
Wilt door uwe achtbaarheên de vrolykheid vermeêren;
Treed mét ons binnen; toon uw' blydschap nevens my;
Terwyl de Seine barst van spyt én razerny.
Komt, groet mét my het licht der Vórstelyke straalen
Die, zo vol zegen, op ons alle nederdaalen.
Batavia verschynt, van Britt'lands Maagd geleid,
Belétten wy heur niet in heure vrolykheid:
| |
Twede tooneel.
De Maagd van Groot Brittanje, verzeld van veele Engelsche Grooten en Edellen, geleid Batavia, de Maagd van Nederland, vergezélschapt van de zeven vrije vereenigde Provincien ieder aan haar Wapen te kénnen, by de hand na de plaatse der Krooninge. Naar wederzydsche betuigeniße van genegenheid en onverbreekbre Vrindschap, toont zy aan Batavia haare Koninglyke Majesteiten op de Troon, ieder mét de Kroon op 't Hoofd.
| |
| |
TErwyl myn Volkeren deez' dag mét blydschap kroonen,
En élk om stryd bewys van hun vernoeging toonen,
Nu zy door 's Hémels gunst, én uw doorluchtigst bloed,
Zich zien voor dwinglandy én ondergang behoed,
Vinde ik niets waardiger om my het hart te raaken,
Als dat ge u aan die vreugd ook wilt deelachtig maaken;
O vrygevocht'ne, die veel liever 't léven liet,
Als dat ge uw' dapperheid én oude roem verlied,
Ik weet wat deel gy moogd in myn verlóssing neemen,
'k Zal u die glory niet betwisten, nóch ontvreemen,
Het was uw' Véldheer, én geoeffende oorlogsmagt,
Door wien zulk een geluk ons is te weeg gebragt.
Gy, Edelmoedige, beroemd door uwe daaden,
Durfde alle dreigingen des vyands kloek versmaaden,
En stélde u zélve voor zyn razernije bloot,
Om my in 't hoogst gevaar te rédden uit de nood;
Uw schatten, schépen, én beroemde waterhélden
Die voor uw wélvaard steeds zich in de Brésse stélden,
Zo wél bedachtelyk als vroom, én onvertzaagd
Hébt gy gelykelyk voor myn behoud gewaagt.
Uw scheepryk Y héb ik zulks eeuwig dank te weeten,
De trouwe Maas zal myn geheugen nooit vergeeten;
De dappre Zeeuwen, én de vrije Vries, wiens hart
De dwinglandy steeds onverschrokken heeft getart,
Staan t'zaamen in myn hart dankbaatlyk opgeschreeven,
Uw Opperhoosden, steeds gewoon na lóf te streeven,
Wien 't nimmermeer verdroot, mét onbezweeken moed,
In 't woedenst van de stryd én 's dollen oorlogsgloed,
Manhaftelyk uw staat te hélpen onderschraagen,
En lyf, ja ziel, kon 't zyn, gerust daar voor te waagen;
Die hélden zullen nooit uit myn gedachten gaan:
Een onverwélkb're kroon van ed'le lauwerblaân
Moet hunne kruinen tót hun aller roem omvlégten,
En hunne naamen aan het hoogst gestarnte hégten.
Verwacht, ô waardigste, dat ik op myne beurt
U zal betoonen hoe myn ziel uw' diensten keurt.
| |
| |
De groote Koning die myn Ryksstaf heeft in handen,
Die strydb're Vórst, de schrik van alle dwingelanden,
In uwe schoot gekweekt, zy u een bórg voor my,
En strékke u tót een schild voor Vrankryks razerny.
De Zè zal 't Neêrlands bloed mét 't Britse nooit meêr méngen,
Maar het tierannige, te zaam vereenigt, pléngen;
Tót wraak van uw verdriet, én myn verraân gezag.
Ik blaake, ik brande, ik haak na die gewénschte dag.
Hoe zoet, ô myn vrindin, is die betuigenisse,
Uit een opréchte ziel, én onbeschroomd gewisse,
Aan my; hoe heerelyk vind ik me tans beloond?
Voor de yver die ik héb tót uwen dienst getoont.
Hoe waard is 't my dat ik my vrylyk mag beroemen
Mét u veréénd te zyn; gelukkig moet ik noemen
Het aanblik dat my heeft tót uwe hulp verwékt,
En nu een waarborg voor myn wreede Vyand strékt
O vorstelyke Maagd, wie zal ons kunnen deeren,
Wanneerwe élkanderen getrouwelyk verweeren?
Uw Koning is het hoofd myns heirs, én van myn vloot:
Wat hulp verwacht ik niet van zulk een bondgenoot?
Wat bén ik niet verpligt hém op myn beurt te toonen,
Gy zult, naar zyn verdienst, die Héld mét goud bekroonen,
Maar ik zal van myn hart, hét waardigste kleinood,
Een troon hém stichten die geen vyand, nood, noch dood
Ooit zal doen wankelen. 'k verlang die Vorst t'aanschouwen.
Myn trouwste Gebuurin, ik zal uw niet weêrhouwen,
Gy zult hém zien, de glans van zyne Majesteit
Kan niet onheuglyk zyn aan uw genegenheid.
De Schutdoek word opgehaald.
Zyne Majesteit zittende mét zyne Koninginne, ieder mét de kroon op 't hoofd, op de troon in het midden van een Vorstelyke zaal. Aan de zyde van zyn Majesteit, néffens de troon, staan, Dapperheid, Standvastigheid, én Voorzigtigheid,
| |
| |
aan de zyde van haare Majesteit, Gôdvruchtigheid, Edelmoedigheid, én Goedertierenheid. Ter réchter zyde van het Tooneel staan de Engelsche Geestelyke, aan de linker de Waereldlyke Lords.
Daar ziet gy op de Troon die Overwinnaar praalen
Mét zyne Koningin, voor wélkers héldre straalen
De glanssen van 't gesteent, aan 't sierssel van haar hoofd
Verbleeken, én byna gantsch wérden uitgedoofd.
Gy ziet hén beide, omringt mét eene stoet van Vad'ren
'k Zal mét uw verlóf hén nad'ren,
Al is dat tintelen myn oogen ongewoon,
Ik eer de glanssen van de koninglyke Kroon.
Door liefde, pligt, én diepe érkéntenis bewoogen,
Kom ik, van overzè, tót in uw hóf getoogen,
O Vórst, om 't heil daar u de hemel meê vereerd,
En dat myn ziel voor zyn beroemst geluk waardeerd,
Mét myne zegewénsch na waarde te versieren,
En deeze blyde dag verheugd te hélpen vieren.
Ziet hier de Zusteren van 't vrije Nederland,
Te zaam verbonden door de lieffelyke band
Van Vréde, én Eendracht, die u névens my begroeten.
Uw' glory kan in hén 't geleede leed verzoeten,
Hét heugd hén nóch, toen, door een dwingend Nagebuur,
Heur heerlykheid byna verzonk in bloed én vuur,
Hoe uw' manhafte ziel, in die benaauwde vlaagen,
Tót hun hérstélling goed én bloed u deede waagen;
Hoe gy, spyt de overmagt van Vrankryks krygsgewéld,
Grootmoediglyk hén tróft in 't blaakend oorlógsvéld,
Zélf Stad op Stad ontrukte, én deed te lande uit wyken,
Daar Bérgen u voor 't laast de lauwere krans zag stryken;
Alwaar gy zéggen mogt, ik kwam, ik zag, ik won.
De lauw'ren, die u voor de bliksems van Bourbon
De kruin verzék'ren, zyn hun allerwaardste panden,
En de onverwelkb're roem der vrije Nederlanden:
| |
| |
Zy hoopen, in de schaauw van dat geheiligt loof
't Gewéld der wolven, hoe verwoed én heet na roof,
Hoe naar het ongedierd ook grimmen mag, én huilen,
Als in een wagenbórgt gerustelyk te ontschuilen;
Zy achten, door 't beschut van uw verwinnend zwaard,
Hun vryheid, hun geluk, én glory wel bewaard;
En dat gy, om 't gewéld der Seine te betoomen,
Tót hunne bystand mét uw' magt eerlang zult komen.
Ik zie, ô Vorst! dat uw gemoed niet is vervreemd
Door 't Goud der Kroon; 'k zie hoe uw ziel genoegen neemd
In myne rédenen. ook wat ons staat te hoopen,
O Koningin! in wien wy zien de Hemel open,
Van uw genegenheid; u die zo langen tyd
De luister zyt geweest van Hólland, zynwe kwyt;
Maar schoon het Lichaam, ô Vórstin! ons heeft begeeven,
Uw liefde is ons geheel én onvervalscht gebleeven;
De tekens uwer deugd, de Waereld door bekénd,
Staan in gantsch Hóllands hart zo klaar én diep geprént,
Dat élk, wanneer hy van uw scheiden hoort vermaanen,
Van liefde én énk'le rouw versmélten moet in traanen.
Nooit, nooit vergeet de Haag, mét wélk een minzaamheid
Gy ieder een ontfingt, zélf zonder onderscheid;
Uw mildheid is élk een, verdrukte 't meest gebleeken;
De Témplen kunnen van uw heilige yver spreeken;
De Burg ren van uw' trouw, én Vórstelyk gemoed,
Standvastig in beraad, in voor én tegenspoed.
Hoe kon de Hemel zo veel deugden beter loonen.
Als met driedubble glans uw waerdig hoofd te kroonen.
Leeft lang, ô Vórst'lyk Paar! ô aller eeuwen Roem,
Die 'k onbeschroomd de pronk der Waereldgrooten noem,
Regeert voorspoediglyk, op dat uwe Onderzaaten
Gelukkig moogen zyn. al wie u durf verwaaten
Belaagen, ga te grond: maar wélk een snél gedruis
Beweegt de hófzaal. mét een lieffelyk geruis?
| |
| |
Wat hélder licht verspreit zyn heuggelyke straalen?
De hémel opent zich: 'k zie hémellieden daalen,
Zy neigen 't hoofd, ter gunst van uwe Majesteit;
Ik zwyg, hun hemeltaal vereischt eerbiedigheid.
| |
Derde tooneel.
Vrede, Waarheid, én Gerechtigheid, nederdaalende in een Troon van wélken. Zy treeden uit de Troon, én begroeten haare Majesteiten. De voorige blyven.
O Vórst, wien myn belang, vér boven troon én kroon,
Het hélden hart kon raaken,
Geniet, mét uw Vórstin, de rykstaf, tót uw loon.
U zal nooit ramp genaaken,
Zo lang geréchtigheid, myn Zuster, u verzêld;
Gy zult haar steeds beminnen:
En wyl uw' groote ziel door kryg na vréde hélt,
Wy komen van om hoog ons voegen by uw stoet;
't Is 's hemels wélbehaagen.
Ontfang ons wederom, ons die korts zo verwoed
't Gewéld heeft doen verjaagen.
Wy zyn, gy weet bêt, van onstérffelyk geslagt,
Daar wy vereenigt blyven,
Bloeit alle heerlykheid in onverwinb're kracht,
Voelt zich de wélvaard styven.
Zo zy, ô Vórst, uw ryk een ryk van weelde én vreugd,
Uw koninglyk gebied, gegrondvest door de deugd,
De Maagd van Groot Brittanje maand de aanschouwende onder daanen des ryks tot vreugdezangen.
Gy Onderdaanen, wien de blydschap 't aangezicht
Ophélderd mét een straal van overheuglyk licht,
| |
| |
Op, nu de hemel zélf dit kroonfeest komt vereeren,
Wilt in dit ogenblik de vrolykheid vermeêren.
De Teemsstroom nadert met een achtb're stoet verzéld,
Eer door gezang uw Vórst, én koninglyken Héld.
Zang van Engelsche Onderdaanen.
Laat ons te zaam mét blyde klanken,
Voor de onwaardeerb're gunst die 't Britse ryk geniet,
Nu haar een Vórst die 't recht bemind, gebied.
Regeer mét uwe Koninginne,
Gelukkig, lang, én steeds verheugd,
Ons herte blaakt tót u in zuiv're minne.
Wyl u de Kroon min siert als uwe deugd.
Laat ons te zaam met blyde klanken,
Voor de onwaardeerb're gunst die 't Britse ryk geniet,
Nu haar een Vórst die 't recht bemind, gebied.
| |
Vierde én laasste tooneel.
Alle de voorige.
De Teems, de Ryn, de Donauw én de Taag verschynen, maakende te zaamen eene Dans, waar mede het feest een einde neemt.
Einde van het derde Bedryf. |
|