Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Tweede stuk

[Anthony Hornhovius]

HORNHOVIUS (Anthony) komt reeds in het laatst der 16de eeuw als predikant te Werkhoven voor, werd in 1619 ten gevolge zijner Remonstrantsche gevoelens ontzet, verzoende zich in 1623 met de Hervormde kerk, en werd na op nieuw het proponents examen bij de classis van Amersfoort ondergaan te hebben, te Eemnes Binnen- en Buitendijks beroepen. In 1626 sloeg hij, bij ingeleverde remonstrantie, aan den stadhouder en de algemeene staten een middel voor, tot heeling van de zoo jammerlijk gescheurde kerk. Hij wilde dat uit elke provincie eenige weinige zoo gematigde als geleerde predikanten zouden worden bijeengeroepen om de Dordrechtsche leerregels over te zien, het harde te verzachten, of door eene gezonde verklaring zoo te doen verstaan, dat de gemoederen bevredigd konden worden. De staten riepen over dat plan het oordeel der theologische faculteit te Leyden in. Deze begreep dat het uitvoeren van zulk een plan der waarheid te kort zou doen en de scheuring dan welligt nog wijder zou worden. De staten gedroegen er zich naar, doch de Zuidhollandsche synode van 1626 vermaande de Utrechtsche om hare aandacht op den Eemnesser leeraar te vestigen. De laatste daagde hem voor hare vergadering, en zou hem afgezet hebben, zoo hij geen berouw betoond en

[p. 1272]

zijne volkomene overeenstemming' met de leer der Hervormde kerk plegtig betuigd had. Hij werd nogtans in zijne bediening geschorst.

Hoe lang dit geduurd heeft, blijkt niet, maar wel dat hij in 1611 veldprediker was en nog in hetzelfde jaar naar Oost-Indië is vertrokken.

Zijne Remonstratie aen Zijne Princ. Exc. Henrick Frederick, Prince van Orangien is in 1626 te Leyden en te Amsterdam uitgegeven, gelijk ook het Oordeel der E.E. Professoren en der Predikanten der H. Theologie, in het Latijn en Hollandsch.

Zie van Rhenen, Lijst van nam. v. Pred in de Prov. van Utrecht, bl. 135, 188; Ypeij en Dermout, Geschied der Ned. Herv Kerk, D II. bl. 346, 347; Aant, bl. 225, 226; Tijdeman, de Rem. Broeders, bl. 252; Hand. der Z.H. Syn. in de zaak der Rom uitgegev. door Prof. Kist, bl. 184, 195; Glasius, Godgel. Nederl., o h w.; Muller, Bibl van Pamflet., bl. 270, 271; Kobus en de Rivecourt, o.h.w.