Gedichten. Deel 3a. Apparaat

[508] ‘Vanmorgen heb ik hem zien fietsen door de lanen’

Overlevering

M^1	Typoscript Cel, collectie P.J. Meertens, H-20,iv.
M^2	Typoscript Asyl, H-36.
T	Erica 2 (mei 1947), p. 192.
D^1	Blauwzuur, p. 20.
D^2	Verzamelde gedichten^4, p. 979.

Datering

Vóór 18 augustus 1943

Leestekst

M¹

Varianten en correcties

M² a typemachine, b anilinepotlood, c potlood (c aangebracht ná T)

Reekstitel	M^1		[ontbreekt]
	M^2	a	Directeur
	T		[ontbreekt]
	M^2	c	|	|^+
	D^1-2		|	|

Nummer	M^1		[ontbreekt]
	M^2	a	1
	T		[ontbreekt]
	M^2	c	[doorgehaald]
	D^1-2		[ontbreekt]

+ [→ Titel]

[p. 377]

Titel	M^1-2		[ontbreekt]
	T		Directeur
	M^2	c	[Directeur	]^+
	D^1-2		|	|

4	M^1		omdat hij mij gevangen houden kan		,
	M^2-D^2		|	|	◦

5	M^1-2		zoolang		hij wil, want duizend wegen leiden
	T		zo lang	|		|
	D^1-2		zolang	|		|

12	M^1		systeem van kaarten		dat zijn	kasten	torscht.
	M^2	a	|					|
		a	[			] tafel	[	]
		b	[	],	[			]
	T-D^2		|					|

14	M^1		mensch		,	met het eenige tekort:
	M^2-D^2		|	|	◦	|	|

15	M^1-2		dat hij		mij zóólang	zal genezen
	T		|	|	me zó lang	|	|,
	D^1-2		|	|	mij zólang	|	| ◦

16	M^1-2		tot ik		mij	op hem stort.
	T		|	|	me	|		|
	M^2	c	tot ik een ander word.
	D^1-2		|				|

+ [= Reekstitel]

Commentaar

^1	Zie [506] ‘Erbarmelijk geboren,’, noot 1.
^2	Volgens L.H. Fontein - directeur van de Rekkensche inrichtingen, waar Achterberg vanaf juli 1941 werd verpleegd - heeft hij Achterberg geadviseerd de laatste regel van dit gedicht te wijzigen (zie Biografie, p. 346-347). De verandering is echter pas veel later (in ieder geval ná mei 1947) door Achterberg in het typoscript van de bundel Asyl (M^2) aangebracht.
^3	In het bundeltyposcript van Asyl (M^2) vormde dit gedicht het eerste gedicht van de reeks ‘Directeur’. De reeks bestond verder uit [632] ‘Directeur’ en een onbekend gedicht. Vanaf M^2, fase c is het reekskarakter van de gedichten opgeheven. Zie verder § 31.2 en § 31.4.1.
^4	In eerste instantie heeft Achterberg dit gedicht op 4 mei 1946 ter publicatie afgestaan aan De Vlaamsche gids, maar daarin werd het uit ruimtegebrek niet opgenomen. Op 27 februari 1947 stuurde hij het gedicht, samen met enkele andere gedichten, aan A. Marja voor Erica. Op de brief tekende Marja aan: ‘Doorgezonden: Directeur (1) [en] Paviljoen’ (zie ook [177] ‘Wij zijn volslagen idioten’, noot 3). Hieruit kan worden afgeleid dat Achterberg ook een van de andere twee ‘Directeur’-gedichten had gestuurd. Omdat alleen dit gedicht werd geplaatst, zal het reeksnummer in T zijn vervallen.
^5	Vanaf T staat dit gedicht in de nieuwe spelling.
^6	Zetfout in T, r. 1: Van morgen i.p.v. Vanmorgen