Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 15

[Lucas Pater]

PATER (Lucas), in 1707 te Amsterdam uit burgerlijke ouders geboren, werd voor den koophandel opgeleid. Zijn vroegere leermeester in het werktuigelijke der poëzy was de toen beroemde Feitama, tot wiens school hij behoorde, doch zich behalve door de aldaar verkregen beschaafdheid, juistheid en keurigheid, somwijlen ook door zinrijkheid, en bevalligheid onderscheidde.

Hij was lid van het dichtgenootschap oefening baart kennis en leverde menig tooneelspel aan den Amsterdamschen Schouwburg. Deze sedert 1 Mei 1747 gesloten, werd 28 Julij 1749 geopend met de vertooning van zijn Leeuwendaal hersteld, welk zinnenspel twee en twintig maal achter elkander gespeeld werd. Bij gelegenheid van het honderd vijf en twintigste verjaargetijde van dien Schouwburg gaf hij een zinnebeeldig divertissement, de juichende Schouwburg. De bij zijn leven uitgegeven Poezy (1774) behelst grootendeels gelegenheidsgedichten en vertalingen, benevens eenige bijschriften en puntdichten, van welke laatste Witsen Geijsbeek eenige in zijne Epigrammatische Authologie heeft opgenomen. Van zijne hand is ook de bekende gezelschapszang: Hoe zoet is 't daar de vriendschap woont, enz., gelijk ook de geestige bijschriften op eenige prenten voor de schilderijen van C. Troost. Hij overleed te Amsterdam 10 Julij 1781. Bij deze gelegenheid verscheen een bundel Lijkzangen en in 1784 zijne nagelaten poëzy.

Hij gaf in het licht:

De dood van Cajus Gracchus. trsp. 1753.

Leeuwendaal hersteld door de Vrede, Zinnesp. 1749, met een gedicht van J. Nomsz daarop.

Gustavus, trsp. (n.h. Fr. van Piron). 1761.

De juichende Schouwburg, zinnebeeldig divertissement. 1761.

[p. 119]

Isaäk, of de afschaduwing des Heilands, gev. n. 't Ital. van P. Metastasio. Utr. z.j.

Het onbewoonde eiland. tnsp. gev. n. 't Eng. van A. Murphy. Ald. z.j.

Mengeling van Gedichten. Ald. z.j.

De drie laatste ook in de Tooneel-poezy van het Kunstgen. Oefening baart Kunst. D. III.

Tooneel-poezy. Amst. 5 dln. met pl. gr. 8^o.

Prozy. Amst., 1774.

Nagelaten Poezy. Amst., 1784.

Zie Siegenbeek, Gesch. d. Nederl. Dichtk. bl. 251; J. de Vries, Gesch. d Nederl. Dichtk. D. II, bl. 163; van Kampen, Bekn. Geschied. der Ned. Litt. en Wetensch. D. II, bl. 164, 165; Witsen Geijsbeek, B.A.C.-Woordenb. D. V, bl. 59 volgg; Vervolg op Wagenaar's Amsterdam. fol. bl. 554; Bijvoegs. op J. Kok's Vad. Woordenb. D. III, bl. 200; Nederl. Jaarb. 1749, bl. 700; Witsen Geijsbeek, Epigr. Anthol. p. 131; Lijkzangen ter Gedachtenisse van den kunstrijken dichter L. Pater. Amst, 1781; Bilderdijk's Verspr. Ged. D. II, bl. 83. (Er bestaan eigentlijk 2 gedichten op Pater, waarvan het eene een parodie van het andere is). Cat. d. Maatsch. v. Ned. Letterk. D. I, bl. 165; dez. bl. 119; Nieuwenhuis; Kobus; de Rivecourt; Arrenberg, Naamr. bl.; Muller, Cat. v. portr.