Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Eerste stuk

[Wilhem de Haan]

HAAN (Wilhem de), zoon van den voorgaande, werd den 7^den Februarij 1801 te Amsterdam geboren en studeerde aan de Leidsche hoogeschool in de wis- en natuurkundige wetenschappen. In 1821 viel hem de eer te beurt der bekrooning eener academische prijsvraag, en hij promoveerde te Leiden tot matheseos magister en philosophiae naturalis doctor den 7^den Mei 1825, na verdediging eener inaugurele dissertatie die ten titel voert: Monographiae Ammoniteorum et Goniatiteorum Specimen. Zoowel zijn antwoord op de vraag als zijn academisch proefschrift, werden door buitenlandsche geleerden met lof beoordeeld.

Niet lang duurde het of de Haan zag zich eenen eigenen werkkring geopend. Na reeds in December 1822 tot custos voor de week- en straaldieren aan 's Rijks Museum van Natuurlijke Geschiedenis te Leiden te zijn aangesteld, en in September 1823 tot honorair custos voor de gekorvene en overige ongewervelde dieren, werd hij in December 1827 aangesteld tot conservator voor de ongewervelde dieren bij genoemd Museum. Gedurende twintig jaren vervulde hij die betrekking met standvastige volharding, tot dat eene smartelijke ziekte hem noodzaakte een eervol ontslag te vragen. Hij ontving dit in Julij 1847, en begaf zich in April 1848 naar Haarlem, waar hij den 15^den April 1855 overleed. Hij was den 11^den November 1841 gehuwd met Sophia Elisabeth van Vollenhoven. Niet minder dan dertien Nederlandsche en buitenlandsche geleerde genootschappen bragten, door de aanbieding van hun lidmaatschap, hulde aan zijne veelzijdige en onmiskenbare verdiensten.

Als natuuronderzoeker heeft de Haan zich door de

[p. 17]

uitgave van verschillende werken, zoo van anderen als van hem zelven, bekend gemaakt. Zij zijn getiteld:

Recherches sur l'anatomie et les métamorphoses de différentes espèces d'Insectes, ouvrage posthume de M.P. Lyonet publié par M.W. de Haan, Paris 1832. avec planch.

Fauna Japonica, sive Descriptio animalium, quue in itinere per Japoniam, jussu et auspiciis superiorum, qui summum in India Batava imperium tenent, suscepto annis 1823-1830; collegit, notis, observationibus et adumbrationibus illustravit Ph. Fr. de Siebold, conjunctis studiis C.J. Temminck et H. Schlegel pro vertebratis, atque W. de Haan pro invertebratis elaborata, Lugd. Bat. 1835. fol.

Mémoires sur les mètamorphoses des Coléoptères, Paris. 1836.

Behalve de genoemde werken vindt men van de Haan twee uitgewerkte stukken in de Verhandelingen over de Natuurlijke Geschiedenis der Nederlandsche overzeesche bezittingen; het eene handelt over de Papilioniden van den Indischen archipel, het andere over de daar voorkomende soorten van regtvleugelige insecten (Orthoptera). Voorts zien van hem nog het licht de volgende verhandelingen als:

Vergelijking tusschen de tast- kaauw- en beweging-organen der gelede-dieren. Met 1 afb. In de Bijdragen tot de Nat. Wetensch. verz. door van Hall, Vrolik en Mulder, 1827. D. II. bl. 125.

Berigt omtrent de Callianira triploptera. In dezelfde Bijdr. 1827. D. II. bl. 150.

Uittreksels uit de berigten van Boie en Macklot, geschreven gedurende hunne reis naar Java, betreffende sommige Javaansche dieren. In dezelfde Bijdr. 1827. D. II. bl. 480.

Verhandeling over de rangschikking der Velellen, porpiten en physaliën. In dezelfde Bijdr. 1827. D. II. bl. 489.

In de laatste jaren zijns levens heeft de Haan zich onledig gehouden met nasporingen en onderzoekingen betreffende den loop der aderen in de vleugelen der Lepidoptera, maar hij mogt dien arbeid niet voltooijen.

Zie Collot D'Escury, Holl. roem, D. VII. bl. 207; Holtrop, Bibl. Medico-Chirurg. p. 120; Algem. Konst- en Letterb. 1855. bl. 70, 121, 170; W. Vrolik, in de Verslagen en mededeelingen der Kon. Akad. van Wetensch. D. III. bl. 399; van Leeuwen, Cat. der Prov. Bibl. van Friesl. bl. 459.