GAL: De overspannen jaren

Opgetekend van 1960 tot 1996

[p. 158]

[p. 159]

Sovjetunie
Van dode rode zielen

Wat het Vaticaan de Bergrede aandoet, beging het Kremlin met het Kapitale Woord van Karl Marx en Friedrich Engels: een geloof ongeloofwaardig maken. Moskou glaceerde de communistische broedergloed tot partijvoorschrift, perste vrouwen en mannen in de weckpot van het steriele gelijk. Zo gebeurde het dat, na een stormachtig samengaan van ruim zeventig jaar, de Russische hamer en sikkel in 1991 uit elkaar haakten.

Het Russische-poppetjessysteem: iedereen ruimt iedereen op. Lenin borstelt de adel naar de verdommenis, Gorbatsjov bezemt Vladimir Lenin aan de kant en Boris Jeltsin veegt de vloer aan met Gorbatsjov. Wie loert met blik en stoffer op Boris?

Linkerbladzijde. Naar de film Pantserkruiser Potemkin van Sergej Eisenstein zien wij het wonderkind Michail Gorbatsjov in 1993 van de geschiedenistrap stuiteren. De zachte val van de man die de Sovjetunie met fluwelen handschoenen aan wurgde.

[p. 160]

Op 23 augustus 1989 herdacht gal op de voorpagina van De Morgen het duivelspact dat de dubbele snor Jozef Hitler en Adolf Stalin vijftig jaar eerder sloten. Polen zou prioritair door de ene snor verbrijzeld en door de andere vermalen worden. Op de tekening ernaast: het valt niet mee om met een hamersikkelpen het woord Democratie te spellen.

Op de rechterbladzijde gaat het Marx aan het hart als hij ziet hoe Jeltsin op de puinhoop van het communisme de rotzooi van het kapitalisme etaleert.

[p. 161]

[p. 162]

Herinneringen aan de alweer voorbije westerse ‘Gorby-rage’, tweede helft jaren tachtig. Een grafisch hoogstandje van gal: de positieve wil van Gorbatsjov verdampt in een vlucht vredesduiven.

Rechterbladzijde. Ballerina Boris walst in 1995 met lichte voeten door de porseleinen provincie Tsjetsjenië.

[p. 163]

[p. 164]

Papa Perestrojka praalt in 1990 met zijn Nobelprijs voor de Vrede; aan zijn illustere voeten een visgraat, een schenking van het hongerende vaderland. Ook het leger is aan de bedelstaf, te zien aan de tot collectebus gepromoveerde kozak. Op de tweede rij scoort Gorby een ace in zijn populariteitsmatch tegen Ronny Reagan. Een voortzetting daarvan is de prent van hetzelfde duo, met de Rus als een vis in het water, terwijl de Amerikaan bevangen wordt door koudwatervrees.

Na Reagan kwamen Bush en Clinton, na Gorbatsjov kwam Jeltsin, de dubbele beer in de zin dat hij én Rus is én op een mannetjesvarken lijkt. Hier knort het roze knuffelbeest vergenoegd: Billy Clinton heeft een aardige duit in zijn gleuf gedaan.

[p. 165]