Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Gerhard Schroder]

SCHRODER (Gerhard), zoon van den geleerden Johannes Schroder, apotheker te Leiden; werd den 30 Mei 1708 aldaar geboren, studeerde 6 jaren in de letteren onder P. Burman, aan wien hij allerbijzonderst verbonden was, alsmede onder Haverkamp; in het oostersch onder Schaaf en Schultens, in de regten onder Schultingh. In 1730 verdedigde hij onder Burman een geschrift de Lictoribus et fascibus Romanorum, werd praeceptor, vervolgens corrector te Delft, en in 1737 te Leiden, na het verdedigen eener diss. inaug. jur. crit. ad L. II. F.F. de Legg doctor in de regten en gaf vervolgens te Delft, behalven onderwijs in de philologie, ook opzettelijk in het Romeinsche regt. Hiermede verwierf hij zich zoo veel goedkeuring, dat de regeering hem tot lector der regten benoemde. Terwijl hij deze aanstelling nog in beraad hield, werd hij den 5 October 1744 tot hoogleeraar in de regten te Harderwijk benoemd, en aanvaardde den 18 Junij 1745 zijne bediening met eene oratio inaug. de politioris Literaturae et Jurisprud. connubio.

Weldra met het akademisch bestuur belast, hield hij in Nov. 1746 eene lijkrede op zijn ambtgenoot Pagenstecher, na wiens dood hij, ten jare 1747, professor primarius in zijn vak werd benoemd. In 1756 hield hij zijn tweede rectorale rede uit de advocatorum eloquentiâ. In Febr. 1759 wenschte de Geldersche hoogeschool, zoowel als hare zusters plegtig de gedachtenis der prinses gouvernante Anna te vieren, en Schroder door curatoren uitgenoodigd de feestrede te hou-

[p. 507]

den. Zijne redevoering werd in folio uitgegeven. Bij het eeuwfeest was hij tot Professor Juris Feudalis aangesteld, en niet alleen toen maar ook in 1757 tot secretaris der Hoogeschool. Hij overleed den 16 December 1762. Schroder was niet alleen een uitstekend regtsgeleerde, maar ook een beoefenaar der Latijnsche poezy, waarvan hij, even als van zijn juridischen arbeid, eenige vruchten heeft hij in het licht gegeven. Ook hanteerde hij de Nederduitsche lier, teekende zeer fraai, en was een groot liefhebber der bouwkunde.

Hij bezat een uitgebreid en kostbaar kabinet prenten, meest uit afbeeldingen der voornaamste gebouwen van Europa bestaande. Hij was de vriend van Poot, met wien hij gemeenzaam omging, en voor wien hij meermalen stukjes uit Latijnsche en Grieksche dichters vertaalde, wier denkbeelden de schrandere landpoëet dan op een bevallige wijze in zijne gedichten wist te vlechten. Schroder vereerde zijne nagedanchtenis ook met een treffende Nederduitschen lijkzang.

Als medearbeider van den Hollandschen Spectator heeft hij verscheidene geestige vertoogen en dichtstukken tot dit voortreffelijk werk geleverd, van hem is o.a. de beschrijving van het karakter van Agiathes (Holl. Sp. IV. bl. 171-174; (II. bl. 595-599) het gedicht aan Fillis (ald V. bl. 110-112; (III. bl. 166-168) en dat getiteld Zielenstrijd (ald. N^o. 304). Uit de laatste plaats volgt dat hij ook deel heeft gehad aan den zoogenoemden saletten-oorlog. Er is nog een grooten voorraad van onuitgegevene Latijnsche en Nederduitsche Gedichten en andere schriften van hem in handschrift voorhanden, die hij voor de drukpers schetste. Doch in de zomer van 1762 op reis naar Parijs, werd hij te Luik door eene ziekte overvallen, die hem noodzaakte naar Harderwijk terug te keeren, waar hij kort daarna overleed.

Hij gaf in het licht:

Orat. inaug. de politioris Literaturae et Jurisprudentiae connubio, ook achter zijn werk Observatt. Juris Libri IV. Harderov. 1754. 4^o.

Notae et animadverss. in Callimachi Hymnos in Observatt. crit. et miscell. Vol. V.T.II. p. 260-262. 1735.

Somnium, sive iter Lunariae. Delph. 1735.

Observationes in Ovidium, in Observ. Cet. Vol. V.T.III. p. 73-75.

Orat. fun. in Pagenstecherium, op nieuw achter het door hem met voorr. en reg. uitgegeven werk A.A. Pagenstecheri aphorismi Juris ad Inst. Juris. Ed. 6 auctior. 1746.

Elegia de Themidis Romanae fatis. Hand. 1747.

Carmen Gratulatorium. Hand 1748. 4^o.

Elegia in funere acerbissimo W.C.H. Frisonis etc. Hand. 1752.

Observationes Juris Libb. IV. Harderov. 1754. 4^o.

Or, de Advocatorum eloquentiâ. Ib. 1754. 4^o.

[p. 508]

Or. funeb. habit. iu obitum Annae. etc. Hand. 1759.

Ook wordt hem toegekend Catal. Bibl. Gymn. Delphens.

Zie Saxe, Onom., T. VI. p. 504; Hoeufft, Parn. Lat. Belg., p. 219; Peerlkamp, de Poët. Lat. Neerl., p. 486; Bouman, Gesch. d Geld. Hoogesch., D. II. bl. 158, 183, 241, 609; Lett. Hist. en Boekbes., D. I. bl. 276 volgg.; Witsen Geysbeek, N.B.A.C. Woordenb., D. V. bl. 243; Stuart, Vad. Hist., D. I. bl. 532; Bibl. te Water, p. 268; Bibl. Meerm., T. II. p. 189; N. Gelehrt. Europa, Th. XIV. § 434, Th. XVIII. § 487; Boekz. d. Gel. Wereld, 1762b., bl. 766; Dr. W. Bisschop, Justus van Effen, geschetst in zijn leven en werken, bl. 270, 271; Nav. D. IV. bl. 377; Lijk- en Grafdichten op H.K. Poot (achter D. III. zijner Gedichten, bl. 138).