Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 15

[Izaak de Pinto]

PINTO (Izaak de). Rotermund noemt hem verkeerdelijk Joseph, Portugeesch Israëliet, beroemd door zijne geleerdheid, vaderlandsliefde en weldadigheid, te Amsterdam geboren en opgevoed. Slechts korten tijd hield hij zich te Bordeaux op, deed belangrijke reizen en vestigde zich te 's Hage en overleed aldaar den 11^den, volgens anderen, den 14^den Augustus 1787, in den ouderdom van 72 jaren.

In 1748 en 1750 bewees hij belangrijke diensten aan zijn vaderland. In het eerstgemelde jaar verschafte hij, bij het

[p. 327]

beleg van Bergen op Zoom, uit eigene middelen en die van eenige zijner geloofsgenooten, zeer aanzienlijke geldsommen aan den staat en wel tegen veel lagere renten dan verleend werd, op het oogenblik, dat de schatkist geheel uitgeput was, zoodat de ontvanger-generaal van Hogendorp aan de Pinto schreef, dat hij den staat gered had. In 1750 hielp dezelfde Israëliet de schuldbrieven van den stadhouder, die vier ten honderd waren, op 3 percent verminderen, waartoe hij en zijne vrienden aanmerkelijke geldsommen voorschoten.

Van zijne buitengewone kunde getuigen de volgende werken.

Reflexoës politicas tocante a constituiça da Naça Judayca. Amst. 1748.

Essai sur le luxe. 1762. 8^o.

Reflexions critiques sur le premier chapitre du septième tome des Oeuvres de M. de Voltaire, au sujet des Juifs. Amst. 1761. Ook vóór de Lettres de quelques Juifs Portugais van Guénee.

Réponse de l'auteur de l'Apologie de la nation Juive à deux critiques, qui ont été faites de ce petit écrit. 1760. (De Pinto was aangevallen in de Monthly Review en in de Bibliothéque des sçiences et arts).

Du Jeu des Cartes, Lettres à M. Diderot. 1768. 8^o. In het Eng. vert.

Traité de la circulation et du crédit. 1771. 8^o., et du Jeu d'action, avec un essai sur ce luxe et une lettre sur le Jeu des Cartes avec une table. Amst. 1751. 8^o. Ook met den titel Traité des fonds de Commerce. 1772 in 12^o. Door J. Baggs in het Eng. overgezet. Lond. 1771. In het Eng. 1778. 8^o.

Précis des arguments contre les materialistes avec des nouvelles reflexions sur la nature de nos connoissances, l'existence de Dieu et l'immortalité de l'ame. Sec. édit. revue etc. par l'auteur. A la Haye, 1775. 8^o., in het Holl. Hoorn, 1775. 2^de fr. uitg. La Haye, 1776. 8^o. Ook in het Hgd. Frankf., 1776. 8^o., vervolgens door Mümler vert. Helmstadt, 1778.

Lettre à l'oçcasion des troubles des colonies, contenant des réflexions politiques sur l'état actuel de l'Angleterre. 1776. 8^o.

Seconde lettre sur le même sujet. 1776. 8^o.

Réponse aux observations d'un homme impartial, au suset des troubles qui agitent actuellement toute l'Amérique septemtrionale. 1777. 8^o.

Oeuvres. Amst. 177. 8^o. in 't Hgd. Leipzig, 1777. 8^o.

Zie Biogr. Univ.; Dict. d'Économie polit., T. II; Nouv. Biogr. génér.; Dict. der anonym. de M. Barbier, prém. édit, n^o. 10882; Querard, la France litter.; Etsch, T. III, S. 64; All. Lit. Zeit., 1787, N^o. 273, S. 416; Gotting, Gel. Anz., 1772, S. 273; Allg. teutsche Bibl., Anhang zu dem 25-26^sten B^de, 5^e Abtheil., S. 3203; Rotermund; Koenen, Gesch. d. Joden, bl. 8, 213, 214; Jaarboekje v.d. Israel. in Nederl. voor 1857, bl. 157-196; Nav. D. II, bl. 332; Chr. v.h. Hist. Genootsch., D. II, bl. 34; Arrenberg, Naamr.