Beschryvinge ende lof der stad Haerlem in Holland
(1628)–Samuel Ampzing– AuteursrechtvrijAdriaen Pauw, Ridder, Here van Heemstede.En nademael ik hier van Heemste kom te spreken,
Hoe sou mijn rede niet gedenken uyt te breken
Van dat by onsen tijd hier onlangs is verricht,
Als daer het Predick-ampt, en Kerke sijn gesticht?
Daer onse Ga naar margenoot* Campius den dienst heeft aengevangen,
En Bruno korts daer na het eerst beroep ontfangen,
En Plancius na hem: nu is na sijn vertreck
Cornelius de Dieu Pastoor in't selfde vleck.
Sy sijn wel meest verstockt, en stoppen hunne oren,
Noch word Gods Woord gepreekt, al willen sy't niet horen,
Dat sy niet waerdig sijn: so gaet het ook in Stad,
So gaet het overal. Wy sijn al vol, en sad!
Wat is hun 'twoord des heyls, het woord van't eeuwig leven
Een reuke tot der dood? Moet God sijn woord hier geven
Tot een getuygenis, tot oordeel, tot gericht?
Daer is geen swaerder straf. Hoe achtmen't hier so licht!
Ga naar margenoot+Besiet dan ook het Huys dat Fabri sich voor desen
Dat Fabri sich ook noch ter woonst heeft uytgelesen,
De Vader, en de Soon: het Huys en Hof van lust,
Daer Fabri van't gewoel der Stad in vrede rust.
Dit is een lustig land, gelijk de Papen weten,
Dies werd het ook wel-eer van Bernaerts volk beseten:
Want hun het beste toch en 'tvetste toebehoord:
So had het ook by hen den naem van Ga naar margenoot‡'sHemels-poort,
| |
[pagina t.o. 89]
| |
P. Zaenredam fecit.
Dit is een Graeflijk leen, 't Slot Berkenro geheten
Het welk het Haerlemsch Huys van dien dag heeft beseten,
Dat Jan van Haerlem dat van onsen Graef ontfing,
Aen wien van Velsens hand de vader-moord beging.
Daer woond die Stam noch op, door Berkro schier vergeten,
Hoe na is ook die Stam genoeg tot een versleten!
En't slot is meest vernield! Ik wensch dan om dien dag,
Dat God die ed'le Stam, en sy 'tSlot bouwen mag.
| |
[pagina *9-*10]
| |
P. Zaenredam inv. J.v. Velde Sculp.
Dit is het Huys te Kleef so't huyden word gevonden,
In ons Beleg vernield, in ons Beleg geschonden:
Daer Frederico lag als hy de stad besloot,
Daer Frederico lag als hy de Stad beschoot.
Wie dattet heeft gesticht, kan niemand seker weten,
Maer hoe het is verwoest en is noch niet vergeten,
Foey Spanjaerd die ons land soo deerlyk hebt geprangd!
En foey hem die ook noch na syne komst verlangd!
Wat dit nu voor een huys mag syn geweest voor desen
Begrypt een yder licht die op syn huydig wesen,
En hoog en wyd begryp syn wacker oge slaet!
Waert soo weer opgeboud, het waer ons lands zieraed.
| |
[pagina 89]
| |
In't jaer Mcccclviii. werde gefondeerd ende gesticht dat Klooster te Heemstede buyten Haerlem van S. Bernaerts oorde van den eerbaeren mannen Mr. Huyge van Aszendelf, en Mr. Jan Klaeszoon, beyde Priesteren. Holl. Kron. Divis. xxix. Kap. xxxi. Ook kont gy Spieg'lenburg, gedoken inde boomen,Ga naar margenoot+
Dicht by den Aerden Hout, door onsen Hout bekomen,
Of door het groene veld, voorby den water-kant,
Of wilt gy, door het graen, door duyn, en door het sand.
En hout gy dan de Vaert, laet Berkenro niet leggen:Ga naar margenoot+
Met-namen moet ik hier van dit Kasteel wat seggen,Ga naar margenoot+
Met-namen van dit Slot, dat onse ed'le Stam
Van Haerlem tot een leen van onsen Graef bequam.Ga naar margenoot+
Dies heeft sy dan dit leen en desen naem beseten,
En werd so Berkenro gemeynelijk geheten:
Ja so ook dat de naem van dit vermaerd geslacht
Door desen tweden naem schier was tot niet gebragt.
Laet Berkenro dan vrij by dit geslacht beklijven,
Maer laet de waerde naem van Haerlem eeuwig blijven.
'Tis Haerlem-Berkenro: het een is van het bloed
Het and're van dit leen, en van dit Graven-goed.
Mag hier nu ook van mij dit recht wel sijn verswegen,
Dat dese heerlijkheyd van Willem heeft verkregen,
Den tweden van dien naem? ik meyn het Hals-gericht,Ga naar margenoot+
In dese heerlijkheyd en op dit Slot gesticht.
So is dan dit geslacht nu ellef honderd jaeren
(En watter voor dien tijd veel-licht meer eeuwen waren)
So langen tijd in acht, so langen tijd in eer.
Voorwaer! 'tgebeurd niet veel, 'tgebeurd al selden meer.
Foeij Spanjaerd, dat gy ook dit Huys hebt neergesmeten,
(Hoe kan men al sijn quaed en tyrannij vergeten)
Maer denkt (o ed'le stam!) gy waertet niet alleen:
Gy had dit ongeval met uwe Stad gemeen.
Kont langs den Kruyz-weg ook dij sonderling vermaken,Ga naar margenoot+
En op een stenen-vloer tot Sieken toe geraken;Ga naar margenoot+
En daer seer harde by een weynig voordgegaen
Het Huys te Kleef besien, en daer wat stille staen,Ga naar margenoot+
En seggen in dijn hert: Die droevige ruwijnen
En steenen overhoop noch vrij wat wonders schijnen,
En tuygen 'toud zieraed, en (laes!) het groot verdriet
Dat over land en luy het bloedig oorlog giet.
Het nieu gebou dan noch, het welk hier is te kijken,
Van Bredero gesticht, wil vrij weer wat gelijken,
| |
[pagina 90]
| |
'Twelk sich aensienelijk van buyten aen vertoond,
Alwaer d'Ga naar margenoot*Ontfanger nu van sijn Genade woond.
|
|