Zomerloover. Deel 1

[p. 1]

1. Twee ongelukkigen.

Hij zat in een spoorrijtuig bij één van de raampjes en tegenover hem zat een oudachtige juffrouw, die met medelijdende aandacht naar zijn ééne been keek.

‘Ja, juffrouw,’ zei de man, ‘ik heb er nog maar één over, zooals u ziet. 't Andere is afgezet - jaren geleden al. Ik reisde met een circus en had het ongeluk, van een trapeze te vallen; 'k dacht mijn hals te breken, maar 't kostte me mijn rechterbeen... Heelemaal versplinterd - en den volgenden morgen was 't me al in 't ziekenhuis afgezet. De circusdirecteur was toen zoo vriendelijk, me een kunstbeen cadeau te doen. Dat was nog afkomstig van zijn overleden schoonvader. Een kunstbeen zeg ik, maar ik mocht het eigenlijk wel een kunstwerk noemen. 't Was heelemaal van kurk; nu - dat was zooveel bijzonders niet; maar weet u wat wèl iets bijzonders was? Binnen in dat kurken been zat een kunstig samenstel van veeren... ja, zoo waar als ik hier in den trein zit: van veeren juffrouw! U zal zeggen: waar dienden die voor? Wel, ik kon dat been opwinden en als 't opgewonden was, begon het van zelf voort te springen. Ik had dan alleen maar mijn linkerbeen wat op te tillen en - 't ging er van langs! Een manjefieke uitvinding, vindt u niet? En niemand kon van buiten zien, dat het een kunstbeen was, want

[p. 2]

het had precies denzelfden vorm als een gewoon menschelijk been. Ja, 't was een mooi stuk werk! En



dan zaten er nog verschillende knopjes op, waarop ik maar te drukken had, om langzamer of gauwer te gaan. En drukte ik op het knopje, waarop stond: R.S. - dat

[p. 3]

beteekende Razend Snel - dan ging ik gauwer dan een hazewind.

Na mijn ongeluk aan de trapeze vertrouwde de dirceteur me niet meer aan de gymnastiekwerktuigen en stelde hij me aan tot oppasser van de beesten; want u moet weten, dat we ook een menagerie meevoerden; die bestond uit een stuk of wat leeuwen en tijgers, een paar slangen, drie of vier apen en een kakaba.

U hebt zeker nooit van een kakaba gehoord en dat is ook geen wonder, want onze kakaba is de eenige geweest, die ooit in Europa te zien was en toen we 'm kwijt waren, is er ook nooit weer een in Europa te zien geweest.

Nu zal u vragen: waarom heb je 't zoo druk over die kakaba? Wel, omdat ik aan die kakaba mijn ongeluk te wijten heb; dat ongeluksbeest heeft me mijn kunstbeen gekost.

Ik zal u vertellen, hoe dat in z'n werk is gegaan.

Op een dag ben ik bezig, de kakaba te voeren. Ik had 'm, zooals ik altijd deê, uit zijn kooi gehaald, om 'm uit m'n hand te laten eten. - ‘Jongen,’ denk ik zoo bij me zelf, ‘je bent toch een wonderlijk beest.’ En dat was ook zoo; want hij had den kop van een schaap, het haar en de kleur van een varken en den staart van een eekhoorn. Maar net, dat ik zoo denk - wip, daar schiet hij me uit mijn hand.

In een oogenblik was hij de deur uit.

Eerst sta ik verbouwereerd te kijken; want dat me dat gebeuren zou - daar had ik niet op gerekend; maar al gauw denk ik: ‘Ik haal je wel in, rakkerd.’ Ik wind mijn kunstbeen op en - ik 'm achterna.

[p. 4]

Maar sapperloot, juffrouw, wat was me dat beest al een eind voor! Nu, dat het zoo'n hardlooper was, dat had ik niet geweten.

Ik drukte dus even op R.S. en ik sprong als een kakkerlak over den weg.

't Was een pracht van een weg - mooi breed en goed onderhouden en ik vloog er dus overheen, zonder gevaar van te vallen, of iemand omver te hinken. En ik begon dan al heel gauw op sinjeur kakaba te winnen. Toen ik begon te loopen, zal hij me, denk ik, vijf-, zeshonderd meter vóór zijn geweest; een kwartier later scheelden we geen vijf en twintig meter meer en 't duurde niet lang, of ik dacht 'm bij zijn ruigen staart te kunnen paken. Maar juist op dat oogenblik - wip, daar schiet hij een oud konijnenhol in, op zij van den weg, en ik kon er netjes vóór blijven staan.

Ik was woedend, maar wat gaf me dat?

Toen mijn woede dan ook bedaard was, ging ik bij den ingang van het hol zitten, schroefde mijn kunstbeen los en wond het op. 't Kan me straks misschien te pas komen, dacht ik bij me zelf. Toen legde ik het vóór het konijnengat neer en ging een eindje verder, onder een boom, een beetje zitten uitrusten.

Nu moet ik u eerst nog vertellen, dat er aan mijn kunstbeen ook nog een knopje zat, waar een V op stond. Dat beteekende: Vooruit. Ziet u, daar moest je op drukken, als je wou beginnen te loopen.

Maar nu moet u hooren, wat er gebeurt.

Ik heb nog geen vijf minuten gezeten, daar komt me die kakaba voorzichtig uit het konijnengat kijken.

[p. 5]

‘Wacht maar,’ denk ik, ‘eerst moet je d'r heelemaal uit zijn, dan zal ik je wel pakken.’

Toen gaat het beest eens langs mijn kurken been snuffelen.

‘Laat 'm maar even begaan,’ denk ik; maar daar raakt het met zijn neus het knopje met de V aan....

Het been springt overeind en daar vliegt het voort.

O, juffrouw, dat was een bang gezicht en ik schaam me niet u te vertellen, dat ik er bij zat te huilen... Pardon, juffrouw, dat ik wéér huil, maar ik kan de geschiedenis niet met droge oogen vertellen....

Ik keek mijn been na; 't werd hoe langer hoe kleiner en eindelijk zag ik het niet meer.

En daar lag ik met mijn eene been.

Krukken had ik natuurlijk niet bij me en zoo moest ik geduldig wachten, tot er eindelijk een boer met een kar langs den weg kwam, die me naar m'n directeur terugbracht, maar die gaf me op staanden voet m'n ontslag, omdat ik een van zijn zeldzaamste beesten had laten wegloopen.

Ik had nog precies geld genoeg om een paar krukken te koopen en toen kon ik gaan bedelen! Ja bedelen, juffrouw; dat is toch wat, voor iemand, die z'n leven lang met werken den kost heeft verdiend.... Och, jufrouw, hebt u niet een kleinigheid voor een ongelukkigen man met één been?’....

De juffrouw, die den ‘ongelukkigen man’ gedurende diens verhaal met onafgebroken aandacht heeft aangestaard, opent thans een versleten leeren taschje, haalt er een kaartje uit en reikt het haar reisgenoot toe. Deze

[p. 6]

steekt er begeerig de handen naar uit, verslindt met de oogen, wat er op staat en leest:

JUSTUS.

(Ontleend).

Bladvulling.

Hooge afkomst.

Eenige vogels pochten tegen elkaar over hun afkomst.

Mijn geboortehuis, zei een kraai, was een eeuwenheugende beuk.

Het mijne, zei een meesje, een bemoste ruïne.

Het mijne, viel de uil in, was een slottoren, met klimop begroeid.

Het mijne, zei een havik, was een hooge rots.

Het mijne, riep de adelaar, was een bergtop, die tot in de wolken reikt.

Het mijne, zei eindelijk een muschje, was onder een stroodak, maar het was er een niet minder gezellig huisje om.