Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 4

[Lodewijk de Dieu]

DIEU (Lodewijk de), zoon van den voorgaande en van Sara Colonius, geboren den 7^den April 1590 te Vlissingen. Hij werd toevertrouwd aan de leiding van zijnen oom Daniel Colonius te Leiden, en studeerde aldaar in de godgeleerde wetenschappen. In 1612 proponent geworden zijnde, werd hij in 1613 predikant bij de Waalsche gemeente te Middelburg, nadat hij voor een aanzoek van Prins Maurits, om diens hofprediker te worden, bedankt had. Den 10^den Junij 1617 beriep men hem als Nederduitsch predikant te Vlissingen, ofschoon hij ook daar in het Fransch, en bovendien in het Engelsch predikte. In 1619 beriep hem de Nederduitsche gemeente te Leiden en werd hij, na reeds eenigen tijd aan zijnen genoemden oom in het bestuur van het Waalsche Collegie toegevoegd te zijn geweest, na diens dood tot zijnen opvolger als regent benoemd. Beide betrekkingen bekleedde hij tot aan zijnen dood, die den 13^den December 1642 plaats had; juist toen men hem de waardigheid van Hoogleeraar in de godgeleerdheid te Leiden wilde opdragen, waartoe hij te voren bij de stichting der Utrechtsche Hoogeschool benoemd was, en tevens als Fransch predikant aldaar; doch toen zijn ontslag niet kon bekomen. Hij was gehuwd met Catharina Bogaart, die hem elf kinderen schonk, waaronder een zoon, die predikant te Woubrugge geweest is, en een ander die te Amsterdam de geneeskunde uitgeoefend heeft en de stamvader werd van een aanzienlijk Amsterdamsch geslacht, waarvan de hier volgende afkomstig is. De afbeelding van De Dieu ziet het licht. Zijne nagedachtenis werd gevierd door den Hoogleeraar Johannes Polyander en den predikant Abraham Heydanus.

Lodewijk de Dieu was een verdienstelijk geleerde, die bij zijne tijdgenooten in zeer groote achting stond. Hij was een kundig beoefenaar der Oostersche talen en bijzonder der Hebreeuwsche, welker kennis hij dienstbaar maakte aan de opheldering der Heilige Schrift, om welks uitlegging hij bij zijne tijdgenooten hoog stond aangeschreven. Zijne werken zijn getiteld:

Compendium grammaticae Hebraïcae et dictionariolum praecipuarum radicum. Lugd. Bat. 1626. 4^o.

Apocalipsis S. Johannis Syrica ex M.S. Bibliothecae Jos. Scaligeri edita, Charactere Syrico et Hebraeo, cum versione Latina, Greaco textu et notis, Lugd. Bat. 1627. 4^o.

Grammatica linguarum Orientalium Hebraeorum, Chaldaeorum et Syriorum, inter se collatorum. Lugd. Bat. 1628. 4^o. Francof. 1683. 4^o.

Animadversiones sive commentar, in quator Euangelia, in quo

[p. 172]

collatis, Syri imprimis, Arabis, Evangeliï Hebraei, Vulgati, D. Erasmi et Bezae versionibus, difficilia loca illustrantur et variae lectiones conferuntur, Lugd. Bat. 1631. 4^o.

Animadversiones in Acta Apostolorum ubi collatis Syri, Arabis, Aethiopici, Vulgati, D. Erasmi et Theod. Bezae versionibus difficiliora loca illustrantur, Lugd. Bat. 1634. 4^o.

Rudimenta linguae Persicae, Lugd. Bat. 1639. 4^o.

Historia Christi Persice conscripta simulque multis modis contaminata a P. Hier. Xavier Soc. Jesu, Latine reddita et animadversionibus notata a L. de Dieu, Lugd. Bat. 1639. 4^o.

Historia S. Petri, Persice conscripta etc. Lugd. Bat. 1639. 4^o.

Predicatie over Psalm CLVI. 12.

Animadversiones in D. Pauli Apostoli epistolam ad Romanos, in quibus collatis Syri, Arabis, Vulgati, Erasmi et Bezae versionibus difficiliora loca illustrantur; accessit specilegium in reliquas ejusdem Apostoli et in catholicas epistolas. Lugd. Bat. 1646. 4^o.

Animadversiones in veteris testamento libros omnes, Lugd. Bat. 1648. 4^o. Dit werk werd door de zorg van zijne beide zonen Daniel en Lodewijk uitgegeven.

De Hoogleeraar Leydecker bezorgde de uitgave van de beide volgende geschriften van de Dieu.

Alphorismi Theologici et Rhetorica Sacra, Traj. ad. Rhen. 1693. 12^o.

Tractaat tegen de gierigheid, Amst. 1660. 12^o., herdr. Dev. 1695. 12^o.

Al de exegetische en kritische werken van de Dieu werden door genoemden Hoogleeraar uitgegeven onder den titel:

Critica sacra sive animadversiones in loca quaedam difficiliora Veteris et Novi Testamenti, Amst. 1693. folio.

Zie Saxii, Onom. lit. T. IV. p. 329; Hoogstraten, Woordenb.; Ferwerda, Catal. Univ. D I. St. II. bl. 278, 279; Van Abkoude, Naamreg. van Ned. Boek. D I. St. III.; de la Rue Gelett Zeel. (2de druk) bl. 206-210; Vrolikhert, Vliss. Kerkh. bl. 81-91; de Chalmot, Biogr. Woordenb.; Siegenbeek, Geschied. der Leidsche Hoogesch. D. II. Toev. en Bijl. bl. 291, 292; Glasius, Godgel. Nederl. D. I. bl. 368-371; Muller, Cat. van Portrett. bl. 72.