Het Hoog-lied van den heyligen ende wijsen koning ende propheet Salomon
(1629)–Samuel Ampzing–
Auteursrechtvrij
[Folio 1v]
| |
Hezekiel XVI.3. ---- 13.
| |
Eph. V.32. Dese verborgentheyd is groot: maer ik segge in Christus, ende sijne Gemeynte. | |
Apok. XIX.9. Schrijft: Salig sijnse die tot het Avondmael van de Bruydloft des Lams geroepen sijn. | |
Virg. Lib. VI. AEneid.---- Procul, ô procul este profani! Gaet weg van hier gy vuyl gespuys,
Wiens hert bevleckt is, en niet kuyz.
| |
Horat. Lib. III. Carm. Od. 1.Odi profanum vulgus, & arceo. Ik haet het volk van Satans Kerk,
En weerse van dit heylig werk.
Honni soit qui mal y pense. Hy is sijn smaed en straffe waerd,
Die quaed hier denkt, en God beswaerd.
| |
[Folio 2r]
| |
Voor-rede, ende toe-eygen-briefAen den erentfesten, godsaligen, seer voorsienigen, ende bescheyden Here Iaqves Schot, ouderling in de gemeynte des Heren binnen Haerlem.Erentfeste Here, gunstige Vriend, ende waerde Broeder in den Here Jesus Christus, De Heylige Apostel Paulus schrijft Ga naar margenoot+ 2. Tim. 3.16.17. vande heylige Schrifture: Alle de Schrift is van Gode ingegeven, ende oorbaerlijk tot leringe, tot bestraffinge, tot verbeteringe, tot ondervvijsinge die inde rechtvaerdigheyd is: Op dat de mensche Gods geheel sij tot alle goede vverken volmaektelijk ondervvesen. Desgelijkx de heylige Apostel Petrus. 2 Pet. 1.19.20.21. Wy hebben dat Prophetische vvoord, 't vvelk seer vast is, ende gy doet vvel als gy daer acht op hebt, als op een licht dat in eene duystere plaetze schijnt, tot dat de dag aenlichte, ende de morgen-sterre in uvve herten opga. Dit eerst vvetende dat geene Prophetie der Schrifture uyt eygene ingevinge geschied. Want de Prophetie en is voortijden niet door menschen vville gegeven, maer de heylige | |
[Folio 2v]
| |
menschen Gods hebbense gesproken, van den Geest Gods gedreven sijnde. Waer uyt dan onwedersprekelijk volgen moet dat dit Lied der Liederen, ofte Hooglied van Salomon, ook een goddelijk Boek is: dewijle het een der Boeken is, die God aen de Joodsche Kerke heeft vertroud, ende gegeven, in den grond ende maniere van schrijven over een komende met de andere Kanonijke Boeken des Ouden ende Nieuwen Testaments, insonderheyd inde materie vande geestelijke gemeynschap tuschen den Here Christus, den Bruydegom, ende sijne Gemeynte, sijne Bruyd, in het eeuwig, overdiend, ende onveranderlijk genaden-verbond des Heren: welk Boek derhalven de Joden onder alle de andere Heylige Bibelsche Schriften altijds sorgvuldig bewaerd hebben, die over den Kanon, ende het getal der heylige Boeken vanden Here Jesus Christus ofte sijne Apostelen noyt ende nergens en sijn berispt nochte bestraft geworden. So blijkt dan daer uyt ook niet alleen de autoriteyt ende het aensien van dit heylig Boek, maer ook met-eenen sijne nuttigheyd, als eene goddelijke ende heylsaeme lere vervatende volgens de gemelde spreuke des Apostels 2. Tim. 3.16. ende Rom, 15.4. Al vvat te vooren geschreven is, dat is tot onser stichtinge geschreven: om dat vvy door lijdzaemheyd, ende verstroostinge der Schriften hope hebben souden. Item Col. 3.16. Het vvoord van Christus vvone in u met alle vvijsheyd rijkelijk. Ga naar margenoot+ So hebbe ik derhalve lust gehad, na dat ik onlangs de Klaeg-liedren des Heiligen Propheets Jeremias hebbe in het licht gegeven, dit Troost-Lied der gelovigen ook Poetischer wijse te bearbeyden, ende Gods | |
[Folio 3r]
| |
Kerke mede te delen: om midden inde swaere vervolgingen ende verdruckingen van dese laetste bedroefde ende verbolge tijden, ende verwerringe der Seeten, door de overdenkinge van onse vaste ende onverbrekelijke gemeynschap met onsen Here ende Bruydegom Jesus Christus, ende de aenstaende weg-geleyde eeuwige heerlijkheyd, ons tegens het kruyz, ende de wederwaerdigheden, ende de verleydingen op te houden, ende te versterken. Ik geve dan het Hebreeusch Poetisch Boek in Nederduytsche Poesije uyt, op de wijsen van eenige meest-bekende Psalmen, om den kinderen Godes daermede te dienen: ende voege daer by eene Poetische korte geestelijke Verklaringe van den sin der woorden, dewelke anderszins onder figure ende gedaente van lichamelijke liefde, ende gemeynschap van Bruydegom, ende Bruyd, ende in voorbeeldinge van het houwelijk tuschen Salomon, ende de Dochter van Pharao, inden heyligen Text duysterlijk word voorgesteld. Die eene rijker Uytlegginge van dit heylig Hoog-lied voorderd, ende vereyscht, die lese het geleerd ende godsalig werk van den eerwaerdigen, godsaligen, ende wel-geleerden D. Godefridus Udemans, getrouwen Dienaer des Heren in sijne Gemeynte te Zierikzee, den welken ik in dit mijn werk overal gebruykt ende gevolgd hebbe: behalven dat onse luyden alhier te Haerlem hier door konnen geholpen ende opgescherpt worden, om de diepgeleerde, ende kloek-bearbeyde Predikatien van onsen lieven ende waerden Collega ende trouwen mede-arbeyder in den werke des Heren D. Henricus Geesteranus over dit Hoog-lied met meerder vlijt ende aen- | |
[Folio 3v]
| |
dacht te horen, ende te behertigen: waer toe ik desgelijkx den heyligen text van dit werk op den kant daer by hebbe laten drucken, op dat ik onse Christelijke Gemeynte in desen hier mede ook soude dienen mogen. Hier van hadde ik den Christelijken Leser ook noch wel te berichten, dat ik in de afdelinge der Kapittelen de Latijnsche Oversettinge der hoog-geleerde ende wijd beroemde mannen Gods, ende lichten der Kerke, D. Imm. Tremellius, ende D. Fr. Junius gevolgd hebbe, mede naer 't exempel des boven-gemelden Godefridus Udemans. Ga naar margenoot+ De reden nu waerom ik desen mijnen geringen arbeyd uwer Edele hebben willen toeeygenen, ende opdragen, en is niet verre te halen: want behalven uwer Edele godsaligheyd, ende geestelijke kennisze, die uwe Edele tot het waerde Ouderlingschap van des Heren Christelijke Gemeynte alhier ter stede voordgetrocken hebben; waer in uwe Edele Gode ende sijne Gemeynte getrouwelijk diend: so is daerenboven uwer Edele vrundschap by mij in seer groote waerde, die uwe Edele beneffens andere weldaden met het heffen (als men't noemd van mijn jongste kind ende sone Jakob, ofte met het overstaen als getuyge van sijnen Christelijken Doop, beliefd heeft aen mij opentlijk te bewijsen: waerom ik ook niet en hebbe willen nalaten dese onse goede vriendschap, van uwer Edele sijde met gemelde weldaed (onverdiend) besegeld, met dit gering getuygenisze mijns herten, aen mijner sijde desgelijkx te bevestigen, ende uwer Edele nu Peter van den sone mijns lichaems, ende lendenen, van dese vrucht mijns geests ende herzenen desgelijkx Peter te maken: biddende dat uwe Edele de geringe gave gelie- | |
[Folio 4r]
| |
ve voor lief aen te nemen, ende uwer Edele wel gevallen te laten, ende de selve tegens de tanden der quaedwilligen te helpen verdedigen. Hiermede Erentfeste Here, ende gunstige Vriend, ende waerde Broeder inden Here, sijt God Almagtig in sijne genade bevolen, ende van mij gansch hertelijk gegroet. In Haerlem desen 17. April. 1629. Vwer Edele seer toegedaen ende dienstwillige Vriend, Dienaer, ende broeder in den Here Samuel Ampzing, van Haerlem. |
|