Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 7

[David van Gesscher]

GESSCHER (David van) werd in 1736 te Amsterdam geboren, waar hij later heelmeester en Lector in de chirurgie was. Hij maakte zich door zijne veelvuldige werken en geschriften zeer verdienstelijk, maar was volgens het oordeel van deskundigen meer theoreticus dan goed praktisch operateur. Aan hem en aan Hermanus Gerardus Oosterdijk komt de eer toe der uitvinding van de vereenvoudigde tabaksklisteerpijp in 1767; ook was hij medeoprigter van het genootschap ter bevordering der heelkunde in zijne geboorteplaats, waar hij den 24^sten Mei 1810 blind en arm overleed. Hij was lid der provinciale en stedelijke commissien van geneeskundig onderzoek en toevoorzigt, terwijl een aantal geleerde genootschappen en maatschappijen hem tot lid verkozen. Zijne afbeelding ziet het licht. Van hem zijn de volgende werken en geschriften in het licht gegeven:

Waarneming van eene amaurosis met zonderlinge gevolgen. In de Verh. van het Prov. Utr. Gen: van Kunst. en Wetensch. 1781. D. I. bl. 231.

Waarneming van een aanmerklijk beenbederf des borstbeens. In dezelfde Verh. 1781. D. I. bl. 231.

Zonderlinge ontaarding van het beengestel, bij eene hoogbejaarde vrouw. In dezelfde Verh. 1781, D. I. bl. 228.

Beschrijving van eene weeragtige bekorsting van de scheenen kuitbeenderen in eene versterving. In de Verh. van de Holl. Maatsch. der Wetensch. te Haarl. 1782, bl. 139.

Verhandeling over de uitgestrektheid der insnijdingen in ettergezwellen. In dezelfde Verh. 1773. bl. 491.

Beschrijving eener ontwrigting van het dijebeen. In dezelfde Verh. 1782, bl. 136.

Beschrijving van een bijna geheele toesluiting van de pisweg. In dezelfde Verh. 1782, bl. 154.

Reschrijving van verscheiden wonden, kneuzingen, beenbreuken en ontwrigtingen, bij één en denzelfden lijder. Met afb. In dezelfde Verh. 1782, bl. 141, 142.

Beschrijving eener zeer groote en verouderde zakbreuk. In dezelfde Verh. 1782, bl. 152.

Verhandeling over de afzonderlijke ontwrichting der kleine ellepijp Met afb. In de Verh. van het Genootschap: Ter bevordering der Heelkunde te Amsterdam, D. I. bl. 65.

Waarneming aangaande de behandeling der ontwrichtingen van het dijebeen, en der breuken zoo van den hals dezes beens, als des grooten draaijers. In dezelfde Verh. D. I. bl. 77.

[p. 144]

Bijdragen tot de historie der steensnijding van Jan Jansz. de Dood. In dezelfde Verh. D. I. bl. 80.

Waarnemingen betreffend het gebruik van den geest des zeezouts in vleesch-gezwellen. In dezelfde Verh. D. I. bl. 75.

Beschrijving eener nieuwe en zeer gemakkelijke manier om de pijpzweeren van den aars door binding te geneezen. In dezelfde Verh. D. I. bl. 67.

Ontleed- en heelkundige aanmerkingen over het afzetten der ledematen. Met 3 pl. In dezelfde Verh. D. II. bl. 17.

Aanmerkingen op de waarneming van A. Biesterbos, en over verscheidene bijzonderheden, treffende de hondsdolheid en den beet, zoo van kwaadaardige als van dolle dieren. In dezelfde Verh. D. II. bl. 49.

Aanmerkingen betreffende de werking der heelmiddelen. In dezelfde Verh. D. III. bl. 39.

Beschrijving van het maaksel en gebruik eener zeer eenvoudige tabaksklijsteer. Met afb. In de Algem. Vaderl. Letteroef. 1779. D. I. bl. 481.

Verhandeling over de hegting der bloedvaten na het afzetten van een voornaam deel. In de Verh. van het Genootschap: Servandis Civibus, 1778. bl. 191.

Het maaksel en gebruik van een verwijdend kaarsje, ter behandeling van verscheiden ziekten van de blaas en den pisweg. In de Verh. van het Zeeuwsch Genootschap der Wetensch. te Vliss. D. II. bl. 303.

Beschrijving van een werktuig ter behandeling der navelbreuken. Met afb. In dezelfde Verh. D. II. bl. 329.

Beschrijving van eene zeer aanmerkelijke hoofdwonde. Met afb. In de Verh. van het Bat. Gen. der proefonderv. Wijsbeg. te Rott. D. V. bl. 206. D. VI. bl. 130.

Over de bestaanbaarheid en noodzaaklijkheid der Afzettingen in verscheide Heelkundige gebreken, Amst. 1771. 8^o.

Korte leerstellingen der algemeene oeffenende Heelkunde door J.J. Plenk, uit het Hoogduitsch vertaald en met veele bijvoegselen vermeerderd, Amst. 1776. 8^o.

Heelkundige Mengelstoffen, Amst. 1778. 8^o.

Hedendaagsche oefenende heelkunde, Amst. 1781-1786. 4^o. 3 deelen met plat.

Proeven over de langdurige gezwellen, 2de druk, Amst. 1785 8^o.

Heelkunde van Hippocrates, Amst. 1790-1792. 8^o. 1 deel in 3 stukk.

Aanmerkingen over de wangestalten der ruggraat, en de behandeling der ontwrichtingen en breuken van het dijebeen, Amst. 1792. 8^o. m. pl.

Beginselen der algemeene oefenende heelkunde, Amst. 1794. 8^o.

Iets betreffende de zoogenaamde nieuwe wijze van vroedmees-, ters te maaken, door den stads vroedmeester J. de Bree, Cz. ter beoordeeling voorgedragen, Amst. 1802. 8^o.

Schets der heelkundige ziektekunde, Amst. 1803. 8^o.

[p. 145]

Schets der heelmiddelen, Amst. 1803. 8^o.

Schets der heelkundige geneeswijze ten gebruike zijner toehoorders, Amst. 1806. 8^o.

Zie Boekz. der gel. Wereld, 1775. a. bl. 45, 1778. b. bl. 50; Arrenberg, Naamreg. van Ned. Boek; Algem. Konst- en Letterb. 1810. D. I. bl. 338; de Jong, Alph. Naaml. van Boek. bl. 200, 664, 670, 674; Collot d'Escury, Holl. roem, D. VII. bl. 494, 498; Holtrop, Bibl. Medico-Chirurgica, bl. 108-110; van Zutphen, Ned. Uitv. bl. 137; Muller, Cat. van Portrett.; Haeser, Leerb. van de Geschied. der Geneesk. vert. door Dr. Israëls, bl. 780, 782.