Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 11

[Jacobus Latomus]

LATOMUS (Jacobus) of Jacques Masson, werd omstreeks 1475 te Cambron in Henegouwen geboren, studeerde te Parijs, en werd er meester in de vrije kunsten en hoogleeraar in de wijsbegeerte. Hij woonde in het collegie van Mont aigu, toen Jan Standonck, opziener en hersteller van dat collegie, hem naar Leuven bragt, om hem het bestuur van dat, hetwelk hij voor arme studenten gesticht had, en naar hem genoemd is, op te dragen. Hij werd vervolgens lid van den Senaat dezer universiteit, en lid der faculteit der kunsten. Hij was de leermeester van Robert de Croy, later bisschop van Kamerijk, en van zijn broeder Karel de Croy, later bestuurder van het klooster van Afflighem en bisschop van Doornik, op wiens kosten en die van andere leerlingen, hij den 14den Augustus 1519, tot doctor in de godgeleerdheid werd bevorderd. In 1535 werd hij gewoon hoogleeraar in de

[p. 195]

godgeleerdheid, verkreeg twee aanzienlijke prebenden, werd inquisiteur, rector der Leuvensche universiteit en stierf den 29sten Mei 1544. Volgens Junius, in wanhoop, wijl hij tegen de waarheid had gestreden. Zijn graf is achter het hoogaltaar der St. Pieters-kerk, met deze inscriptie: Venerabibilis M. Jacobus Latomus, hujus Ecclesiae S. Petri Canonicús, Artium et S. Theol. Professor clarissimus, qui haereses contra Catholicam fidem suo tempore grassantes doctrina et libris editis profligavit: Vir sane multaee rudittonis, pietatis, ac modestiae, hic sepultus est. Obiit an. Dom. ciƆ. iƆ xliv, Maii xxix. R.I.S.P.

Men vindt in de Amoenitates Literariae van Schelhorn, (uitg. v. Frankf. en Leipz. 1730. T. I. p. 248-261) een brief van een Lutheraan aan Zwinglius, in April 1518 uit Leuven geschreven. (Epistola de magistris nostris Lovaniensibus, quot et quales sint, quibus debemus Magistratem illam damnationem Luther anam. G.N.N.D. Udalricho Zwinglio, Helvetio, apud Tigurinos conciniatori eruditissimo. S.D.) waarin hij, nevens Jean Briard, Renard Tapper en Nicolas van Egmond, hevig werd aangevallen. Paquot heeft hem trachten te verdedigen. Men vindt zijne afbeelding in de Elogia Belgica van Miraeus, met een gedicht van Benedictus Arius Montanus er onder.

Hij schreef:

De triûm Linguarum et Studii Theologici ratione, Dialogus, Antv. 1519. 4^o., aan den kardinaal Guillaume de Croy, bisschop van Kamerijk, verkoren aartsbisschop van Toledo opgedragen.

Apologia pro Dialogis.

Adversus librum Erasmi de sarciendâ Ecclesiae Concordiâ.

Articulorum doctrinae F. Martini Lutheri, per Theologos Lovanienses damnatorum, ratio ex SS. Literis, et veteribus Traitatoribus, Antv. 1520. 8^o.

Waar tegen Luther schreef:

Rationis Latomiande, pro Incendiariis Lovaniensis scholae Sophistis redditae, Lutherana Confutatio in Opera, T. II. p. 379, waarop Latomus antwoordde met:

Responsio ad Lutherum quâ se defendit, quia ex Summi Pontificis et Caesaris mandatis passi sunt libros Lutheranos cremari Lovanii, et ideo illos incendarios vocat, in 4^o. z.n.v. pl. of dr., waarschijnlijk bij Michel Hillenius te Antwerpen.

Jac. Latomi.... de Primatu Romani Pontificis adversus Lutherum.

Responsio ad Elleboron Joannis Oecolampadii, gelijk de vorige in de Opera Latomi en in de Bibliotheca maxima Pontificia van Jan Thomas de Rocaberti, aartsbisschop van Valentia, Romae, 1698, fol. T. XIII. p. 232-269.

[p. 196]

De Confessione secretâ. Ejusdem de Quaestionum generibus, quibus Ecclesia certat intus et foris. Ejusdem de Ecclesiâ, et humanae legis Obligatione, Antv. 1525. 12^o. met het Elleboron Joh. Oecolampadii pro eodem Latomo, Basil., 1525. Het tractaat de Ecclesiâ verscheen afzonderlijk, Antv. 1525. 12^o. Venet. 1525. 12^o.

Libellus de fide et operibus, et de votis atque institutis Monasticis, Antv. 1530. 12^o. Wederlegging van De Oeconomia Christiana Libri II, door Barth. Battus.

Confutationum adversus Guil. Tindalum libri tres.

De Matrimonio.

De Quibusdam articulis in Ecclesiâ controversis.

Disputatio quodlibetica, tribus quaestionibus absoluta Jac. Latomi - Opera....... quae praecipue adversus horum temporum haereses eruditissimè ac singulari judicio conscripsit, ab innumeris vitiis, quibus scatebant, diligenter repurgata. Quibus accesserunt ejusdem auctoris alia quaedam opuscula numquam hactenus typis excusa. Cum indice copiosissimo, Lovan. 1550.

Duae Epistolae, unà in libellum de Ecclesiâ, Philippo Melanchtoni inscriptum: altera contra Factionem in comitiis Ratisbonensibus (1541) habitam, Antv. 1544. 8^o.

Zie Erasmi, Epp. Lib. VI. Ep. II. p. 143, Corn. Loos. Ca[...]dius, saluis sign. G. 2 [...] G. 3; Miraei, Eiog. Bety. p. [...], 41; Val. Andreas. Bibl Belg. p. 416; Past. p. 42, 78, 104, 165, 271; Foppens, Bibl. Belg. T. I. p. 520; Paquot, Mém. pour servir à l'Hist. Litt. des Pays-bas, T. III p. 24; Junius, Van de Oordeelen Gods, over de Misdanden der Menschen, B.I.C. 19; Goul, Hist. Admir. p 807; Brandt, Hist. der Ref. D. I. bl. 148; Kok, Vad. Woordenb. D XXII. bl. 31.