Slotwoord
Zo hebben we dan iets mogen vertellen van de historie van ons land en volk en van gebieden en mensen, met wie Nederland nauwe betrekkingen heeft of heeft gehad.
Het was een lange weg van een paar duizend jaar voor Christus tot de twintigste eeuw na Christus.
Er was te verhalen van opgang en ondergang, we hebben mogen spreken van grote daden, van geloof, van glorie en uitredding, maar er zijn ook zwarte bladzijden in ‘'s lands historieblaân’, voorbeelden van ongeloof, onderdrukking, winstbejag, afval...
Ook onze geschiedenis echter mogen we zien in het licht van de eeuwigheid. God had met ons volk zijn bedoelingen.
Tielich zegt in ‘Ein Beitrag zur Sinndeutung der Geschichte’:
‘Christus is voor de hele geschiedenis van allesomvattende betekenis, van fundamenteel belang. Krachtens Zijn verzoening is geschiedenis mogelijk. De geschiedenis rust niet in zichzelf. Zij rust als menselijke - en dat wil voor ons zeggen zondige - geschiedenis in Gods verzoening door Jezus Christus. Deze verzoening is het dragende midden. Om derwille van de komende Christus heeft God in de oude bedeling, om der wille van de gekomen Christus in de nieuwe bedeling de wereld gespaard. Door de verzoening met Christus wordt de wereld bewaard voor de wederkomst en is er geschiedenis mogelijk. De onontwarbare kluwen, die menselijke geschiedenis heet, is de tijd en ruimte, die God uitspaart tussen de komst en wederkomst van Christus. Hij spaart tijd en ruimte uit voor de loop van Zijn Woord over de aarde en daarmee draagt Hij die aarde’.
Zo gezien, behoeven wij de toekomst niet te vrezen, want dan staat lichtend boven de geschiedenis van ons eigen leven en boven de historie van ons volk èn die van alle volken het ontzagwekkende woord, dat tegelijk zo troostvol is:
DE HEER REGEERT.
Auteursrechtelijk beschermd