Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Tweede stuk

[Arnoldus van Hoorn]

HOORN (Arnoldus van), Hoorne, Hornes, Horn, Heurn, Heurne, uit het hoog adellijk geslacht van dien naam, zoon van Willem VI van Hoorn en Adelheid van Kleef, was juist te Rome, waar hij een proces voerde tegen den domproost Zuederus Uterloo, over het aartsdiakenschap van Utrecht, toen hij door de prelaten en kanunniken van Utrecht tot bisschop werd gekozen, in plaats van Johannes Vernenburch, 13 Junij 1371 gestorven. Paus Gregorius XI bevestigde die keus, waarop Arnoldus terstond naar Utrecht terugkeerde, waar hij den 28 September van dat jaar met groote eer werd binnengehaald en in de St. Maria's kerk den eed aflegde. Heda noemt hem ‘een geleerd man, van deftige gestalte, beleefd en vriendelijk, ook niet vervaard de wapenen, zoo noodig, aan te schieten:’ de vervolger van Beka een ‘vir bellicosus, die meer werk maakte van de wapenen als van de boeken.’ Zeker is het, dat hij zich vrijwillig, zonder noodzaak, in den Gelderschen oorlog over de erfopvolging, na doode van hertog Reinoud stak en op het punt was zelf in handen der vijanden te vallen. Ook geraakte hij in oorlog met de Hollanders, doch betaalde de schulden van het bisdom en loste de verpande plaatsen.

In 1379 werd hij, na den dood van Johannes van Arkel, door Paus Urbanus VI tot bisschop van Luik aangesteld. Ook hij moest toen, gelijk zijne voorgangers, verscheiden oorlogen en onlusten doorstaan. Onder anderen heeft hij in 1383 tegen den heer van Ravenstein krijg gevoerd, bij welke gelegenheid hij het kasteel van Ravenstein belegerde. Men had de koolgravers van Luik ontboden, om de muren van het kasteel te ondermijnen en door buskruid te vernielen. De vrede werd echter getroffen. Arnoldus stierf bemind en geacht den 8 Maart

[p. 1210]

1389 en werd begraven in de kerk van het klooster Keizersbosch der orde van Premonstreit welke door zijne voorouders gesticht was.

Zijn wapen is afgebeeld in de Batavia Sacra, D. I. bl. 273, die ook meldt, dat zijn afbeelding in bisschoppelijk gewaad toen nog in het hof der graven van Hoorn te 's Hage gevonden werd. Aldaar worden ook de vrijheden vermeld, die deze bisschop aan de Leydenaars gaf.

Zie Carpentier, Hist de Cambray et de Cambresis, P. III. p. 696-699; L'Espinay, Livr. l. p. 138, 139; Christinaean, Jur. Her., P. I. p. 23, 293, 294; Nobiliaire des P. B, T I. p. 6, 164, 313, 314, 369, T. II. p. 488-492; Supplém., p. 154, 155; Miraeus, Donat. Belg., Lib I. C 81, 128; Hoogstraten, op de woorden Boxtel en Hoorne; Butkens, Troph. de Brabant, T. I. p. 418, 611, 621, T. II. p. 50-52; Supplém aux Trophées, T. I. p. 164, 217, 220, 221, 292, 293, T. II. p. 12-14, 21, 22; Quartiers Généal, T. I p. 37, 145, 267, 325; Buchelius ad Hedum, p. 258; H. van Papendrecht, Anal Belg., P. VI., p. 23, 41, 45, 405, 471; te Water, Verb der Edel., D. II. bl. 471 (over het geslacht); Joan à Leydis, Lib. XXXI. C. 14, 17, 19, XXXIII. C. 20, 24, XXXIV. C. 23, 25, 27, 30, 31; Phil. à Leydis, de Cura Reipubl. Cas. LXI. p. 210: Vermeerd Beka. bl. 275; Bat. Sacra, T. I. p. 273 seqq.; Chronica de Trajecto ap. Matthaei Anal. vet. et med aevi, T. V. p. 373 seqq.; Chronic Joh de Beka, p. 308; Chapeauville, Gesta Pontifte. Tungr., T. III. p. 61, 62, 66; van Gils, Kathol Meyer. Memorieboek, bl. 32, 74; van Gils en Coppers, Nieuwe Beschrijv van het Bisdom van 's Hertagenb., D. I. bl. 61, 141; M. Vossius, Annal Holl. et Zeel., p. 368, 369, 370, 371, 374, 379, 381, 408; Matthaei Anal., T. III. p. 271; De jure Gladii, C. XIV. p. 332, 338; Utr. Jaarb., D. I. bl. 18; Wagenaar, Vad Hist., D. III. bl. 107, 108, 109; van der Chijs, de Munten der Graven en Hertogen van Gelderland, bl. 379; de Munten der Heeren en Steden van Overijssel, bl. 67, 68; de Munten van Friesland, Groningen en Drenthe, bl. 598; de Munten van de Bisschoppen en der Heerlijkheid de Stad Utrecht, bl. 111, 127-134; Chron. van het Hist. Genoots., D. X. bl. 351.