Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Tweede stuk

[Cornelis van Someren]

SOMEREN (Cornelis van), zoon van Johan van Someren, commissaris der fortificatien van de statengeneraal en Lijdewij van Beveren, werd den 28 September 1593 te Dordrecht geboren. In zijne jeugd stu deerde hij te Dordrecht onder Gerardus Johannesz. Vossius, vervolgens te Leiden onder Elias Everardus Vorstius, reisde vervolgens door Frankrijk en voleindigde zijne studiën onder Jacob Catagneze, hoogleeraar in de geneeskunst te Caan, waar hij zijn intrek had genomen bij Mattheus Columbelle, ouderling bij de Hervormde gemeente, met wien hij later briefwisseling hield. Na het opentlijk verdedigen eener Disputatio de Prognosi, seu Praecognitione acutorum morborum (16 Oct. 1615) zette hij zich te Dordrecht als geneesheer neder, werd aldaar stadsgeneesheer, en, daar hij van aanzienlijken afkomst was, vielen hem vele aanzienlijke betrekkingen ten deel. Zoo werd hij raad (1626), veertig (1627), schepen (1628), waterschepen (1638), president van dat collegie (1645), curator der Latijnsche school (1637), tresaurier op 't groot kantoor (1647), van de reparatien (1643), gecommitteerde raad wegens de provincie van Holland ter admiraliteit van Zeeland te Middelburg (1649), hoogdijk-heemraad van 't oude land van Striene van Oud-Beyerland wegens de Group. Hij was als geneesheer beroemd, beoefende ook de Latijnsche poezij, en verstond de Grieksche. Fransche en Engelsche talen. Hij was in briefwisseling met de geleerde mannen van zijn tijd en werd door een hunner, Jacobus Crucius, genoemd: ‘vir sine ambitione eruditissimus. Hij huwde 19 Oct. 1617 Anna Blocke, Adriaansdr. (geb 1599), die hem zonen en dochteren schonk, bij Balen vermeld. Hij overleed 11 December 1649: zij den 9 November 1671. Mr. Cornelis Boeij vervaardigde ter zijner eere een Latijnsch grafschrift. Seb. Hoogendijk een Grieksch gedicht bij zijn overlijden.

Behalve vele Latijnsche gedichten en zijn eigene werken en voor de werken zijner stad en tijdgenooten heeft men vanhem:

Epistola responsoria de vitae termino in de Epistolicae quaestiones de Vitae Termino van J.v. Beverwijck Dordr. 1634, L.B. 1636. 4^o.

Oratio funebris in obitum viri clarissimi D.D. Guilielmi de Bevere, D.D. Cornelii Filii, Consulis Dordraceni, avunculi sui. Dordr. 1636.

De Unitate liher singularis, ad S.P.Q.D. Dordr. 1639.

Tractatus de Variolis et Morbillis; cui accessit ejusdem de renum et vesicae calculo Epistola. Dordr. 1641. 8^o. Ook in J. Beverovicii Exercitationes in Hippocratis aphorismum de

[p. 842]

Calculo Lugd. Bat. 1641. 8^o. Deze verhandeling is door Martinus Huygens in het Nederduitsch overgezet en te Dordrecht bij Abraham Andriesz. gedrukt. Ook zette Huygens zijn brief over het graveel over, die men vindt achter den Schat der Gezondheid en Ongezondheid van Joh. van Beverwijck Amst 1664. N^o. 52.

Een andere brief van van Someren over ditzelfde onderwerp, door henzelven overgezet, vindt men aldaar onder N^o. 55.

Epistola responsoria de curatione Iterati abortus in de Epistolicae Quaestiones van v. Beverwijck Roterod. 1644, 1665, ook in Doctorum virorum Epistolae et responsa, cum Medica, cum Philosophica. Roterod. 1665. 8^o.

Reize. Dicht-tuk. Dordr. 1644.?

Hij liet in hands. na:

Consilia et observationes Medicinales

Liber singutaris consitiorum de morbis mulierum.

Observationes chirnrgicae.

Methoaus curandarum Febrium.

Epistolae cum doctorum virorum responsis.

Zijn beeldtenis bestaat. Zijn zoon Johan (die volgt) vervaardigde er een Lat. gedicht op.

Zie Balen, Beschrijn. v. Dordrecht, 217, 1246; Val. Andreas, Bibl. Belg. T. I. p. 220; Paquot, Mém.; Schotel. Comment. de meritis gentis Blyenb., p. 121; Kerk. Dordr; Illustre school; Dez. J. van Beverwijck; J. Crucii, Epist. Lit. IV. p. 304, 351, 536; S.v. Hoogstraten, Inteid. tot de Hoogeschool der schilderkunst, 1678; Beverwijck, Lof der Geneesk., bl. 9; Dez., Wederlegging van Montaigne (door hem aan van Someren opgedragen); Banga, Ges. d. Geneesk., bl 308, 310, 311; Kok; Nieuwenhuis; Verwoert; Hoogstraten; Kobus en de Rivecourt; v. Doorninck, Pseud. en Anon., N^o. 3879, Scheltema, G. en L. Mengelwerk, III. 3. bl. 85.