Biographisch woordenboek der Nederlanden. Bijvoegsel

[Jonkh. Mr. Cornelis Backer]

BACKER (Jonkh. Mr. Cornelis), zoon van Mr. J.W.J. Backer, advokaat te Groningen, en Josina Petronella Sichterman, werd den 20^sten November 1798 geboren, en na de school van de Graaf en een paar jaar de Latijnsche school bezocht te hebben, aan de leiding van Dr. W.J. Koppius, predikant te Blijham, toevertrouwd. Aan de hoogeschool te Groningen waren de beide eerste jaren aan belletrie en het aanleeren van de Engelsche en Italiaansche talen gewijd. Nadat hij tot de eigenlijke regtsstudie was overgegaan, waren het vooral van Enschut en Twist,

[p. 44]

die hem tot zich trokken. Na zes jaren de akademische lessen te hebben bijgewoond, promoveerde hij op 19 Junij 1821 met een grondige en uitgewerkte dissertatie de periculo quod assecuratrus est, en droeg haar op aan zijn oom, Cornelis Backer de Jonge, lid van den raad van Amsterdam, en bekend uit de school van Adr. Kluit. Te Amsterdam als advokaat gevestigd, herlas hij Tacitus met den dichter J. van Lennep en hield van tijd tot tijd voorlezingen in onderscheidene wetenschappelijke inrigtingen. Een dezer voorlezingen: Verhandeling over den beperkten invloed des handels op de beschaving der oude volkeren, is geplaatst in Vad. Letteroef. voor 1823, bl. 756-772. Overigens werden hem onderscheidene zaken ter behandeling door Mr. J.B. Meijer opgedragen en was hij gedurende 1½ jaar commissaris van het marktwezen te Amsterdam.

In 1826 huwde hij Johanna Maria Leopoldina Catharina Brandtzen uit Arnhem, en zag de inleiding tot het eerste hoofdstuk zijner memorie over de zoogenoemde conflicten van de attributie onder den titel: Verhandeling over het voorwerp van regterlijke beslissing in burgerlijke zaken, vooral in afscheiding beschouwd van den werkkring der administratie, in het eerste deel der Bijdragen tot regtsgeleerdheid en Wetgeving van den Tex en van Hall het licht. Ook leverde hij in dezelfde Bijdragen een lezenswaardige schets en beoordeeling van het overzigt der gevoelens van de voornaamste schrijvers en wijsgeeren over regt, staat en politiek, door Fredrick van Raumer, Leipzig 1826, uitgegeven onder den titel: Ueber der geschichtliche Entwickelung der Begriffe von Recht, Staat und Politiek, en van den met den eersten prijs bekroonde verhandeling van den later Münchenschen staatsraad G.L. von Maurer, getiteld: Geschichte der Alt-Germanischen und namentlich Alt-Bacrischen oeffentlich-mundlichen Gerichtsfahrens enz. Geen wonder, dat een man van zoo veelzijdige kunde en voorbereiding tot regter, administrateur en staatsman, reeds in Junij 1826 tot lid van het provinciaal Utrechtsch genootschap en in 1827 tot regter-suppleant bij de regtbank van eersten aanleg te Amsterdam en tot lid der Maatsch. van Ned. Letterk. te Leiden benoemd werd.

Van zijn jeugd af een liefhebber van teekenen, aanleggen van tuinen en bloemen, huurde hij in 1830 een buitengoed Noord-Crailo boven Naarden en kocht weinigen tijd later het stuk heidegrond, waarop hij in 1833 het heerlijk gelegen Larenberg stichtte, alsmede het omliggend terrein ontgon en daarbij gaandeweg, niet alleen broeibakken voor vervroegde groenten, maar ook koude en warme kassen voegde.

Bij de keur van boeken, die hij in meer strenge weten-

[p. 45]

schappen bezat, werden nu de beste schrijvers over tuinbouw en landhuishoudkunde verzameld, en vervolgens eene statistische en staathuishoudkandige studie van Gooiland gemaakt, waarvan de resultaten kenbaar zijn, uit de instellingen en statuten eener maatschappij ter bevordering van de cultuur in Gooiland, onder directie van C. Backer en A. Perk, alsmede uit de inleiding en het eerste hoofdstuk van het in 1838 uitgekomen iets over Gooiland, de ontginning van hetzelve en de regten van het domein als eigenaar en gebruiker.

Onder usschen was hij in 1832 benoemd tot lid der regtbank van eersten aanleg te Amsterdam, en in 1838 als regter in de arrondissements regtbank aldaar overgegaan en daarin gebleven tot zijn eervol ontslag den 1^sten November 1850, wegens aanvaarding van het 13^den October te voren hem opgedragen commissariaat des konings in Overijssel. Twee jaren te voren was hij door de staten van Noordholland met 61 van de 70 stemmen tot buitengewoon lid der tweede kamer, met op 2 na de meeste stemmen tot kiezer te Amsterdam met 27 van de 33 stemmen tot lid van den stedelijken raad in plaats van E. de Burlett, en met 276 van de 356 uitgebrachte stemmen in het tweede district van het hoofddistrict Amsterdam tot lid der eerste tweede kamer, ingevolge de grondwet van 1848, benoemd.

Aan zijne pogingen tot kennismaking met en voorziening in sommige behoefte van Gooiland, had hij welligt zijn lidmaatschap der commissie in N. Holland, waarvan hij in 1837 door Huydecoper van Maarseveen is opgevolgd, te danken. In zijn iets over Gooiland, in 1848, tijdens zijne verkiezing voor de dubbele kamer, uitgegeven, trachtte hij door geschiedkundig onderzoek eenig licht te verspreiden over eenen zeer ingewikkelden regts-toestand en de oplossing van dezelve te doen strekken tot bevordering der cultuur van een niet onbelangrijke landstreek. Hierop werden o.a. in de Jaarboeken van den Tex en van Hall, eenige opmerkingen gemaakt, waarop Backer liet volgen in de Nederl. Jaarb. voor 1840 de meer bepaalde beantwoording der vraag: Wie zijn geregtigden tot het gebruik van de gemeente van Gooiland. Tegen beide stukken kwam in 1842 uit: Verslag omtrent den oorsprong en den aard der gebruikregten op de heiden en weiden in Gooiland, bijzonder met betrekking tot de vraag; welke de geregtigden zijn tot het gebruik, door A. Perk, secretaris van stad en lande van Gooiland en agent van het domein. Daartegen zond Backer nog in hetzelfde jaar in het licht: Verdediging van het regt van de stad Naarden en van de dorpsgemeenten Laren, Hilversum, Huizen, Blaricum en Bussum op de heiden en weiden van Gooiland.

Hoezeer de tweede kamer van 1849 en 1850 zijne kunde,

[p. 46]

ijver en bekwaamheid op prijs stelde, blijkt doordien zij hem herhaalde keeren tot rapporteur, ondervoorzitter en voorzitter eener afdeeling benoemde, 't geen uit het register op de Bijbladen van 1847-1853 blijkt, en toch behandelde hij zijne regterlijke bediening te Amsterdam van 1848-1850 niet als bijwerk. In 1860 en in 1863 verschenen twee naamlooze brochures van zijne hand over de onderstandpligtigheid en de Burgerschappen.

Op den 11^den October 1858, kort na de voltooijing van het Overijsselsche kanaal, werd hij tot ridder der orde van den Nederlandschen Leeuw en in April 1862 tot grootofficier der orde van den Eikenkroon benoemd. Reeds was hij in 1830 tot den adelstand met het praedicaat van jonkheer verheven. Hij overleed den 30^sten Junij 1862.

Zie verder zijn leven geschetst door J. van Doorninck, in Levensb. der Maatsch. van Ned. Letterk. 1866.